Nhận viết luận văn Đại học , thạc sĩ - Zalo: 0934 573.149 Tham khảo bảng giá dịch vụ viết bài tại: luanvantot.com từ thực tế đó em đã chọn đề tài “ Văn hoá Doanh Nghiệp tại ngân hàng Thương mại Cổ phần Bưu điện Liên Việt ” làm khoá luận tốt nghiệp cho mình với hi vọng sẽ hiểu sâu sắc hơn về văn hoá doanh nghiệp và góp phần xây dựng một nền văn hoá đặc trưng tại LienVietPostBank trong quá trình hội nhập và phát triển kinh tế thế giới của nước ta

1. MỤC LỤC
LỜI MỞ ĐẦU.............................................................................................................1
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ VĂN HOÁ DOANH NGHIỆP.......................5
1.1. Khái niệm văn hóa doanh nghiệp....................................................................5
1.1.1. Khái niệm văn hoá.......................................................................................5
1.1.2. Khái niệm văn hoá doanh nghiệp.................................................................7
1.2. Các thành phần cấu thành văn hóa doanh nghiệp .........................................9
1.2.1. Các biểu tượng trực quan của văn hóa doanh nghiệp..................................9
1.2.2. Các biểu trưng phi trực quan của văn hoá doanh nghiệp...........................14
1.3. Vai trò của văn hoá doanh nghiệp.................................................................16
1.3.1. Vai trò của văn hóa doanh nghiệp đối với doanh nghiệp ...........................16
1.3.2. Vai trò của văn hoá doanh nghiệp đối với xã hội.......................................19
1.4. Các yếu tố ảnh hưởng đến văn hoá doanh nghiệp........................................21
1.4.1. Các yếu tố bên ngoài .................................................................................21
1.4.2. Các yếu tố bên trong..................................................................................23
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG VĂN HÓA DOANH NGHIỆP TẠI NGÂN
HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN BƯU ĐIỆN LIÊN VIỆT ................................26
2.1. Tổng quan về Ngân hàng Thương mại Cổ phần Bưu điện Liên Việt ..........26
2.1.1. Lịch sử hình thành và phát triển ................................................................26
2.1.2. Lĩnh vực hoạt động....................................................................................30
2.1.3. Cơ cấu tổ chức của Ngân hàng Thương mại Cổ phần Bưu điện Liên Việt..31
2.1.4. Đặc điểm nguồn nhân lực Ngân hàng Thương mại Cổ phần Bưu điện
Liên Việt..............................................................................................................36
2.1.5. Kết quả hoạt động kinh doanh trong những năm gần đây (2010 – 2012)...36
2.2. Thực trạng văn hóa doanh nghiệp tại Ngân hàng Thương mại Cổ phần
Bưu điện Liên Việt................................................................................................39
2.2.1. Cấu trúc hữu hình......................................................................................39
2.2.2. Các biểu trưng phi trực quan.....................................................................46
2.2.3 Mức độ ảnh hưởng văn hóa đến các thành viên tại Ngân Hàng Thương
mại Cổ phần Bưu điện Liên Việt..........................................................................53
2.2.4. Mức độ phổ biến của văn hóa doanh nghiệp tại Ngân hàng Thương mại
Cổ phần Bưu điện Liên Việt.................................................................................58

