គារគ្រប់គ្រងបុគ្គលិក - Royal University of Laws and Economics

1. អារម្ភកថា
ខ្ញុំបាទចងក្រងស ៀវសៅរបាយកាណ៏ ស េះស ើងរនញងសោលបុំណង អភិវឌ្ឍ ៏សៅសណេះដឹងសោយ
ការ ិរាស្ ែងយល់ឲ្យបា ញ៊ីជសក្ៅទុំងក្ទឹ ត៊ី ិងការអ ញវត្ត ៏ជារ់ស្ តងរប ់ស្ថា ប័ ការងារសសេង
ៗក្រមទុំងរក្ង៊ីរការយល់ដឹងឲ្យកា ់ស្ត្ក្បស ើរស ើង។ រនញងនាមខ្ញុំបាទជា ិ េិត្បា ិរាសៅមញខ
វិជាា ក្រប់ក្រងអ ់រយៈរ៊ីរឆ្ន ុំរ លងមរស េះខ្ញុំបាទបា ខិត្ខុំរាយាមអ ់រ៊ីរម្ល ុំងកាយ រម្ល ុំងចិត្តរនញង
ការសរៀបចុំចងក្រងស ៀវសៅស េះស ើងសោយសោរស្ថស្រ្ស្ថត ចារយជាអនរជួយ ក្មប ក្មួល។
ស្ថរលភាវូ ៊ីយរមមបា ត្ក្មូវឲ្យក្បសទ មួយចុំ ួ សៅរនញងរិភរសោរ ស្ែើការអភិវឌ្ឍ ូវ្
ធា ម ញ េ ិងស ដឋរិចចជាត្ិរប ់ក្បសទ ិមួយៗសដើមប៊ីឲ្យម្ ភាររ៊ីរចសក្មើ សៅបា រួរសរស្ត្ង
ស្ត្យរចិត្តទញរោរ់សៅសលើការរក្ងឹង ការក្រប់ក្រងរប ់ខលួ សោយស្ែើយា៉ាងណាសដើមប៊ីស្ែររាបញរគលិរ
រប ់ខលួ ឲ្យម្ ស ារភារន ការក្រប់ក្រងឲ្យម្ ភារលអក្បស ើរស ើង។ ស ើយសរស្ត្ងយរចិត្តទញរ
ោរ់ជាចមបងរនញងការបសងកើ សលបឿ ន ស ដឋរិចចក្បសទ ជាត្ិ សោយម្ ការរឹងស្សអរសៅសលើ្ ធា
ម ញ េក្បរបសោយជុំនាញវិជាា ជ៊ីវៈសយើងដឹងស ើយថា ការរក្ងឹងន ការក្រប់ក្រងក្បក្រឹត្តសៅបា រឺវា
អាស្ ័យសៅសលើ្ ធា ទុំងប៊ីរឺ្ ធា ម ញ េ ្ ធា ម្ា រៈ ិង្ ធា ែវិកា ស្ដលអាចជួយ
ជុំរញញអងគភារម្ ការរ៊ីរចសក្មើ សៅបា ។ ស ត្ញស េះស ើយសទើបខ្ញុំបាទ សក្មចចិត្តសលើរយរក្បធា
បទមួយរឺ “ការក្រប់ក្រងបញរគលិរសៅ ភារការងាររមពញជា” សដើមប៊ីស្ែើការ ិរាស្ស្ថវក្ជាវស្ ែង
យល់សោយម្ ការសារភាា ប់សៅ ឹងការអ ញវឌ្ឍជារ់ស្ តងជាមួយ ភារការងាររមពញជា។ ការ រ
ស រជារបាយការណ៏ ស េះ រឺ ក្ម្ប់ទញរជាជុំ ួយស្ថម រត្៊ីយល់ដឹងរ៊ីដុំសណើ រការន ការក្រប់ក្រងសដើមប៊ី
ជាស្ថព ិងជាទញ ឬរ៏ជាឯរស្ថរដល់អនរជុំនា ់សក្កាយស្ែើការ ិរាស្ស្ថវក្ជាវ ិងស្ែើការអភិវឌ្ឃ ៏
បស្ ាមសទៀត្សៅចុំសណេះដឹងនាសរលអនារត្។
ខ្ញុំបាទ រស ររបាយការណ៏ ស េះ ក្បារដជាម្ សៅចុំណញ ចខែេះខាត្ជាមិ ខា ដូសចាន េះស ើយខ្ញុំ
បាទរង់ចាុំការសតល់មត្ិសយាបល់ ិងការរិេះរ ់ សដើមប៊ីស្ថា បនាស្រលុំអររ៊ី ុំណារ់អ ់សោរ សោរស្ ៊ី
ស្ដលជា ិ េិត្ ិងអនរអា ទុំងឡាយសោយរត៊ីសស្ថម េរ៊ីររាយ ក្ម្ប់ស្ែើឲ្យរបាយការណ៏ ស េះ
កា ់ស្ត្ម្ ភារលអក្បស ើរស ើងស្ែមសទៀត្។
i

2. 3
សាកលវិទ្ាល័យភូម្ិនទនីតិសាស្តេត
និងវិទ្ាសាស្តេតសេដ្ឋកិចច
ការគ្គប់គ្គងបុគគលិក សៅេហភាពការងារកម្ពុជា
ទ្ីសាា ក់ការ ភាំសពញ
ស្រាវជ្រាវដោយ ាស្ត្ាា ចារ្យណែនាំដោយ
និស្សិតដ្ម ោះ ជិន ចាន់ណារ ិទ្ធ ដោក ឡាយ សប៉េងហុង
ថ្នា ក់ បរ ិញ្ញា បគ្តជាន់ខ្ពេ់ធុរកិចច ឆ្ា ាំចូលស្ិកា ២០១៥
ឯកដេស្ គ្គប់គ្គង ជាំនន់េី ១៣ ជាំហាន ១ ឆ្ា ាំស្រ្ដស្រ្រ្បាយការ្ែ៍ ២០១៧
របាយការណ៍ គ្សាវគ្ជាវបញ្ចប់ការេិកា

3. សេចកតីថ្លែងអំណរគុណ
ខ្ញុំបាទស្ម េះ ជិន ចាន់ណារិទ្ធ អរេរឡាតុំង CHIN CHANNARITH សរើត្នែៃទ៊ី០៥ ស្ខត្ញោ
ឆ្ន ុំ១៩៨៦ សៅភូមិចញងសកាេះ ឃញុំសកាេះអ លង់ចិ ស្ ររស្ថអ ង សខត្តរណាត ល។ បចចញបប នជា ិ េិត្ថាន រ់
បរិញ្ញា បក្ត្ជា ់ខព ់្ញររិចច ឯរសទ ក្រប់ក្រង (Master of Business in Management – MBM) ជុំនា ់
ទ៊ី១៣ ជុំហា ១ ន ស្ថរលវិទាល័លភូមិ ទ ៊ីត្ិស្ថស្រ្ ត ិងវិទាស្ថស្រ្ តស ដឋរិចច ឆ្ន ុំ ិរា
២០១៦-២០១៧។
ូមសោររ ិងស្ែលងអុំណររញណយា៉ាងក្ជាលសក្ៅបុំសញត្ចុំស េះ ៖
- ឯរឧត្តមស្ថរលវិទា្ិការ ស្ថរលវិទា្ិការរង ក្រឹទធបញរ នាយរថាន រ់សក្កាយបរិញ្ញា បក្ត្
ក្បធា ការិយាល័យ ិងបញរគលិរ ិរា ក្រមទុំងស្ថស្រ្ តចារយក្រប់មញខវិជាា ទុំងអ ់ន ស្ថរលវិទា
ល័យភូមិ ទ ៊ីត្ិស្ថស្រ្ ត ិងវិទាស្ថស្រ្ តស ដឋរិចចស្ដលបា សតល់ការអប់រុំ ិងចុំសណេះដឹងជាសក្ចើ
ក្ម្ប់ខ្ញុំបាទសដើមប៊ីជាស្ថព ្ សៅររការសជារជ័យនាសរលអនារត្។
- ជារិស ស្ថស្រ្ តចារយ ឡាយ សប៉ាង ញង ស្ដលបា ខិត្ខុំអ ់រ៊ីរុំោុំងកាយ ិងរុំោុំងចិត្ត
រនញងការបងាា ត្់បសក្ងៀ សតល់ចុំសណេះដឹងដ៏ម្ ត្ុំនលដល់ខ្ញុំបាទ ក្រមទុំងបា សតល់សយាបល់លអៗ
ក្ម្ប់ការ រស ររបាយការណ៍ ស្ស្ថវក្ជាវ ិងបា បងកលរខណៈងាយស្ ួលរ៊ីសដើមរ ូត្ដល់ចប់។
- សោរឪរញរ ិងអនរម្ត យស្ដលបា សតល់រុំសណើ ត្ ចិញ្ច ឹមប៊ីបាច់ស្ែររា អប់រុំទូនាម សក្បៀ
ក្បសៅ ិងបា សតល់រុំោុំងចិត្តក្រប់សរលសវោ ជារិស ជួយទុំ ញរបុំរញងក្រប់ស្បបយា៉ាងរនញងការ
ិរារ ូត្ដល់រូ ទទួលបា សជារជ័យ ិងទទួលបា ូវចុំសណេះដឹងដ៏នែលថាល ។
ជាទ៊ីបញ្ច ប់ ខ្ញុំបាទ ូមសោររជូ ររដល់សោរអនរម្ រញណទុំងអ ់សអាយជួប ូវរញទធររទុំង
បួ ក្បការរឺ អាយញ វណណៈ ញខៈ រលៈ ិងម្ ជ័យជុំ េះក្រប់ភាររិចច។
ii

4. អកសរកាត់
-GDP (Gross Domestic Products) សៅថា សលិត្សលរនញងស្ ររ រញប
-CLC (Cambodian Labor Confederation) សៅថា ភារការងាររមពញជា ( ររ)
- WTO (World Trade Organization) សៅថា អងគការ ណិ ជារមមរិភរសោរ
-C.CAWDU (Coalition of Cambodian Apparel Workers Democratic Union)
សៅថា មព័ ធ ជ៊ីរក្បជា្ិសត្យយរមមររកាត្់សដររមពញជា
-CAWF (Cambodian Agriculture Culture Worker Federation)
សៅថា រ័ ធរមមររវិ ័យរ ិមមរមពញជា
-CIWF (Cambodian Independent Worker Federation)
សៅថាឧ ា រមម រ័ ធរមមរររមពញជា
-CFSWF (Cambodian Food and Service Workers Federation)
សៅថា រ័ ធ ជ៊ីររមមររចុំណ៊ី អាហារ ិងស វារមមរមពញជា
-FAPD (Farmers Association for Peace and Development)
សៅថា ម្រមរ ិររសដើមប៊ី តិភារ ិងអភិវឌ្ឍ ៏
-BWTUC (Building and Wood Workers Trade Union Federation of Cambodia)
សៅថា រ័ ធ ជ៊ីររមមររ ុំណង់ ិងនក្រស ើរមពញជា
-CTWF (Cambodian Transportacion Worker Federation)
សៅថា រ័ ធរមមរត្ដឹរជញ្ាូ រមពញជា
-CIWA (Cambodian Informal Economic Worker Federation)
សៅថា ម្រមស ដឋរិចសក្ៅក្បរ័ ធរមពញជា
-CVs = Cover Letter.
-SDP (Staff Development Plan) សៅថា ស្ស ការចុំបងន ការអភិវឌ្ឍ ៏
iii