2. 2.3 Đánh giá văn hóa doanh nghiệp tại Ngân hàng TMCP Bưu điện Liên Việt 59
2.3.1. Điểm mạnh văn hoá doanh nghiệp Ngân hàng Thương mại Cổ phần Bưu
điện Liên Việt......................................................................................................60
2.3.2. Hạn chế và nguyên nhân............................................................................61
CHƯƠNG 3: MỘT SỐ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN VĂN HOÁ DOANH
NGHIỆP TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN BƯU ĐIỆN LIÊN
VIỆT..........................................................................................................................63
3.1. Sự cần thiết phải xây dựng và phát huy văn hoá doanh nghiệp tại Ngân
hàng Thương mại Cổ phần Bưu điện Liên Việt ..................................................63
3.1.1. Đối với xã hội............................................................................................63
3.1.2. Đối với Doanh nghiệp................................................................................64
3.2. Phương hướng hoạt động và kế hoạch của Ngân hàng Thương mại Cổ
phần Bưu điện Liên Việt giai đoạn 2010-2015.....................................................65
3.3. Giải Pháp nhằm phát triển Văn hóa Doanh Nghiệp tại Ngân hàng
Thương mại Cổ phần Bưu điện Liên Việt ...........................................................67
3.3.1. Bồi dưỡng nâng cao nhận thức về Văn hóa Doanh Nghiệp cho Cán bộ,
Nhân viên............................................................................................................67
3.3.2. Tạo dựng phong cách quản lý phù hợp cho cán bộ lãnh đạo......................68
3.3.3. Xây dựng và hoàn thiện các quy định và quy tắc ứng xử của Ngân hàng
Thương mại Cổ phần Bưu điện Liên Việt.............................................................70
3.3.4. Duy trì và phát triển thương hiệu Ngân hàng Thương mại Cổ phần Bưu
điện Liên Việt......................................................................................................71
3.3.5. Xây dựng bộ tiêu chuẩn nhằm nâng cao chất lượng phục vụ khách hàng...72
3.3.6. Hoàn thiện các biểu trưng trực quan của Văn hóa Doanh Nghiệp tại
Ngân hàng Thương mại Cổ phần Bưu điện Liên Việt...........................................77
3.3.7. Rà soát và hoàn thiện quy trình xây dựng Văn hóa Doanh Nghiệp cho
toàn hệ thống Ngân hàng Thương mại Cổ phần Bưu điện Liên Việt ....................78
3.4. Kiến nghị với các cơ quan nhà nước. ............................................................79
KẾT LUẬN...............................................................................................................81
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO .................................................................82
PHỤ LỤC..................................................................................................................84

3. DANH MỤC BẢNG BIỂU
Bảng 2.1. Cơ cấu nguồn nhân lực LVPB theo trình độ................................................36
Bảng 2.2. Kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh từ 2010 – 2012 .............................37
Bảng 2.3. Niềm tin của CBCNV vào chiến lược kinh doanh, sứ mệnh của Ngân
hàng Thương mại Cổ phần Bưu điện Liên Việt...........................................................53
Bảng 2.4. Khảo sát về Văn hóa doanh nghiệp tại Ngân hàng TMCP Bưu điện Liên
Việt ............................................................................................................................54
Bảng 2.5. Nhận thức về biểu hiện của văn hóa doanh nghiệp của cán bộ nhân viên
Ngân hàng TMCP Bưu điện Liên Việt........................................................................56
Bảng 2.6. Nhận thức về tầm quan trọng của việc xây dựng văn hóa...........................57
Bảng 2.7. Nhận thức về các nhân tố chính ảnh hưởng đến văn hóa doanh nghiệp.......57

4. DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
ATM Máy giao dịch tự động
VHDN Văn hoá doanh nghiệp
ILO Tổ chức lao động quốc tế
NH Ngân hàng
NHTMCP Ngân hàng Thương mại Cổ phần
LVPB Ngân hàng TMCP Bưu điện Liên Việt
LIENVIETPOSTBANK Ngân hàng TMCP Bưu điện Liên Việt
UNESCO Tổ chức giáo dục, khoa học và văn hoá LHQ
WTO Tổ chức Thương mại thế giới
NHNN Ngân hàng Nhà nước
VPSC Công ty dịch vụ Bưu điện
VNR 500 Bảng xếp hạng các DN tư nhân lớn nhất Việt Nam
HĐQT Hội Đồng Quản Trị
BLĐ Ban Lãnh Đạo
ĐVKD Đơn vị kinh doanh
ROA Tỷ suất lợi nhuận ròng trên tài sản
ROE Tỷ suất lợi nhuận ròng trên vốn chủ sở hữu
TGĐ Tổng Giám Đốc
XNK Xuất nhập khẩu
TMCP Thương mại Cổ phần

5. 1
LỜI MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Ngày nay toàn cầu hoá và hội nhập kinh tế thế giới đã và đang diễn ra mạnh
mẽ trên toàn cầu. Toàn cầu hoá là một xu thế khách quan mà ở đó không một quốc
gia, dân tộc nào có thể đứng riêng rẽ trong tiến trình này. Toàn cầu hoá lôi cuốn
ngày càng nhiều nước tham gia. Toàn cầu hoá tạo ra thời cơ, cơ hội phát triển rất
lớn đó là sự mở rộng của thị trường quốc tế, nhập khẩu máy móc thiết bị, nguyên
vật liệu với chất lượng và giá cả hợp lí, doanh nghiệp có điều kiện thu hút vốn đầu
tư nước ngoài, phát triển sản xuất, chuyển dịch cơ cấu ngành nghề theo hướng hiện
đại hoá. Toàn cầu hoá mở ra những cơ hội lớn nhưng nó cũng tạo ra những thách
thức rất lớn đối với chúng ta, từ những thách thức về chính trị đến những thách thức
về kinh tế, từ những thách thức về văn hoá xã hội đến những thách thức về môi
trường sống. Sức ép cạnh tranh đối với nền kinh tế của Việt Nam ở từng địa
phương, từng doanh nghiệp sẽ không chỉ mở rộng về phạm vi mà còn rất cụ thể đối
với từng ngành, từng lĩnh vực…thậm chí từng sản phẩm, từng ngành hàng vì mỗi
thành viên có những ưu thế và lợi thế cạnh tranh riêng.
Bài học rút ra từ những công trình nghiên cứu về sự thành công của các
doanh nghiệp Nhật Bản vào những năm 80 và sự ra đời của thuyết Z của Ouchi
cùng với công trình nghiên cứu của Hofstede đầu thập kỷ 80 đã được khái quát
thành một phương pháp quản lý mới, nền tảng của văn hoá doanh nghiệp: Phương
pháp quản lý mới bằng giá trị hay quản lý bằng triết lý. Văn hoá doanh nghiệp là tài
sản vô hình, là một vũ khí cạnh tranh sắc bén của bất kì tổ chức nào. Một môi
trường văn hoá tích cực sẽ giúp thu hút và gìn giữ nhân tài, gắn kết các thành viên
trong doanh nghiệp, khơi dậy niềm tin, niềm tự hào về doanh nghiệp, tạo sự ổn định
và giảm bớt rủi ro trong kinh doanh…chính vì vậy, việc xây dựng văn hoá doanh
nghiệp là đòi hỏi cấp bách hiện nay và là điều đầu tiên mà doanh nghiệp cần quan
tâm. Xây dựng và phát triển văn hoá doanh nghiệp trở thành xu hướng trên thế giới
và được nâng tầm chiến lược trong nhiều tổ chức và tập đoàn kinh tế hiện nay.
Ở Việt Nam vấn đề này đã bắt đầu được quan tâm đến. Tháng 5/1995 Trung
tâm khoa học xã hội và nhân văn quốc gia cùng UNESCO Việt Nam đã tổ chức

6. 2
cuộc hội thảo khu vực Châu Á - Thái Bình Dương với chủ đề “Văn hoá và Kinh
doanh” với sự tham gia của nhiều đại biểu đến từ các nước trong khu vực. Tuy
nhiên đối với các Doanh nghiệp Việt Nam thì khái niệm văn hoá doanh nghiệp vẫn
còn khá mới mẻ, thực tế cho thấy hầu hết các doanh nghiệp nói chung và các Ngân
hàng nói riêng ở nước ta chưa có sự nhận thức đúng đắn về Văn hoá Doanh nghiệp,
chưa thấy được tầm quan trọng và sức mạnh của văn hoá doanh nghiệp. Việt Nam
đang trên đường hội nhập với nền kinh tế thế giới, đặc biệt là từ khi gia nhập WTO
đến nay chúng ta phải mở cửa tất cả các lĩnh vực. Đặc biệt là lĩnh vực tài chính -
ngân hàng, cụ thể nước ta ngoài 39 Ngân hàng Thương mại, các Ngân hàng Chính
sách thì còn có rất nhiều ngân hàng Liên doanh, các ngân hàng 100% vốn nước
ngoài nổi tiếng trên thế giới được phép thành lập như ANZ, Standar Chartered,
HSBC…với tiềm lực tài chính hùng mạnh cùng với kinh nghiệm trong ngành Tài
chính - Ngân hàng và được thực hiện hầu hết các nghiệp vụ quan trọng của các ngân
hàng trong nước thì sẽ tạo ra sức ép cạnh tranh khốc liệt đối với các ngân hàng
trong nước với năng lực cạnh tranh còn hạn chế cả về vốn, năng lực quản lý, sự đa
đạng trong sản phẩm dịch vụ, chất lượng nguồn nhân lực và trình độ so với Ngân
hàng nước ngoài. Trong dòng chảy sôi động của nền kinh tế thị trường, cạnh tranh
khốc liệt để tồn tại buộc các ngân hàng của Việt Nam phải chọn cho mình con
đường phát triển phù hợp.
Xác định Văn hoá doanh nghiệp là một yếu tố quan trọng trong sự phát triển
bền vững của Ngân hàng, vấn đề đặt ra cho các Ngân hàng là phải xây dựng cho
mình một nền văn hoá lành mạnh, tạo lợi thế cạnh tranh cho ngân hàng trong bước
đường phát triển của mình. Đặc biệt ngân hàng LienVietPostBank là một ngân hàng
non trẻ vẫn chưa xây dựng được cho mình một nét bản sắc văn hoá riêng.
Từ thực tế đó em đã chọn đề tài “Văn hoá Doanh Nghiệp tại ngân hàng
Thương mại Cổ phần Bưu điện Liên Việt” làm khoá luận tốt nghiệp cho mình với
hi vọng sẽ hiểu sâu sắc hơn về văn hoá doanh nghiệp và góp phần xây dựng một
nền văn hoá đặc trưng tại LienVietPostBank trong quá trình hội nhập và phát triển
kinh tế thế giới của nước ta.