5. 3
សាកលវិទ្ាល័យភូម្ិនទនីតិសាស្តេត
និងវិទ្ាសាស្តេតសេដ្ឋកិចច
ការគ្គប់គ្គងបុគគលិក សៅេហភាពការងារកម្ពុជា
ទ្ីសាា ក់ការ ភាំសពញ
ស្រាវជ្រាវដោយ ាស្ត្ាា ចារ្យណែនាំដោយ
និស្សិតដ្ម ោះ ជិន ចាន់ណារ ិទ្ធ ដោក ឡាយ សប៉េងហុង
ថ្នា ក់ បរ ិញ្ញា បគ្តជាន់ខ្ពេ់ធុរកិចច ឆ្ា ាំចូលស្ិកា ២០១៥
ឯកដេស្ គ្គប់គ្គង ជាំនន់េី ១៣ ជាំហាន ១ ឆ្ា ាំស្រ្ដស្រ្រ្បាយការ្ែ៍ ២០១៧
របាយការណ៍ គ្សាវគ្ជាវបញ្ចប់ការេិកា

6. មាតិកា
ទ្ំព័រ
អកសរកាត់ ................................................................................................................................iii
ជំពូកទ្ី១ សេចកតីស្តើម្
១.១ នាុំបញ្ញា ន ការស្ស្ថវក្ជាវ........................................................................................១
១.២ ចុំសណាទបញ្ញា ន ការស្ស្ថវក្ជាវ............................................................................. ២
១.៣ សោលបុំណងន ការស្ស្ថវក្ជាវ.............................................................................. ២
១.៤ ទុំ ុំ ិងស្ដ រុំណត្់ន ការ ិរា .........................................................................៣
១.៥ ស្ថរៈ ុំខា ់ន ការស្ស្ថវក្ជាវ................................................................................៣
១.៦ វិ្៊ីស្ថស្រ្ តន ការស្ស្ថវក្ជាវ.....................................................................................៤
១.៧ រចនា មព័ ធន ការស្ស្ថវក្ជាវ..................................................................................៤
ជំពូកទ្ី២ ការរំលឹកគ្ទ្ឹេតី
២.១ ក្បវត្តិន ការក្រប់ក្រងបញរគលិរ.................................................................................៥
២.១.១ ិយម ័យន ការក្រប់ក្រងបញរគលិរ ..............................................................៥
២.១.២ មញខងារន ការក្រប់ក្រងបញរគលិរ...................................................................៦
២.១.៣ សោលបុំណងរនញងការបសងកើត្មញខងារន ការក្រប់ក្រងបញរគលិរ...........................៦
២.១.៤ការវិភារការងារបញរគលិរ.............................................................................៧
២.២ ការសរៀបចុំស្ស ការបញរគលិរ.....................................................................................៨
២.១ វិ្៊ីស្ថស្រ្ តន ការស្ែើស្ស ការបញរគលិរ ...................................................................... ៨
២.២.២ ដុំសណើ រការន ការរុំណត្់ស្ស ការបញរគលិរ.....................................................៨
២.៣ ការក្បកា សក្ជើសរើ បញរគលិរ .................................................................................៩
២.៤ ការសក្ជើ សរើ បញរគលិរ ..........................................................................................៩
២.៥ ដុំសណើ រការន ការសក្ជើ សរើ ...............................................................................១០
២.៦ ការបណតញ េះបណាត ល ិងការអភិវឌ្ឍបញរគលិរ..........................................................១២
២.៦.១ ការរុំណត្់ទិ សៅ..................................................................................១២

7. ២.៦.២ ការបណតញ េះបណាត លបញរគលិរ .....................................................................១២
២.៧ ការវាយត្នមលសលើការអ ញវត្តកាងាររប ់បញរគលិរ....................................................១៤
២.៧.១ សលក្បសយាជ ៍ន ការវាយត្នមលសលើការអ ញវត្តការងាររប ់បញរគលិរ .............១៥
២.៧.២ ការវាយត្នមលជាសលូវការ ិងសក្ៅសលូវការ.......................................................១៦
២.៨ ការទូទត្់ ុំណង ិងអត្ាក្បសយាជ ៍សសេងៗ .......................................................១៦
២.៨.១ ក្បារ់ស្ខ ិងក្បារ់ នួល ......................................................................... ១៧
២.៨.២ ការជុំរញញការងារ ិងសលើរទឹរចិត្តដល់បញរគលិ.............................................១៨
២.៨.៣ ក្បារ់បុំណាច់សសេងៗរប ់បញរគលិរ...........................................................១៩
ជំពូកទ្ី៣ សាា នភាពទ្ូសៅរបេ់េហភាពការងារកម្ពុជា
៣.១ ក្បវិត្ត ិងស្ថា ភារទូសៅរប ់ ភារការងាររមពញជា ........................................២០
៣.២ ទ េ វិ ័យ សប រមម សោលបុំណង ិងទិ សៅរប ់ ភារការងាររមពញជា .. ២២
៣.២.១ វបប្ម៌ការងារ .......................................................................................២៣
៣.២.២ ការចូលរួមរនញងការអភិវឌ្ឍ ងគមជាត្ិ .......................................................២៣
៣.៣ រយ ញុំស្ែើការងារ ការស្ថរលបងការងារ ិងការរូ បញ្ញា រ់រ៊ីឋា ៈអចិន្ តយ៍.....២៤
៣.៣.១ ការសក្ជើ សរើ បញរគលិរែម៊ី ិងការណាត្់ជួប ម្ា ៍................................២៤
៣.៣.២ ការស្ថរលបងការងារ ............................................................................២៥
៣.៤ នែៃ ិងសម្៉ាងស្ែើការសទៀងទត្់ នែៃ ប់ ក្ម្រក្បចាុំ បាត ៍ នែៃបញណយក្បនរណ៊ី ឬនែៃ
ប់ ក្ម្រជាស្ថធារណៈ .............................................................................២៥
៣.៥ ការ ញុំ ប់សោយមូលស ត្ញម្ ជមៃឺ(រនញងររណ៊ី ម្ ជមៃឺឬសក្ោេះថាន រ់.................... ២៧
៣.៥.១ ការ ញុំ ប់ ក្ម្រលុំស្ ម្ត្ញភារ ិងភារជាឪរញរ ................................២៨
៣.៥.២ ការ ញុំ ប់ ក្ម្រជារិស (ការ ប់ ក្ម្រសោយមូលស ត្ញបញរគល)...២៨
៣.៥.៣ រយស នើ ញុំ ប់ ក្ម្រ .......................................................................២៩
៣.៥.៤ ក្បារ់ ុំណង ិងក្បារ់ ញខញម្លភារ......................................................២៩
៣.៦ ក្បារ់ស្ែើការបស្ ាមសម្៉ា ង ិងក្បារ់ស្ែើការនែៃ ប់ ក្ម្រ .................................... ៣៤
៣.៦.១ ក្បារ់ស្ែើការបស្ ាមសម្៉ា ង ិងក្បារ់ស្ែើការនែៃ ប់ ក្ម្រ.......................... ៣៤

8. ៣.៦.២ ការស្ែើដុំសណើ រអាហារក្បារ់ឧបត្ាមា ិងការស្ថន រ់សៅ.................................. ៣៤
៣.៦.៣ ៊ីត្ិវិ្៊ីរិ ័យ......................................................................................... ៣៥
៣.៧ ឥរិយាបែស្ដលអាចនាុំសៅដល់ការរិ ័យ ..........................................................៣៧
៣.៧.១ រុំ ញ ស្ដលក្ត្ូសជៀ វាង ិងទទួលរិ ័យ .............................................៣៧
៣.៧.២ រុំណត្់ក្តការរិ ័យ............................................................................. ៣៩
៣.៨ ៊ីត្ិវិ្៊ីរនញងការសោេះស្ស្ថយជសម្ល េះ ........................................................................៤០
៣.៨.១ ៊ីត្ិវិ្៊ីរនញងការសោេះស្ស្ថយជសម្ល េះជសម្ល េះ....................................................៤០
៣.៨.២ ការបញ្ច ប់ការងារ....................................................................................៤០
៣.៩ ការរិ ិត្យស ើងវិញសលើការបុំសរញមញខងារ ិងការអភិវឌ្ឃ ៍បញរគលិរ...................... ៤៣
៣.១០ ៊ីល្ម៌........................................................................................................៤៤
ជំពូកទ្ី៤ ការវិភាគទ្ិនាន័យ និងរបកគំសហើញ
៤.១ ការសរៀបចុំស្ស ការបញរគលិរ រប ់ ភារការងាររមពញជា......................................៤៦
៤.២ ការក្បកា សក្ជើ សរើ បញរគលិរ ិងការសក្ជើ សរើ បញរគលិរមរបុំសរើការងារ............. ៤៧
៤.៣ ការវឹរហាត្់បញរគលិរ ិងការអភិវឌ្ឍបញរគលិរ........................................................៤៩
៤.៤ ការវាយត្នមលសលើការអ ញវត្តការងាររប ់បញរគលិរ ...................................................៥១
៤.៥ ការទូទត្់ ុំណង ិងអត្ាក្បសយាជ ៍សសេងៗ សៅដល់បញរគលិរ ..............................៥២
ជំពូកទ្ី៥ សេចកតីេនាិដ្ឋឋ ន និងការ្តល់អនុសាេន៍
៥.១ ស ចរត៊ី និោឋ .................................................................................................៥៤
៥.២ ការសតល់អ ញស្ថ ៏ ...........................................................................................៥៦
ឯកសារសោង
ឧបេម្ព័នធ

9. ឯកសារសោង
១. ស្ែើការ ម្ា ៏ជាមួយអនរក្រប់ក្រងសៅ ភារការងាររមពញជា។
២. ញ មបត្តិ.២០១៦. ការក្រប់ក្រង្ ធា ម ញ េ។
៣. ញឹរ ថារ់.២០០៨. ការក្រប់ក្រង្ ធា ម ញ េ។
៤. Peter Drucker.1993 and Mintzberg.1990. Strategic Human Resource Management
4 Edition.
៤. Byars and Leslie W.Rue.1997. Human Resource Management.
៥. Siv Vutha.2001. Fundamental of Management.
៦. Shang Soksopool.2006. Principle of Management.
៧. Gary Dessler.2000. Human Resource Management.
៨. George Bohlander.2001. Human Resource Management, 12 Edition.

10. សាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទន្ីតិសាស្រ្ត ន្ិងវិទ្យាសាស្រ្តស្ដ្ឋកិច្ច បរិញ្ញា បត្តជាន់ខ្ពស់ធុរកិច្ច ឯកសទ្យ្ត្រប់ត្រង ជំហាន្១
ន្ិ្សិត ជិន្ ចាន្់ណារិទ្យធ 1 សាស្រសាត ចារយណែនំ ឡាយ សប៉េងហុង
ជំពូកទី ១
សេចកតីស្តើម
១.១ លំនំបញ្ហា នៃការស្រាវស្រាវ
ប្រទេសកម្ពុជាបានទេញផុតពី្ម័យសង្គ្រា ម្កនុងប្រទេស ដែលបណ្តា លឲ្យទសដ្ឋកិេចជាតិជួរ
ប្រេះនៅឱនភាព និងន្វើឱយជីវភាពរស់ទៅររស់ប្រជាជនជួរប្បទះការលំបាកបន្ទា ប់ពីមានការន ះ
ននោ តជាសកលនៅនោ ាំ១៩៩៣មក ប្បនទសកមពុជា នន្វើការផ្លា ស់រតូរពីទសែឋកិេចដផនការទៅរកទសែឋ
កិេចេីផារទ ើយកម្ពុជាបានប្រកាសខ្ាូន និងទ្វើសកលភាវូរនីយកម្មជាពិទសសយុេធសាស្តសតររស់រដ្ឋឋ
ភិបាលបានទផ្លត តទៅទលើទ ដ្ឋឋ រេនាសម្ព័នធ និងជីវភាពរស់ទៅររស់ប្រជាជនទដ្ឋយអនុវតតទោល
នទោបាយទរើកេូលាយទែើម្បីមានភាពងាយស្សួលដ្ល់ប្កុម្អ្ោកវិនិទោគម្ករណ្តត ក់េុន និងទ្វើ
អាជីវកម្មកនុងប្រទេស។ អាស្ស័យទលើប្រទេសកម្ពុជាដែលជាប្រទេសកំពុងដតមានការអភិវឌ្ឍន៍ទសែឋ
កិេចេីផារទសរីែូេជា ្នធាន្ម្មជាតិ ្នធានម្នុសសទោលនទោបាយររស់រដ្ឋឋ ភិបាល ន
ន្វើឲ្យផលិតផលកោុងស្សុកសរុបមានការនកើនន ើង(GDP)។ល។ េំដែកឯប្រទេសកម្ពុជានាទពល
រេចុរបននទនះទយើងសទងេតទ ើញថា ទសទើរប្គរ់វិស័យទំងអស់មានការរីកេទប្ម្ើនជាលំដ្ឋរ់ដែលទៅ
កនុងទនាះរួម្មានវិស័យម្ួយេំនួនែូេជា ផលិតកម្ម ពាែិ ជជកម្ម កសិកម្ម ទសវាកម្ម និងទេសេរែ៍
ដែលមានលកខែៈជា ឯកតតជន ប្កុម្ ុនទោងេប្ក ស ប្ោស ឬសាជីវកម្មដែលមានលេឋភាព
កនុងការពប្ងីកអាជីវកម្ម ទែើម្បីរទងេើនប្បាក់េំែូ លកនុងសកម្មភាពប្រតិរតតិការអាជីវកម្មររស់ខ្ាួនទៅ
កនុងប្រទេសកម្ពុជាទយើងទ ើយប្គរ់ សាជីវកម្មទំងអស់ទនាះក៏បានរីកែុះដ្ឋលជា ូរដ រម្កម្យាង
វិញទេៀតប្គរ់វិស័យទំងអស់ទនាះក៏មានតួនាេីកនុងការជួយអភិវឌ្ឍន៍ទសែឋកិេចដែលទ្វើឱយមានការរីក
េទប្ម្ើនទៅកនុងប្រទេសកម្ពុជាទយើងផងដែរទដ្ឋយមានទសេរភាពនទោបាយកនុងប្រទេស និងការ
អនុទប្ោះពីោជរដ្ឋឋ ភិបាលទៅទលើវិស័យវិនិទោគទេើរទ្វើឱយអនកវិនិទោគទំងកនុង និងទប្ៅប្រទេស
បានម្កវិនិទោគជារនតរនាទ រ់។
ជាងទនះទៅទេៀតប្រទេសកម្ពុជាក៏បានេូលជាសមាជិកអ្ងគការពាណិ ជ្ជកមមពិភពនោកនៅថា
(WTO) ដែលបានផតល់ផលប្រទោជន៍យ៉ាងទប្េើនសប្មារ់សងគមកនុងការទរើកប្េកទវ រពាែិ ជជកម្មអនតរ
ជាតិទែើម្បីឲ្យអនកវិនិទោគេុនទំងកនុង និងទប្ៅប្រទេសម្ករណ្តត ក់េុនរកសុីទលើប្គរ់វិជាទប្េើនែូេជា
ដផនកទសវាកម្មផលិតផល និងប្កុម្ ុនេប្ម្ុះទផសងៗទេៀតជាពិទសសអងាការទប្ៅរដ្ឋឋ ភិបាលនានា

11. សាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទន្ីតិសាស្រ្ត ន្ិងវិទ្យាសាស្រ្តស្ដ្ឋកិច្ច បរិញ្ញា បត្តជាន់ខ្ពស់ធុរកិច្ច ឯកសទ្យ្ត្រប់ត្រង ជំហាន្១
ន្ិ្សិត ជិន្ ចាន្់ណារិទ្យធ 2 សាស្រសាត ចារយណែនំ ឡាយ សប៉េងហុង
ក៏កាន់ដតេូលម្កជាទប្េើន ទ ើយសាេ រ័នទំងទនាះមានសិេធិទសរីភាពប្គរ់ប្ោន់កនុងការែំទែើ រការ
សកម្មភាពរស់ខ្ាួនឲ្យបានស្សរេារ់ចារ់ពីសាេ រ័នតូេរ ូតសាេ រ័ន្ំៗ។ កត្តត ទំងអស់ទនះទ ើយ
ដដ្លទ្វើឲ្យប្កុម្ ុនឯកជន អងាការទប្ៅរដ្ឋឋ ភិបាលនានាជាទប្េើនមានការចារ់អារម្មែ៍ កនុងការរណ្តត
ក់េុនវិនិទោគ និងរទប្ម្ើទសវាទផសងៗែល់សងាម្កនុងទោលរំែងសាេ រនា និងអភិវឌ្ឍន៍ទលើវិស័យ
ទសែឋកិេច ពាែិ ជជកម្ម ឧសា កម្ម ៘ រេចុរបននទយើងសទងេតទ ើញថាមានអងាភាពអាជីវកម្ម អងា
ការម្ិនដសវងរកប្បាក់េំទែញ ប្ពម្ទំងសាេ រ័នសាធារែៈនានាមានការរីកែុះដ្ឋលទ ើងគួរឲ្យកត់
សំោល់។ នៅកនុងទនាះអ្ងគភាពសហភាពការងារកមពុជាដែលជាអងាការទប្ៅរដ្ឋឋ ភិបាលម្ួយកនុង
េំទណ្តម្សាេ រ័នទំងទនាះផងដែរ។ រេចុរបននកំពុងប្រតិរតតិការោយងសកម្មទៅកនុងប្រទេសកម្ពុជាទែើម្បី
ជួយប្រជាជនប្កីប្ក និងអនករងទប្ោះទៅកនុងស គម្ន៍ទដ្ឋយទោលទៅស្សបគ្នោ ននះដដ្រររស់សហ
ភាពការងារកមពុជាគឺម្ិនយកប្បាក់េំទែញ ម្ិនប្រកាន់វែណៈ ពែ៌ សម្បុរ និនាន ការនទោបាយ ឬសា
សនាទ ើយ។ ទ ើយសពវថ្ងៃទនះដែរស ភាពការរកម្ពុជាកំពុងមានប្រតិរតតិការនលើតួន្ទទីរបស់
ខ្លួននៅប្រប់ទីកដនលង នៅកោុងប្ពះរាជាណ្តចប្កកមពុជា។
នោយមានការនមើលន ើញពីឆនាៈ ននការរីកចនប្មើនរបស់អ្ងគភាពសហភាពការងារកមពុជាននះជា
នហតុការជ្ប្មុញទឹកចិតាឲ្យនប្ជ្ើសនរើសយកប្បធានបទសាីពី ការប្រប់ប្រងបុរគលិកនៅសហភាពការងារ
កមពុជាមកសិកាស្ាវប្ជាវនដ្ើមបីបញ្ច ប់ការសិការបស់ខ្្ុំបាេ។
១.២ ចំណោទបញ្ហា នៃការស្រាវស្រាវ
ប្រប់កាលៈនទសការន្វើពាណិ កមម អាជ្ីវកមមទទួល ននជារជ្័យ រឺដតងដតទផ្លត តនៅទលើរុណ
ភាព ប្រសិេធិភាព ជាេម្បងរបស់អ្ងគភាពដដ្លននះកត្តា ្នធានមនុសសរឺជាកត្តា ចមបង។
ទតើសហភាពការងារកមពុជាមានវិ្ីសាស្តសត និងយុទធាស្រសាដររណ្តទែើម្បីទ្វើការប្គរ់ប្គង
រុគាលិកររស់ខ្ាួនឲ្យមានតមាល ភាពនិងប្រសិេធភាព?
១.៣ ណោលបំណង នៃការស្រាវស្រាវ
ទោលរំែងថ្នចុះការសិកាស្សាវប្ជាវរបស់ខ្្ុាំគឺពិនិតយទម្ើលនៅទលើការប្គរ់ប្គងរុគាលិកររស់
សហភាពការងារកមពុជាដែលនៅថា (CLC) ទយើងប្តូវសិកាមានែូេជា៖
-សាេ នភាពររស់សហភាពការងារកមពុជា។
-េកខុវិស័យ ទរសកកម្ម ទោលរំែងរបស់សហភាពការងារកមពុជា ។

12. សាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទន្ីតិសាស្រ្ត ន្ិងវិទ្យាសាស្រ្តស្ដ្ឋកិច្ច បរិញ្ញា បត្តជាន់ខ្ពស់ធុរកិច្ច ឯកសទ្យ្ត្រប់ត្រង ជំហាន្១
ន្ិ្សិត ជិន្ ចាន្់ណារិទ្យធ 3 សាស្រសាត ចារយណែនំ ឡាយ សប៉េងហុង
-ការពិនិតយទម្ើលនៅនលើម្ុខ្ររថ្នការប្គរ់ប្គងបុរគលិកររស់សហភាពការងារកមពុជា។
-ការសិកាពីែំទែើ រការ និងែំណ្តក់កាលនីម្ួយៗថ្នវិ្ីសាស្តសតអនុវតតនៅកនុងម្ុខ្ររ្នធាន
ម្នុសសនៅកោុងអ្ងគភាពសហភាពការងារកមពុជា ។
-ដសវងរកឲ្យទ ើញទៅកត្តត ដែលនាំឲ្យមាន ការប្គរ់ប្គងបុរគលិកន្វើយ៉ាងណ្តឲ្យមានរុណភាព
តមាល ភាព ប្រសិេធភាព និងោម នប្រសិេធភាពនៅកោុងអ្ងគភាពសហភាពការងារកមពុជា។
១.៤ ទំហំ ៃិងផែៃកំណត់នៃការសិកាស្រាវស្រាវ
េំ ំ ៖ រឺជាែំទែើ រការថ្នការស្សាវប្ជាវប្តូវ នទ្វើទ ើងទដ្ឋយពិនិតយិនមើលនូវែំទែើ រការវិ្ី
សាស្តសត និងយុទធាស្រសាននការប្គរ់ប្គងរុគាលិកររស់អ្ងគភាពសហភាពការងារកមពុជាដែលមានេី
ត្តំងសថិតនៅភូមិនត្តោ តប្ជ្ុាំ សងាា ត់បឹងទាំពុន ខ្ណឌ មានជ្័យ ប្កុងភោាំនពញ។ ទ ើយព័ត៌មានដែលយក
ម្កទ្វើការវិភាគនៅកោុងកិចចការស្ាវប្ជាវននះគឺសេិតទៅកនុងអំ ុងឆ្ន ំ ២០១៦ ែល់ឆ្ន ំ ២០១៧។
ដែនកំែត់ ៖ បានដផែកនៅទលើប្រធានរេដែលបានកំែត់នៅការសិកាស្សាវប្ជាវទនះគឺទផ្លត ត
ោយងសុីជទប្ៅនៅទលើកត្តា ប្ ាំជាចមបងរួមមាន៖
-ការទរៀរេំដផនការរុគាលិកនៅកោុងអ្ងគភាពសហភាពការងារកមពុជា (សកក)។
-ការប្រកាសទប្ជើសទរើសរុគាលិកមកបាំនរើការងារនៅកោុងសហភាពការងារកមពុជា។
-ការរែតុ ះរណ្តត លបុរគលិកនៅកោុងអ្ងគភាព និងការអភិវឌ្ឍន៏រុគាលិកឲ្យប្បនសើរ។
-ការវាយតថ្ម្ាទលើការអនុវតតការររររស់រុគាលិកដដ្ល នអ្នុវតាន៏របស់ពួកនរ។
-ការេូទត់សំែង និងអតេប្រទោជន៍ទផសងៗដែលបុគ្គលិកបានខំប្បឹងដប្បងយកចិត្តទុកដាក់
បំពេញពៅតួនាទី និងកាត្េវកិចចេួកពគ្។
១.៥ ារៈេំខាៃ់ នៃការស្រាវស្រាវ
ការសិកាស្សាវប្ជាវទនះទ្វើទ ើងទែើម្បីដសវងយល់ពី ការអនុវតតន៏ផ្លទ ល់ររស់អងាភាពស ភាព
ការររកម្ពុជាកនុងការប្គរ់ប្គងរុគាលិក និងផតល់ជាទោរល់សំោរ់អងាភាពទ្វើការដកតប្ម្ូវែល់តំ
ទែើ រការថ្នការប្គរ់ប្គងរុគាលិកកាន់ដតមានប្រសិេធិភាព។ ម្ាយងវិញទេៀតរបាយការែ៏ ទនះអាេជា
ឯកសារសំោរ់និសសិតជំនាន់ទប្កាយ។

13. សាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទន្ីតិសាស្រ្ត ន្ិងវិទ្យាសាស្រ្តស្ដ្ឋកិច្ច បរិញ្ញា បត្តជាន់ខ្ពស់ធុរកិច្ច ឯកសទ្យ្ត្រប់ត្រង ជំហាន្១
ន្ិ្សិត ជិន្ ចាន្់ណារិទ្យធ 4 សាស្រសាត ចារយណែនំ ឡាយ សប៉េងហុង
១.៦ វិធីាស្រសត នៃការស្រាវស្រាវ
ែំទែើ រការននការស្សាវប្ជាវដែលប្រករទដ្ឋយទជាគជ័យ ប្ត្ូវដត្ទម្ទរនូវតប្ម្ូវការព័ត៌មាន
របស់សហភាេការងារកម្ពុជាជាទប្េើនដែលេេួលបានពីប្រភពេិននន័យពីររូម្មានែូចជា៖
-ទិននន័យចម្បងៈ ដែលការស្សាវប្ជាវទនះ ប្តូវបានប្រម្ូលត្តម្រយៈម្ទ្ាបាយម្ួយេំនួនដ្ូចជា
ជំនាញននការប្គរ់ប្គងបុរគលិករបស់សហភាពការងារកមពុជា (សកក)។
.េុះទ្វើកម្មសិកាផ្លទ ល់នូវកនុងសហភាពការងារកមពុជា និងការសាកសួរទដ្ឋយផ្លទ ល់ជា
ម្ួយថាោ ក់ប្គរ់ប្គង្នធានម្នុសសទៅកនុងអងាភាពសហភាពការងារកមពុជា អំពីរទរៀរែំទែើ រការប្រតិ
រតតិការនៅទលើម្ុខ្ររការប្គរ់ប្គង្នធានម្នុសសនៅកោុងអ្ងគភាពសហការងារកមពុជា (សកក)។
.ន្វើការសមាា សន៍ជាម្ួយរុគាលិកដដ្លរំទពញការររ នៅកោុងអងាភាពសហភាពការងារ
កមពុជាទដ្ឋយផ្លទ ល់កនុងទនាះនៅទលើែំទែើ រការនីម្ួយៗថ្នម្ុខ្ររប្រប់ប្រង្នធានម្នុសស និងដផនក
ពាក់ព័នធទផសងៗនទៀតែូេជាដផនករែឋបាលនិងដផនកេីផារ។
-ទិននន័យបនាា ប់បន្សំៈ
.ត្តម្រយៈឯការរបស់អ្ងគភាពសហភាពការងារកមពុជា (សកក)។
-វិ្ីាស្រសាននការវិភារទិនោន័យៈ
េិននន័យដែលបានប្រម្ូលយកប្ត្ូវទ្វើការវិភាគដររគុែភាព (ការវិភាគដររទនះទផ្លត តការយក
េិតតេុកដ្ឋក់ទៅទលើអតេន័យ និងខ្ាឹម្សារដែលប្បម្ូលបានេីអងគភាេ) ទដ្ឋយម្ិនបានទប្ជើសទរើសនូវ
វិ្ីសាស្តសតការវិភាគ្ត្តម្ដររររិមាែទនាះទេ។
១.៧ រចនេមព័ៃធ នៃការសិកាស្រាវស្រាវ
ពៅកនុងការស្សាវប្ជាវទនះ គ្ឺប្តូវបានព្វើការដរងដេកជាប្បាំជំពូកមានែូេខាងទប្កាម្៖
ជំពូកេី១ ៖ ទសេកតីទផតើម្
ជំពូកេី២ ៖ ការរំលឹកប្េឹសតី
ជំពូកេី៣ ៖ សាេ នភាពេូទៅរបស់សហភាពការងារកមពុជា
ជំពូកេី៤ ៖ ការវិភាគេិននន័យ និងររកគំទ ើញ
ជំពូកេី៥ ៖ ទសេកតីសននិដ្ឋឋ ន និងការផតល់អនុសាសន៍

14. សាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទន្ីតិសាស្រ្ត ន្ិងវិទ្យាសាស្រ្តស្ដ្ឋកិច្ច បរិញ្ញា បត្តជាន់ខ្ពស់ធុរកិច្ច ឯកសទ្យ្ត្រប់ត្រង ជំហាន្១
ន្ិ្សិត ជិន្ ចាន្់ណារិទ្យធ 5 សាស្រសាត ចារយណែនំ ឡាយ សប៉េងហុង
ជំពូកទី២
ការរ ំលឹកស្រទឹេតី
២.១ ស្របវតតិ នៃការស្ររប់ស្ររងបុរគលិក
កាលពីម្ុនែំរូងន ើយប្កុម្ ុន ឬអ្ងគការម្ួយេំនួនបានទប្ជើសទរើសរុគាលិកម្ករទប្ម្ើរការររ
ផ្លទ ល់ខ្ាួនរយុដនតទពលទនាះពូកទគពុំបានគិតគួរពីដផនការ្នធានម្នុសស និងទោលទៅររស់អងាភាព
ទនាះទេ។ ប្គរ់រុគាលិកដែលទគេេួលឲ្យម្ករទប្ម្ើការររ គឺម្ិនដែលមានការទរៀរេំចាត់ដេងឲ្យបាន
លែទនាះទ ើយែូេជា ន្វើការ វឹក វឺនរែតុ ះរណ្តត លនៅេំទែះែឹងរដនេម្និងតប្ម្ូវការទផសងៗនទៀត
ររស់រុគាលិកដដ្លម្ិនទាន់មានជ្ាំន្ទញប្រប់ប្គ្នន់មិនមានការជំរុញ និងទលើកេឹកេិតតទែើម្បីឲ្យពួកទគខ្ំ
ប្បឹងដប្បងទ្វើការទរៀរេំរុគាលិកនៅត្តម្ជំនាញជាទែើម្ដែលជាទ តុ ទ្វើឲ្យការទប្រើប្បាស់្នធាន
ម្នុសសោម នប្រសិេធភាព។ រយុដនតនាទពលរេចុរបននទនះមាច ស់ប្កុម្ ុន ឬអ្ងគការ និងអនកប្គរ់ប្គងទំង
ឡាយបានែឹងអ្ាំពីរញ្ហា ទនះ ទ ើយនិង នេេួលសាា ល់ថាការប្គរ់ប្គងបុរគលិកគឺជាវិ្ីសាស្តសតម្ូយ
ដដ្លសហភាពការងារកមពុជា ជំរុញសកម្មភាពការររឲ្យនៅយ៉ាងរលូននឹងមានការប្រទសើរជានិេច។
អនកប្គរ់ប្គងយល់ទ ើញថា ការប្គរ់ប្គង្នធានម្នុសស បានរំបាត់នូវររិោកាសអរ់រំទំងឡាយ
ររស់ការររទៅកនុងអងាភាពររស់ខ្ាួន ម្ិនប្តឹម្ដតរយុទណ្តណ ះ ពួកទគបានេូលរួម្ោយងសកម្មទៅទលើ
ប្រតិរតតិការែ៍ នានា នៅកនុងទោលរំែងឲ្យប្កុម្ ុន េេួល ននៅភាពទជាគជ័យទលើទោលទៅ
របស់ប្កុមហុនទេៀតផង ទំងទនះទដ្ឋយសារពួកទគយល់ែឹងេាស់នូវអវីដែលប្កុម្ ុនរំពឹងទុកថា
េេួលបានពីពួកទគនិងអវី ដែលពួកទគនឹងេេួលបានពីប្បភពសហភាពកាងារកមពុជា។
២.១.១ ៃិយមៃ័យនៃការស្ររប់ស្ររងបុរគលិក
ការគ្រប់គ្រងបុរគលិក រឺជាវិធីសាស្ត្រននការនលបគ្រុងទុកធនធានដ ើរបីឲ្យ្ដគ្រចបានដោល
ដៅគ្បកបដោយគ្ប្ិទធភាព និងភាព្ក្ិទធ(ឈុន ្របតិរ, ២០១៦)។ រយ៉ាងវិញដទៀតការគ្រប់គ្រង
បុរគលិករឺជាការដរៀបចសចាត់ចចងដបងដចកបុរគលិកឲ្យចាំដៅតារជសនាញច លពួកដរមាន និងការដគ្បើ
គ្បា្់ធនធានទសងដនាោះដ ើរបីឈាន ល់ដោលបសណងណារួយរប្់គ្កុរហុន។ អ្នកគ្រប់គ្រងគ្រប់
កគ្រិតទសងអ្្់ច លអាចកាា យជាអ្នកគ្រប់គ្រងមានគ្ប្ិទធភាពរឺ ចតងចតមានការជាប់ពាក់ព័នជជា
រួយ នឹងការគ្រប់គ្រងធនធានរនុ្្ដទោះបីតិច ឬដគ្ចើនដោយអ្នកគ្រប់គ្រងទទួលបាននូវអ្វីច ល
បានរកពីការខិតខ្ាំគ្បឹងចគ្បងរប្់បុរគលិកមាោ ក់ៗ។ អ្នកគ្រប់គ្រងធនធានរនុ្្ច ល្ករមភាព

15. សាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទន្ីតិសាស្រ្ត ន្ិងវិទ្យាសាស្រ្តស្ដ្ឋកិច្ច បរិញ្ញា បត្តជាន់ខ្ពស់ធុរកិច្ច ឯកសទ្យ្ត្រប់ត្រង ជំហាន្១
ន្ិ្សិត ជិន្ ចាន្់ណារិទ្យធ 6 សាស្រសាត ចារយណែនំ ឡាយ សប៉េងហុង
ទក់ទង នឹង្រតថភាពរប្់និដោជិតមានការចូលរួម។ ភារដគ្ចើន្ករមភាពរប្់ពួកដររឺដ ើរបី
ជ្ួយនៅការផ្រល់ជារសនិត និងជួយកនុងការបដងកើតដ ើងនូវដោលនដោបាយននការទសនាក់ទសនងរប្់
រនុ្្ច លគ្តូវអ្នុវតរដៅតារបណារ ដផោកអ្នកគ្រប់គ្រងនិមួយៗ (Peter Drucke,1993 and
Mintzberg, 1990)។
២.១.២ មុខងារនៃការស្ររប់ស្ររងបុរគលិក
គ្ឺជាការររា ញទេញនូវោល់សកម្មភាពដែលមានជាជំហានៗសប្មារ់ទ្វើការទរៀរេំរុគាលិកទោ
ជិតទៅត្តម្អងាភាពឲ្យមានសម្តេភាពខ្ពស់ទែើម្បីទ្វើការប្រតិរតតិទៅទលើការររឲ្យែល់ទោលទៅជាក់
លាក់ម្ួយ។ ម្ុខ្ររសំខាន់ៗថ្នការប្គរ់ប្គង្នធានម្នុសសមានែូេជា៖
- ការប្រកាសទប្ជើសទរើសរុគាលិក។
- ការទប្ជើសទរើសរុគាលិក ទៅកនុងអងាភាពដែលមានតប្ម្ូវការចាំបាេ់។
- ការរែតុ ះរណ្តត ល និងអភិវឌ្ឍន៍ការវាយតថ្ម្ាការអនុវតតការរររុគាលិកប្រចាំដខ្ឬឆ្ន ំ។
-ការេូទត់សំែង និងផលប្រទោជន៍ទផសងៗទៅែល់រុគាលិកររស់ខ្ាួនយកេិតតេុកដ្ឋក់។
២.១.៣ ណោលបំណងកនុងការបណងកើតមុខងារនៃការស្ររប់ស្ររងបុរគលិក
នដ្ើមបីជ្ួយអ្ងគភាពឲ្យឈាននៅរកនសចកាីសនប្មចនគ្នលនៅរបស់ខ្លួន នទដ្ឋយបនងាើតជ្ាំន្ទញ
សមតថភាព និងប្បសិទធិភាពការងាររបស់បុរគលិកឲ្យកាន់ដតប្បនសើរ ប្តូវមានការផាល់នៅការបណាុ ះ
បណ្តា លបុរគលិក នៅការនលើកទឹកចិតាបុរគលិកដដ្លខ្ិតខ្ាំបាំនពញការងារ នលអ។ ប្តូវមានការ
ទាំន្ទក់ទាំនងនៅនគ្នលននយ យ ប្កមសីល្ម៌ និងឥរិយបថទទួលខ្ុសប្តូវ ដដ្លនៅកោុងអ្ងគភាព
និងសងគមជាតិ។ ការប្រប់ប្រងប្តូវមានការផ្លល ស់បាូរនដ្ើមបីមានភាពរីកចនប្មើននៅកោុងប្កុម ឬអ្ងគភាព។
តួនាេីជាយុេធសាស្តសតនិងប្រតិរតតិការែ៍ ថ្នការប្គរ់ប្គងរុគាលិកវាបានគូសរញ្ហជ ក់ថារុគាលិក
ទៅកនុងអងាភាពម្ួយគឺ ជា្នធានមនុសសដ្៏មានតថ្ម្ារំផុតដែលតំណ្តងឲ្យការខ្ាំប្រឹងដប្រងដ្ល់ការ
ប្គរ់ប្គងររស់អងាភាព។ ប្រភព្នធានម្នុសសទំងននហើយដដ្លន្វើឲ្យមានកមាា ំងសប្មាប់ ន្វើការ
ប្រកួតប្រដជងម្ួយែ៏ប្រទសើរប្រសិនទរើ្នធានទំងអស់ទនាះប្តូវបានទរៀរេំ និងប្គរ់ប្គងន្វើ យ៉ាងណ្ត
ឲ្យមានប្រសិេធភាពនន្ទះ។ ទ តុែូេទនះនហើយ្នធានម្នុសសទំងអស់ប្តូវបានទគពិនិតយទម្ើលទៅកនុង
ររិោកាសែូេោន ទៅនិងដផនក ិរញវតេុ ដផនករទេចកទេស និងរណ្តត ដផនក្នធានែ៏ថ្េទេៀតដែលអាេ
ទរៀរេំ និងប្គរ់ប្គងទៅកនុងអងាភាពឲ្យបានលែ។

16. សាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទន្ីតិសាស្រ្ត ន្ិងវិទ្យាសាស្រ្តស្ដ្ឋកិច្ច បរិញ្ញា បត្តជាន់ខ្ពស់ធុរកិច្ច ឯកសទ្យ្ត្រប់ត្រង ជំហាន្១
ន្ិ្សិត ជិន្ ចាន្់ណារិទ្យធ 7 សាស្រសាត ចារយណែនំ ឡាយ សប៉េងហុង
តួនាេីប្រតិរតតិការជាសកម្មភាពប្រតិរតតិទំងយុតាិវិ្ី និងរែឋបាលប្រប្ពិតតិទៅត្តម្េារ់ែូេជា
ការផតល់ឱកាសការររទសមើៗោន និងេារ់ែ៏ថ្េទេៀតដែលមានភាពជាក់េាស់លាស់ ទរកខជនទំង
អស់ប្តូវដតទ្វើរេសមាា សន៍ ទ ើយោល់និទោជិកងមីៗចាំបាេ់ប្តូវដែនាំពួកទគឲ្យសាា ល់អំេីត្ូនាទី
ការររេីកដនាងទ្វើការររស់ពួកនរ ដងម្ទំងការជួយរែតុ ះរណ្តត លពួកទគទេៀតផង ការអ្នុវតាជាក់
ដសាងរឺជាកប្មិតជ្ាំន្ទញ និងអ្នុវតានៅសកមមភាពននការងាររបស់ខ្លួន។
ការពែ៌ នាការរររឺជាការេងែុលររា ញឲ្យែឹងពីភារកិេច និងមានការេំនួលខ្ុសប្តូវការររ
របស់បុរគលិកនីម្ួយៗវាអាចគូសរញ្ហជ ក់ពីអវីដែលទគប្តូវទ្វើ និងម្ូលទ តុដែលប្តូវទ្វើរួម្ទំងការ
សទងខរពីម្ទ្ាបាយសប្មារ់ការអនុវតតនៅការងាររបស់បុរគលិកផងដែរ។ ការពិពែ៌ នាការរររួម្
មាន៤ដផនកសំខាន់ៗគឺម្ុខ្ររ និងកិេចការសំខាន់ៗ អតតសញ្ហា ែការសទងខរេូទៅ ការេំនាក់េំនង
នានា។
២.១.៤ ការវិភារការងារបុរគលិក
ការវិភាគការររគឺ ជាការប្រម្ូលេិននន័យទំងឡាយដែលទក់េងទៅនឹងប្រព័នធការររទែើម្បី
េេួលនូវព័ត៌មានជាក់លាក់នូវការវិភាគការររប្តូវបានកំែត់ទេញនូវសញ្ហា ែដែលរួម្មានែូេជា
ការររជំនាញឯកទេស សម្តេភាព និងេំនួលខ្ុសប្តូវទលើការររទដ្ឋយោងៗខ្ាួន(Lioyd L Byars and
Leslie W.Rue, 1997)។
ក.ការរញ្ហជ ក់ពីសម្តេភាពទលើការររ មានការរញ្ហជ ក់អំពីសម្តេភាពររស់ខ្ាួនទៅទលើការររ
ជាក់ដសតងដែលបានទ្វើការកំែត់លកខែៈសម្បតតិ នឹងអាេេេួលយកបាននូវកប្ម្ិតអតិររមាទ ើយ
ដែលរុគាលិកនិទោជិតគួរដតមានទែើម្បីទ្វើការររឲ្យបានប្គរ់ប្ោន់ ទ ើយព័ត៌មានដែលអាេទ្វើការ
េេួលយកបាន កនុងការរញ្ហជ ក់ពីសម្តេភាពការររជា្ម្មត្តគឺមានរីប្រទភេែូេខាងទប្កាម្ៈ
-ការតប្ម្ូវឲ្យមានលកខែៈសម្បតតិប្គរ់ប្ោន់ែូេជារុណភាពចាំនណះដ្ឹងជ្ាំន្ទញ រេពិទសា្ន៍
ការររ និងការរែតុ ះរណ្តត លទៅកនុងប្កុម្ ុនអាជីវកម្ម ឬទៅកនុងអងាភាពទផសងៗទេៀត។
-តប្ម្ូវឲ្យមានដផនកអរ់រំេូទៅែូេជាសាលាម្្យម្សិកា ម្ហាវិេាល័យសប្មាប់ទ្វើការអរ់រំនិង
ន្វើការរែតុ ះរណ្តត លបុរគលិកនៅទលើម្ុខ្វិជាជ ជីវៈ និងថាន ក់ឧតតម្សិកាជាទែើម្។
-េំទែះែឹងទលើជំនាញរេពិទសា្ន៍សម្តេភាព និងការរញ្ហជ ក់េាស់ពីសម្តេភាពការររគួរ
ដតរញ្ចូ លនូវលកខែៈសម្បតតិណ្តម្ួយដែលទក់េង នឹងការទ្វើការររដែលអាេេេួលយកបាន។

17. សាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទន្ីតិសាស្រ្ត ន្ិងវិទ្យាសាស្រ្តស្ដ្ឋកិច្ច បរិញ្ញា បត្តជាន់ខ្ពស់ធុរកិច្ច ឯកសទ្យ្ត្រប់ត្រង ជំហាន្១
ន្ិ្សិត ជិន្ ចាន្់ណារិទ្យធ 8 សាស្រសាត ចារយណែនំ ឡាយ សប៉េងហុង
ខ្.ែំណ្តក់កាលថ្នការវិភាគការររ៖ ទៅទពលដែលអងាភាពអាជីវកម្មណ្តម្ួយបានចារ់ទផតើម្
ទ ើងងមី ឬែំរូងការវិ្ីវិភាគការររក៏ប្តូវបានចារ់ទផតើម្ទ្វើទ ើងផងដែរទៅទពលដែលការររងមីបាន
រទងេើតទ ើង ទ ើយប្តូវផ្លា ស់រតូរចាំបាេ់ែូេជាដរររេទៅែំទែើ រការផលិតភាពនិងរទេចកវិេាងមីៗ។
២.២ ការសរៀបចំផ្ៃការបុរគលិក
ដផនការរុគាលិកជាការពាករែ៍ ឬការេសសន៍ទយជាម្ុនពីតប្ម្ូវការខ្វះខាត្នធានម្នុសស
ដែលទយើងប្តូវទប្រើប្បាស់ កនុងការររនាទពលអនាគត។ ការទ្វើដផនការ្នធានម្នុសស គឺជាែំណ្តក់
កាលថ្នការបាយ ន់សាម នពាករែ៍ អំពីតប្ម្ូវការររស់រុគាលិក ទែើម្បីទ្វើការប្គរ់ប្គងេេួលបានភាពលែ
ប្រទសើរត្តម្រយៈការរំទពញតប្ម្ូវការទំងទនាះ (Byars and Leslie W. Rue, 1997) ។
២.២.១ វិធីាស្តេតនៃការសធវើផ្ៃការបុរគលិក
ការទរៀរេំដផនការរុគាលិក គឺបានកំែត់នូវយុេធសាស្តសតសំោរ់េេួល្នធានម្នុសសយកម្ក
ទប្រើប្បាស់ និងសប្មារ់រទប្ម្ើការររកនុងអងាភាពជាេូទៅវិ្ីសាស្តសតកនុងការទរៀរេំដផនការរុគាលិករួម្
មានដផនការការប្រកាសទប្ជើសទរើសរុគាលិក ដផនការរែតុ ះរណ្តត ល និងអភិវឌ្ឍន៍ការវាយតថ្ម្ាការ
អនុវតតការររ ដផនការេូទត់សំែង និងផលប្រទោជន៍ទផសងដផនការសប្មារ់តប្ម្ូវការនាទពល
អនាគត ដផនការសប្មារ់តុលយភាពនាទពលអនាគត ដផនការសប្មារ់ទប្ជើសទរើសរុគាលិកដផនការរ
ែតុ ះរណ្តត ល និងការអភិវឌ្ឍរុគាលិក។
២.២.២ ដំសណើ រការនៃការកំណត់ផ្ៃការបុរគលិក
យុេធសាស្តសតប្រកួតប្រដជង ររស់អងាភាពទំងម្ូលកាា យទៅជាម្ូលដ្ឋឋ នែ៏សំខាន់ សប្មារ់ការ
កំែត់ដផនការ្នធានម្នុសស ដែលជាែំទែើ រការថ្នការវិភាគ និងទ្វើអតតសញ្ហា ែកម្មនូវតប្ម្ូវការ
ដែលអាេទួលយកបានថ្ន្នធានម្នុសស ែ៏ចាំបាេស់ប្មារ់អងាភាពម្ួយ ទែើម្បីទ្វើឲ្យសទប្ម្េទោល
ទៅររស់អងាភាពទនាះ ការកំែត់ដផនការ្នធានម្នុសស ែ៏មានប្រសិេធិភាពប្តូវដែនាំ និងសប្ម្ប
សប្ម្ួលជាម្ួយោល់ដផនការររស់អនកប្គរ់ប្គងកប្ម្ិតខ្ពស់។
២.៣ ការស្របកាសណស្ររើសណរើសបុរគលិក
ការប្រកាសទប្ជើសទរើសរុគាលិកជាែំណ្តក់កាលថ្នការដសវងរក និងេំនាក់េំនងនូវទរកខជន
ដែលមានេំទែះែឹង ជំនាញ និងរេពិទសា្ន៍ទែើម្បីរទប្ម្ើការឲ្យបានលែប្រទសើរ និងសទប្ម្េបាននូវ
ទោលទៅ ឬទោលរំែងររស់អងាភាព។

18. សាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទន្ីតិសាស្រ្ត ន្ិងវិទ្យាសាស្រ្តស្ដ្ឋកិច្ច បរិញ្ញា បត្តជាន់ខ្ពស់ធុរកិច្ច ឯកសទ្យ្ត្រប់ត្រង ជំហាន្១
ន្ិ្សិត ជិន្ ចាន្់ណារិទ្យធ 9 សាស្រសាត ចារយណែនំ ឡាយ សប៉េងហុង
យុេធសាស្តសតថ្នការប្រកាសទប្ជើសទរើសរុគាលិក ទប្កាយទពលដែលសាេ រ័នបានកំែត់នូវេំនួន
ម្នុសសដែលអងាភាពប្តូវការជាចាំបាេ់ទ ើយទនាះការទប្ជើសទរើសជាយុេធសាស្តសតែ៏ជាក់លាក់ម្ួយប្តូវ
បានកំែត់ទ ើង ទែើម្បីទ្វើអតតសញ្ាែកម្មនូវេំនួននិទោជិតរយុនាម ននាក់ដែលនឹងប្តូវទ្វើការទប្ជើទរើស
នូវទពលណ្តទ ើយទរកខជនទំងទនាះម្កពីកដនាងណ្តខ្ាះដដ្លមានវិ្ីសាស្តសតជាទប្េើនដែលអាេមាន
លេធភាពសប្មារ់ជួយែល់ដផនក្នធានម្នុសស នូវកនុងការសទប្ម្េេិតតដសវងរកទរកខជនត្តម្ដររណ្ត។
វិ្ីសាស្តសតែ៏មានប្រជាប្រិយរំផុតសប្មារ់ទក់ទញទរកខជនមានែូេជា េីភាន ក់ររការររឯកជនការ
ផាយពាែិ ជជកម្មត្តម្វិេយុឬេូរេសសន៍កាដសតលបីៗត្តម្ដវរសាយត្តមប្បភពបុរគលិក។
 ប្រភពថ្នការប្រកាសទប្ជើសទរើសរុគាលិក៖
ក.ប្រភពថ្នការប្រកាសទប្ជើសទរើសរុគាុលិកពីខាងកនុងអងាភាពៈទៅទពលកដនាងម្ួយថ្នអងាភាព
ពុំមានរុគាលិកទ្វើការ (េំទនរ)ទកើតមានទ ើង។ េីកដនាងណ្តម្ួយថ្នអងាភាពគួរដតប្តូវការរុគាលិកម្ក
រំទពញការររទនាះ អនកប្គរ់ប្គងប្តូវបានរកទម្ើលរុគាលិកកនុងអងាភាពសហភាពការងារកមពុជាររស់
ខ្ាួនដតម្តង។ ោល់រុគាលិកនាទពលរេចុរបនន ររស់អងាភាពេូទៅពួកទគដតងដតមានអារម្មែ៍ ថាខ្ាួនសម្
និងខ្ាួនេេួលបានឱកាសកនុងការតនមលើងឋានៈ និងម្ុខ្ររមានតំដែងដែលមានកប្ម្ិតខ្ពស់ជាងម្ុន
គឺទដ្ឋយសារដតកិេចប្រឹងដប្រងររស់ពួកទគកនុងការរំទពញការររជូនអងាភាព។ ទទះរីជាដររទនះក៏
ទដ្ឋយអងាភាពមានឱកាសនឹងប្តួតពិនិតយទម្ើលោយង មត់េត់ោល់រញ្ជ ីប្កដ្ឋសសាន ម្ និងោល់សកម្ម
ភាពការររររស់រុគាលិកមាន ក់ទនាះ។ រណ្តត ប្េង់ប្ទយសំខាន់ៗថ្នការប្រកាសទប្ជើសទរើសរុគាលិកពី
ខាងកនុងរួម្មានការតនមលើងឋានៈតួនាេី ការរិេប្រកាស និងការអនុវតតការររកនុងអងាភាពររស់
(ClC)។
ខ្.ប្រភពថ្នការប្រកាសទប្ជើសទរើសរុគាលិកពីខាងទប្ៅអងាភាពៈ ជាេូទៅការប្រកាសទប្ជើស
ទរើសរុគាលិក ពីខាងទប្ៅអងាភាព គឺប្តូវបានទ្វើទ ើង។ ទប្កាម្រូរភាពែូេជាការដ្ឋក់ពាកយ សុំទ្វើការ
ទដ្ឋយផ្លទ ល់ ទៅការិោល័យសាធារែៈ ឬក៏េីភាន ក់ររសាធារែៈ េីភាន ក់ររការររឯកជនម្ហា
វិេាល័យ ការផាយពាែិ ជជកម្ម និងការេុះទ្វើកម្មសិកា។
២.៤ ការណស្ររើសណរើសបុរគលិក
ការទប្ជើសទរើសរុគាលិក គឺជាែំទែើ រការថ្នការដសវងរកម្នុសស ដែលមានសម្តេភាពែ៏ប្តឹម្ប្តូវ
ទែើម្បីដ្ឋក់រំទពញរដនេម្ទៅតប្ម្ូវការដផនកខាងនិទោជិក និងរំទពញទៅទលើកមាា ំងពលកម្មដែលមាន

19. សាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទន្ីតិសាស្រ្ត ន្ិងវិទ្យាសាស្រ្តស្ដ្ឋកិច្ច បរិញ្ញា បត្តជាន់ខ្ពស់ធុរកិច្ច ឯកសទ្យ្ត្រប់ត្រង ជំហាន្១
ន្ិ្សិត ជិន្ ចាន្់ណារិទ្យធ 10 សាស្រសាត ចារយណែនំ ឡាយ សប៉េងហុង
ស្សារ់ទ ើយទៅកនុងទោលទៅថ្នការទប្ជើសទរើសគឺទែើម្បីផារភាជ រ់នូវេំទែះែឹងជំនាញរេពិទសា្ន៍
និងសម្តេភាពប្គរ់ប្ោន់ទ ើយរួម្មានទំងការទរតជា្ េិតត នៅរុគាលិកដែលេូលម្កកាន់ការររងមីទៅ
នឹងតប្ម្ូវការការររនិងទោលរំែងយូរអដងវងទៅម្ុខ្ររស់អងាភាពនាទពលអនាគត។
ការវិភាគទៅទលើការររ ថ្នការទ្វើដផនការ្នធានម្នុសស និងការប្រកាសទប្ជើសទរើសរុគាលិក
គឺជាគនាឹះែ៏សំខាន់រំផុតម្ួយសប្មារ់ការសិកាអំពីែំទែើ រការ ថ្នការទប្ជើសទរើសរុគាលិកទែើម្បីយក
ទរកខជនការររដែលមានសម្តេភាពខ្ពស់ ទៅកនុងេំទណ្តម្ទរកខជនការររទំងអស់ ដែលបានម្ក
ដ្ឋក់ពាកយសុំទ្វើការររឲ្យម្ករំទពញតំដែងដែលេំទនរកនុងប្កុម្ ុនឬអងាភាពប្តូវការ(Byars and
Leslie W. Rue, 1997) ។
២.៥ ដំសណើ រការនៃការសស្រជើេសរើេ
ដរររេដ្ឋក់ពាកយសុំរទប្ម្ើការររអងាភាពប្តូវទ្វើការប្រម្ូលព័ត៌មាន សតីពីអនកដ្ឋក់ពាកយទ្វើការ
ទែើម្បីទ្វើការវាយតថ្ម្ាទលើភាពសម្ស្សរររស់ពួកទគទដ្ឋយមានដរររេ ថ្នពាកយសុំទ្វើការប្តូវមានជីវ
ប្រវតតិររស់ទរកខជនភាជ រ់ទៅម្ួយនឹងពាកយទសនើសុំទ្វើការទនាះទែើម្បីមានភាពរយស្សួលកនុងការរំទពញ
និងសកេិសម្សប្មារ់តួនាេីភាគទប្េើនររស់អងាភាពជាពិទសសស្សរត្តម្រេរញ្ហជ ថ្ផទកនុងការររដែល
ទក់េងទៅនឹងការរកាការសមាៃ ត់ថ្នព័ត៌មាន ទ ើយសាកសួររកព័ត៌មានណ្តដែលទក់េងទដ្ឋយ
ផ្លទ ល់ទៅនឹងការររ។
ការេប្មាញ់ទប្ជើសទរើស ៖ ទោលរំែងការេប្មាញ់ការទប្ជើសទរើសទែើម្បីជប្ម្រុះទចាលនូវោល់
ទរកខជនដែលម្ិនអាេរំទពញត្តម្តប្ម្ូវការររស់អងាភាពបានការទ្វើដររទនះពិតជាមានសារៈសំខាន់
ខាា ំងណ្តស់ទៅទពលណ្តអងាភាពទនាះមានអនកដ្ឋក់ពាកយទសនើសុំរទប្ម្ើការររេំនួនទប្េើន។
ការសមាា សន៍ការររ៖ គ្ឺោល់អនកសមាា សន៍ គឺអាេប្តូវបានែឹកនាំ ទដ្ឋយម្នុសសមាន ក់ពីរនាក់ ឬ
ជាប្កុម្អនកសមាា សន៏សប្មារ់ទរកខជន។
ការទ្វើទតសតការររ៖ អងាភាពជាទប្េើនបានទប្រើប្បាស់ការទ្វើទតសតការររទែើម្បីប្រម្ូលព័ត៌មាន
រដនេម្ទដ្ឋយដផែកទៅទលើការសទប្ម្េេិតតកនុងការទប្ជើសទរើសរុគាលិកររស់ពួកនរ។ ប្រទភេថ្នការទ្វើ
ទតសតទំងទនាះរួម្មាន៖

20. សាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទន្ីតិសាស្រ្ត ន្ិងវិទ្យាសាស្រ្តស្ដ្ឋកិច្ច បរិញ្ញា បត្តជាន់ខ្ពស់ធុរកិច្ច ឯកសទ្យ្ត្រប់ត្រង ជំហាន្១
ន្ិ្សិត ជិន្ ចាន្់ណារិទ្យធ 11 សាស្រសាត ចារយណែនំ ឡាយ សប៉េងហុង
-ការទ្វើទតសតសម្បទ ៖ ជា្ម្មត្តប្តូវបានទគទប្រើប្បាស់ទែើម្បីទ្វើការររា ញឯកជនទំងឡាយ
ណ្តដែលបានទរៀនសូប្តលែប្រទសើរកនុងអំ ុងទពលទ្វើការរែតុ ះរណ្តត ល និងទរកខជនទំងឡាយ
ដែលនឹងទ្វើការររបានលែប្រទសើររនាទ រ់ពីការទ្វើការរែតុ ះរណ្តត លរួេម្ក។
-ការទ្វើទតសតេំទែះែឹងទលើការររ ៖ គឺជាការទ្វើទតសតដែលប្តូវបានទប្រើប្បាស់ទែើម្បីវាស់សទង់
េំទែះែឹងការររររស់ទរកខជនមាន ក់ៗជាេូទៅការទ្វើទតសតន៍ជាការសរទសរ ឬទដ្ឋយសួរផ្លទ ល់មាត់។
-ការទ្វើទតសតជំនាញ៖ គឺជាការទ្វើទតសតដែលវាស់សទង់នូវទលបននសាទ ត់ជំនាញទដ្ឋយថ្ែទ ើយ
ការទ្វើទតសតដររទនះរួម្មានទលបននថ្នេលនាទដ្ឋយថ្ែនិងទប្រើប្មាម្ថ្ែ។
-ការទ្វើទតសតត្តម្ដររេំែង់េំែូ លេិតត ៖ គ្ឺជាការទ្វើទតសតដែលបានទប្ោងេុកជាម្ុនទែើម្បីកំ
ែត់នូវេំែង់េំែូ លេិតតររស់ម្នុស្សមាន ក់ៗទដ្ឋយទ្វើការទប្រៀរទ្ៀរទៅនឹងេំែង់េំែូ លេិតត
ម្នុសសមាន ក់ទេៀត ដែលមានទជាគជ័យកនុងការររជាពិទសសណ្តម្ួយ។
-ការទ្វើទតសតដររេិតតសាស្តសត ៖ ជាការទ្វើទតសតទំងឡាយណ្ត ដែលរយុនរយងទ្វើការវាស់សទង់នូវ
រុគាលិកលកខែៈររស់ទរកខជនការររ។
-ការពិនិតយជីវប្រវតតិររស់ទរកខជន ៖ រឺនៅម្ុនទពលទ្វើការររសទប្ម្េេិតតទប្ជើសទរើសគួរគរបីន្វើ
ការពិនិតយទម្ើលឲ្យបានេាស់លាស់នូវជីវប្រវតតិររស់និទោជិកទនាះជាម្ុនសិន។
-ការពិនិតយសុខ្ភាព៖ រឺជាអងាភាពម្ួយេំនួនប្តូវបានទម្ទរ នូវលិខ្ិតសុខ្ភាពនៅម្ុនទពល
រុគាលិកជួរ នឹងទ្វើការជប្ម្ុះទចាលនូវទរកខជនទំងឡាយណ្ត ដែលមានជម្ៃឺឆ្ាង។
-ការសមាា សន៍ជាេុងទប្កាយ៖ រឺជាម្ុននឹងទ្វើការសទប្ម្េេិតតទប្ជើសទរើស យកទរកខជនអាេប្តូវ
បានទគទ្វើការសមាា សន៍ជាម្ួយ នឹងសមាជិកថ្នដផនកប្គរ់ប្គង្នធានម្នុសសររស់អងាភាព។
-ការទ្វើទសេកតីសទប្ម្េេិតតទប្ជើសទរើសជានលើកេុងទប្កាយ៖ រឺជាជំហានេុងទប្កាយថ្នែំទែើ រ
ការទប្ជើសទរើសទរកខជនមាន ក់សប្មារ់ការររ ប្រសិនទរើព័ត៌មានទំងអស់ដែលប្រម្ូលបានកនុងជំហាន
ម្ុនៗពីទរកខជនជាការពិតវា នឹងនាំឲ្យមានការវិនិចឆ័យែ៏ប្តឹម្ប្តូវប្រករទៅទដ្ឋយទជាគជ័យទ ើយវាក៏
នឹងប្រប្ពឹតតទៅបានោយងលែប្រទសើរ និងឆ្រ់រ ័សផងដែរ។
-ការផតល់ការររ៖ ទៅទពលដែលនីតិវិ្ីសប្មារ់ទប្ជើសទរើសទ ើយទរកខជនដែលលែប្រទសើរប្តូវ
បានទគគត់សមាា ល់រួេម្កអងាភាព នឹងផតល់ការររត្តម្រយៈជាសារលិខ្ិត ឬក៏ជាការេំនាក់េំនងជា
ម្ួយរុគាលិកផ្លទ ល់។

21. សាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទន្ីតិសាស្រ្ត ន្ិងវិទ្យាសាស្រ្តស្ដ្ឋកិច្ច បរិញ្ញា បត្តជាន់ខ្ពស់ធុរកិច្ច ឯកសទ្យ្ត្រប់ត្រង ជំហាន្១
ន្ិ្សិត ជិន្ ចាន្់ណារិទ្យធ 12 សាស្រសាត ចារយណែនំ ឡាយ សប៉េងហុង
២.៦ ការបណតុ ុះបោត ល ៃិងការអភិវឌ្ឍបុរគលិក
២.៦.១ ការកំណត់ទិេសៅ
ការកំែត់េិសទៅ គឺជាការដែនាំែល់និទោជិកងមីទៅកនុងអងាភាពអាជីវិកម្មម្ួយនូវកដនាងទ្វើ
ការរររស់ពួកទគ។ ការតប្ម្ង់េិសទៅដែលេេួលបានម្កពីរុគាលិកែូេោន ជាេូទៅទប្េើនដតម្ិន
បានទប្ោងេុកនិងម្ិនដម្នជាផាូវការទេទ ើយជាទរឿយៗ គឺបានផតល់ឲ្យរុគាលិកងមីនូវរណ្តត ព័ត៌មានម្ិន
េាស់លាស់។ ការតប្ម្ង់េិសរុគាលិក គឺជាែំទែើ រការសប្មារ់ផតល់នូវព័ត៌មានងមីែល់និទោជិតងមីែូេ
ជាសាេ នភាពេូទៅររស់ប្កុម្ ុន រេនាសម្ព័នធថ្នការប្គរ់ប្គង និងេារ់វិន័យការររររស់ប្កុម្ ុន
(Gary Dessler, 2000)។
ក.កប្ម្ិតពីរទផសងោន សប្មារ់តប្ម្ង់េិសទៅរុគាលិកងមីៈ រឺការដែនាំពីេិែឋភាពេូទៅររស់អងា
ភាពទដ្ឋយទ្វើការររា ញដែនាំេិែឋភាពេូទៅររស់អងាភាពែល់រុគាលិកងមី និងដផែកទលើតប្ម្ូវការពិត
ជាក់ដសតងទំងអងាភាពនិងរុគាលិក។ សម្តេភាពែ៏ប្រទសើរម្ួយរវាងតប្ម្ូវការររស់អងាភាព និងតប្ម្ូវ
ការររស់រុគាលិក គឺចាំបាេ់ណ្តស់ប្រសិនទរើកម្មវិ្ីតប្ម្ង់េិសទៅនៅែល់រុគាលិកងមីេេួលបានផល
វិជជមាន។ ការតប្ម្ង់េិសទៅងមីត្តម្ដផនក ឬការិោល័យមាតិកាថ្នការតប្ម្ង់េិសែល់រុគាលិកត្តម្
ដផនកឬការិោល័យគឺដផែកទៅទលើការចាំបាេ់ររស់អងាភាពដផនក ឬការិោល័យជំនាញរួម្ទំងរេ
ពិទសា្ន៍ររស់រុគាលិកងមីទនាះរុគាលិកដែលមានរេពិទសា្ន៍ភាគទប្េើន គឺប្តូវការតប្ម្ង់េិសតិេ
តួេែូេទនះទទះរីរុគាលិកមានរេពិទសា្ន៍ ក៏ទដ្ឋយក៏ប្តូវតប្ម្ង់េិសខ្ាះៗដែរ។
២.៦.២ ការបណតុ ុះបណ្តត លបុរគលិក
ការរែតុ ះរណ្តត ល គឺជាការរំពាក់រំរយននូវេំទែះែឹងសម្តេភាព និងជំនាញការចាំបាេ់រដនេម្
នទៀតទៅែល់និទោជិតងមីទែើម្បីចារ់ទផតើម្រួម្េំដែកជាម្ួយការររកនុងអងាភាព។ ម្យាងវិញទេៀតវាជា
រទរៀរវារៈម្ួយដែលបានផតួេទផតើម្ទ ើងទដ្ឋយអងាភាពអាជីវកម្មកនុងការជប្មុញឲ្យមាន ការទរៀនសូប្ត
ទៅកនុងេំទណ្តម្រុគាលិកររស់អងាភាពទែើម្បីរកានូវកប្ម្ិតប្រសិេធភាពថ្នការប្រតិរតតិការការររ។
ម្ិនដតរយុទណ្តណ ៈវាផតល់ឲ្យរុគាលិកនូវការ វឹកហាត់នូវជំនាញែ៏ជាក់លាក់ ឬជួយពួកទគោល់ការរំទពញ
ទលើអវីដែលមានការខ្វះខាតទៅកនុងការប្រតិរតតិ នលើការរររបស់ពួកនរ។
ក.ការបាយ ន់សាម ននូវតប្ម្ូវការរែតុ ះរណ្តត លបុរគលិកៈ រឺជាការរែតុ ះរណ្តត លប្តូវបានទប្ោង
ទ ើងទែើម្បីជួយឲ្យអងាភាពអាេសទប្ម្េបាននូវទោលទៅររស់ខ្ាួន។ ការកំែត់នូវតប្ម្ូវការរែតុ ះ

22. សាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទន្ីតិសាស្រ្ត ន្ិងវិទ្យាសាស្រ្តស្ដ្ឋកិច្ច បរិញ្ញា បត្តជាន់ខ្ពស់ធុរកិច្ច ឯកសទ្យ្ត្រប់ត្រង ជំហាន្១
ន្ិ្សិត ជិន្ ចាន្់ណារិទ្យធ 13 សាស្រសាត ចារយណែនំ ឡាយ សប៉េងហុង
រណ្តត លជាជំហានៗម្ួយសប្មារ់ទ្វើការវិនិេឆ័យទៅទលើការកំែត់ទោលទៅ ថ្នការរែតុ ះរណ្តត ល
ម្យាងវិញទេៀតកនុងនាម្ជាអនកប្គរ់ប្គងប្តូវទ្វើការសិកាឲ្យបានេាស់លាស់ម្ុន និងទ្វើដផនការ្ន
ធានមនុសស រឺជាយុេធសាស្តសតដដ្លអាេប្តូវបានទ្វើទ ើងទែើម្បីទ្វើឲ្យែំទែើ រការររស់អងាភាពដដ្ល
មានរុណភាពមានប្រសិេធភាពលអប្បនសើរន ើង នៅកោុងការប្គរ់ប្គងអាេកំែត់ការរែតុ ះរណ្តត ល
រុគាលិកត្តម្រយៈការវិភាគរីប្រទភេែូេខាងទប្កាម្ ៖
-ការវិភាគអងាភាព ៖ ម្ទ្ាបាយែំរូងថ្នការវិនិេឆ័យតប្ម្ូវការរែតុ ះរណ្តត ល គឺជាប្រព័នធម្ួយ
ទៅកនុងេំដែកថ្នការទរៀរេំដផនការជាយុេធសាស្តសត ថ្ន្នធានម្នុសសររស់អងាភាពជាងទនះទេៀត
វាចាំបាេ់ណ្តស់សប្មាប់ការកំែត់នូវេំទែះែឹង ជំនាញរួម្ សម្ត្ងភាព លេធភាពដែលរុគាលិក
ប្តូវការទំងទពលរេចុរបនន និងអនាគតរបស់ាថ ប័ន ឬអ្ងគភាពដដ្លប្តូវការ្នធានមនុសស។
-ការវិភាគការររ ៖ ម្ទ្ាបាយេីពីរថ្នការវិនិេឆ័យតប្ម្ូវការការរែតុ ះរណ្តត ល គឺត្តម្រយៈ
ការវិភាគទលើការររទំងឡាយ ដែលបានអនុវតតន៍កនុងអងាភាព ែូេទនះវាចាំបាេ់ណ្តស់ ទែើម្បីយល់
ែឹងនូវអវី ដែលជាលកខខ្ែឌ ការររកនុងអងាភាពទនាះ។ ការពិពែ៌ នាការររ និងការរញ្ហជ ក់េាស់ពី
សម្តេភាពការររ គឺប្តូវបានផតល់នូវព័ត៌មានពីប្រតិរតតិការររ ដែលបានរំពឹងេុកប្ពម្ទំងជំនាញ
ចាំបាេ់សប្មារ់រុគាលិក ទែើម្បីសទប្ម្េការររបានោយងជាក់លាក់ ទដ្ឋយទប្រៀរទ្ៀរនូវលកខខ្ែឌ
ទំងឡាយរវាងការររជាម្ួយនឹងេំទែះែឹងជំនាញសម្តេភាពររស់រុគាលិកទំងទនាះទៅនឹងតប្ម្ូវ
ការរែតុ ះរណ្តត លដែលបានកំែត់េុក។
-ការវិភាគរុគាលិក ៖ ម្ទ្ាបាយេីរី ថ្នការវិនិចឆ័យតប្ម្ូវការរែតុ ះរណ្តត ល គឺជាការទផ្លត ត
អារម្មែ៍ ទៅទលើរុគាលិក កនុងអងាភាពថាទតើពួកទគអនុវតតន៍ការររដររណ្ត។ ទែើម្បីវិភាគការរែតុ ះ
រណ្តត លត្តម្រយៈែំទែើ រការវាយតថ្ម្ាប្រតិរតតិោល់កងវៈខាតររស់រុគាលិក ប្តូវដតកំែត់ទ ើងត្តម្
រយៈការប្តួតពិនិតយទម្ើលលកខែៈជាប្រព័នធម្ួយ។ ម្ទ្ាបាយម្ួយទេៀតត្តម្រយៈការសាកសួរទំង
រុគាលិក ជាអនកប្គរ់ប្គង និងរុគាលិកម្ិនដម្នជាអនកប្គរ់ប្គង ទដ្ឋយសារការសាទ រសទង់កនុងការន្វើ
សមាា សន៍ ឬការទ្វើទតសត។
ខ្.វិ្ីសាស្តសតកនុងការរែតុ ះរណ្តត លរទេចកទេសថ្នការអភិវឌ្ឍ និងរុគាលិកប្តូវបានអងាភាពជា
ទប្េើនអនុវតតន៍កនុងទោលរំែងទែើម្បីពប្ងីកសម្តេភាព និងជំនាញរុគាលិកររស់ខ្ាួន។

23. សាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទន្ីតិសាស្រ្ត ន្ិងវិទ្យាសាស្រ្តស្ដ្ឋកិច្ច បរិញ្ញា បត្តជាន់ខ្ពស់ធុរកិច្ច ឯកសទ្យ្ត្រប់ត្រង ជំហាន្១
ន្ិ្សិត ជិន្ ចាន្់ណារិទ្យធ 14 សាស្រសាត ចារយណែនំ ឡាយ សប៉េងហុង
ជាងទនះទៅទេៀតរទេចកទេសថ្នការរែតុ ះរណ្តត លអាេទ្វើទ ើងទៅកដនាងការររ និងខាងទប្ៅ
កដនាងការររ។
-រទេចកទេសថ្នការរែតុ ះរណ្តត លទៅនឹងកដនាងទ្វើការ ៖ ប្រភពថ្នការរែតុ ះរណ្តត លដែល
ទគនិយម្ទ្វើទៅប្គរ់កប្ម្ិតកនុងអងាភាព គឺជាការែតុ ះរណ្តត លទៅនឹងកដនាងទ្វើការទទះរីការរែតុ ះ
រណ្តត លទនាះម្ិនបានទប្ោងេុកក៏ទដ្ឋយ ក៏រុគាលិកខ្ិតខ្ំប្រឹងដប្រងទរៀនសូប្តអំពីរេពិទសា្ន៍ងមីៗ
សប្មារ់ការររររស់ខ្ាួនផងដែរ។ ម្យាងវិញទេៀតការ វឹកហាត់ដររទនះទ្វើឲ្យរុគាលិកបានយល់កាន់
ដតេាស់នូវសញ្ហា ែទែើម្ថ្នទោលរំែងការររ និងេេួលបានការស្សាយរំភាឺម្ួយជំហានម្តងៗ
អំពីការប្រតិរតតិការររ។
-រទេចកទេសថ្នការរែតុ ះរណ្តត ល ទៅទប្ៅកដនាងទ្វើការ ៖ រឺជាការរដនេម្នៅទលើការរែតុ ះ
រណ្តត លទៅកដនាងទ្វើការ និងនៅនប្ៅកដនលងន្វើការជាេូទៅ គឺវាមានលកខែៈជាការចាំបាេ់ណ្តស់រឺ
ទែើម្បីផតល់នៅេំទែះែឹង ទៅទប្ៅកដនាងទ្វើការែល់រុគាលិក របស់ាថ ប័ន ឬអ្ងគភាពលអប្បនសើរ។ វិ្ី
សាស្តសតថ្នការរែតុ ះរណ្តត លនិទោជិត ទៅទប្ៅកដនាងទ្វើការរួម្មានការរែតុ ះរណ្តត ល រឺត្តម្ប្គឹះ
សាេ នសិកាអរ់រំទំងកនុង និងទប្ៅប្រទេសការេូលរួម្សននិសិេ និងការេូលរួម្កិេចការពិភាកានលើ
ប្បធានបទដដ្លមានការពាក់ពនធ័អ្នុវតាន៏ការងាររបស់ពួកនរជ្ួបប្បទះជាក់ដសាង។
២.៧ ការវាយតនមៃណលើការអៃុវតតៃ៏ការងាររបស់បុរគលិក
ការវាយតថ្ម្ាទលើលេធផលការររជាក់ដសតងររស់រុគាលិក គឺជាការវាយតថ្ម្ាទលើសកម្មភាពការ
ររទដ្ឋយទ្វើការទប្រៀរទ្ៀរ នៅជាម្ួយរេដ្ឋឋ នខាន តគំរូការរររួម្ទំងការប្បាស័យទក់េងជាម្ួយ
រុគាលិកផងដែរ។ ដដ្លរាំពឹងទុកនោយអ្ោកប្រប់ប្រងបុរគលិក ឲ្យមានប្បសិទធិភាពន ើង។ ទលើសពីទនះ
ទៅទេៀតការវាយតថ្ម្ាទលើលេធផលការររជាក់ដសតងររស់រុគាលិកទែើម្បីដសវងរកឲ្យទ ើញនូវេំែុ េ
ខាា ំង និងេំែុ េទខ្ាយររស់ពួកទគ។ ការវាយតថ្ម្ាទលើការររជាក់ដសតងជាសញ្ហា ែថ្នការវាស់ដវង
និងការប្គរ់ប្គងនូវការអនុវតតការររ ជាក់ដសតងររស់រុគាលិក ទៅកនុងអងាភាពកនុងទោលរំែងទ្វើ
ោយងណ្ត ឲ្យរុគាលិកនិទោជិករំទពញនូវការររ ឲ្យមានកប្ម្ិតរេដ្ឋឋ នខ្ពស់ ទែើម្បីរទប្ម្ើការររឲ្យ
បានសទប្ម្េនូវទោលទៅ ដដ្ល នកាំណត់ររស់ាថ ប័ន ឬអងាភាព(George Bohlander, 2001)។