7. 3
Từ trước tới nay đã có nhiều đề tài nghiên cứu về Văn hóa Doanh Nghiệp cả
trong và ngoài nước, tại Việt Nam có Luận án Tiến Sĩ “Vai trò của văn hóa trong
kinh doanh quốc tế và vấn đề xây dựng văn hóa kinh doanh ở Việt Nam” và một số
nghiên cứu đề tài khoa học cấp bộ về lĩnh vực văn hóa doanh nghiệp và ảnh hưởng
của nó đến hoạt động kinh doanh. Tuy nhiên chưa có nghiên cứu nào về Văn hóa
Doanh Nghiệp tại Ngân hàng LienVietPostBank.
2. Mục đích nghiên cứu
Mục đích cơ bản của đề tài là nghiên cứu văn hóa doanh nghiệp tại Ngân
hàng Thương mại Cổ phần Bưu điện Liên Việt. Từ đó đề xuất giải pháp giúp Ngân
hàng xây dựng một nền Văn hóa Doanh Nghiệp vững mạnh nhằm xây dựng và phát
triển bền vững trong thời kì hội nhập kinh tế toàn cầu.
Để đạt được mục đích nghiên cứu trên, khóa luận thực hiện những nhiệm vụ
nghiên cứu sau:
- Hệ thống hoá các lý thuyết về văn hoá doanh nghiệp, tìm hiểu vai trò của
văn hoá doanh nghiệp trong thời đại kinh tế hội nhập.
- Đánh giá thực trạng văn hoá doanh nghiệp tại ngân hàng
LienVietPostBank.
- Đề xuất một số giải pháp hoàn thiện văn hoá doanh nghiệp cho ngân hàng
LienVietPostBank.
3. Đối tượng, Phạm vi nghiên cứu của đề tài
Đối tượng nghiên cứu của khoá luận là văn hoá doanh nghiệp tại ngân hàng
LienVietPostBank.
Phạm vi nghiên cứu: tại ngân hàng LienVietPostBank trên toàn hệ thống. Số
liệu từ năm 2010-2012.
4. Phương pháp nghiên cứu
Khoá luận được nghiên cứu bằng các phương pháp sau:
Dùng phương pháp tổng hợp nhằm đưa ra cơ sở lý luận của đề tài.

8. 4
Dùng phương pháp thống kê, mô tả, khảo sát, phân tích để đánh giá thực
trạng văn hoá doanh nghiệp tại LienVietPostBank.
Phương pháp tiếp cận hệ thống nhằm đưa ra biện pháp vận dụng trong quản
lý để xây dựng và phát triển văn hoá doanh nghiệp.
5. Kết cấu của đề tài
Ngoài phần mở đầu và kết luận đề tài gồm 3 chương sau:
Chương 1. Cơ sở lý luận về văn hoá doanh nghiệp
Chương 2. Thực trạng văn hoá doanh nghiệp tại ngân hàng Thương mại Cổ
phần Bưu điện Liên Việt
Chương 3. Một số giải pháp nhằm hoàn thiện văn hoá doanh nghiệp tại
Ngân hàng Thương mại Cổ phần Bưu điện Liên Việt

9. 5
CHƯƠNG 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ VĂN HOÁ DOANH NGHIỆP
1.1 Khái niệm văn hóa doanh nghiệp
1.1.1 Khái niệm văn hoá
Văn hoá ra đời và gắn liền với sự phát triển của nhân loại, nói một cách khác,
văn hoá có từ thủa bình minh loài người. Phạm trù văn hoá rất đa dạng và phức tạp
do đó có nhiều cách tiếp cận khác nhau sẽ dẫn đến nhiều quan niệm khác nhau,
thậm chí ngay trong một định nghĩa về văn hoá cũng tồn tại yếu tố văn hoá. Nó là
một khái niệm có rất nhiều nghĩa được dùng để chỉ những khái niệm có nội hàm
khác nhau về đối tượng, tính chất, và hình thức thể hiện. Văn hoá là một vấn đề đa
dạng và trừu tượng nên có rất nhiều định nghĩa khác nhau về văn hoá. Hiện có
khoảng hơn 200 định nghĩa khác nhau về văn hoá. Chúng ta có thể tìm hiểu về văn
hoá qua các khái niệm sau đây.
Ở Phương Đông, trong tiếng Hán cổ, từ văn hoá bao hàm ý nghĩa “văn” là vẻ
đẹp của nhân tính, cái đẹp của tri thức, trí tuệ con người đạt được bằng sự tu dưỡng
của bản thân và cách thức cai trị đúng đắn của nhà cầm quyền. Còn chữ “hoá” là
đem lại cái văn, cái đẹp, cái tốt, cái đúng để cảm hoá, giáo dục và hiện thực hoá
trong thực tiễn, đời sống. Vậy, Văn hoá chính là nhân hoá hay nhân văn hoá.
Ở Phương Tây. Từ văn hoá tiếng Pháp và tiếng Anh gọi là Culture, tiếng
Đức gọi là Kultur…đều xuất phát từ chữ Latinh – Cultus có nghĩa là khai hoang,
trồng trọt, trông nom cây lương thực. Sau đó từ Cultus được mở rộng nghĩa, dùng
trong lĩnh vực xã hội chỉ sự vun trồng, giáo dục, đào tạo và phát triển mọi khả năng
của con người.
Như vậy, Văn Hoá trong từ nguyên của cả phương Đông và phương Tây đều
có một nghĩa chung là sự giáo hoá, vun trồng nhân cách con người (bao gồm cá
nhân, cộng đồng và xã hội loài người), cũng có nghĩa là làm cho con người và cuộc
sống trở nên tốt đẹp hơn.
Trên thế giới, định nghĩa văn hoá đầu tiên được chấp nhận rộng rãi là định
nghĩa do nhà nhân chủng học Edwar B.Tylor đưa ra năm 1871: “Văn hoá là một

10. 6
phức hợp bao gồm các kiến thức, tín ngưỡng, nghệ thuật, đạo đức, luật pháp, phong
tục cũng như mọi khả năng và thói quen mà con người với tư cách là thành viên của
một xã hội tiếp thu được”. (Trần Quốc Dân, 2005).
Triết học Mác- Lê nin định nghĩa: “Văn hoá là tổng hợp các giá trị vật chất
và tinh thần do con người sáng tạo ra, là phương thức, phương pháp mà con người
sử dụng nhằm cải tạo tự nhiên, xã hội và giáo dục con người”. (Bộ giáo dục và đào
tạo, 2010).
Theo UNESCO “Văn hoá là một phức thể, tổng thể các đặc trưng, diện mạo
về tinh thần, vật chất, tri thức, linh cảm...khắc hoạ nên bản sắc của một cộng đồng
gia đình, xóm làng, quốc gia, xã hội…Văn Hoá không chỉ bao gồm nghệ thuật, văn
chương mà cả những lối sống, những quyền cơ bản của con người, những hệ giá trị,
những truyền thống, tín ngưỡng…”. (Trần Quốc Dân, 2005).
Theo E.Herriot: “Văn hoá là cái còn lại sau khi người ta đã quên đi tất cả, là
cái vẫn còn thiếu sau khi người ta đã học tất cả.” (Nguyễn Hoàng Ánh, 2003).
Theo Geer Hofstede: “Văn hoá là sự chương trình hoá chung của tinh thần,
giúp phân biệt các thành viên của nhóm người này với thành viên của nhóm người
khác, theo định nghĩa này, văn hoá bao gồm hệ thống các tiêu chuẩn và các tiêu
chuẩn là một trong số các nền tảng của văn hoá”. (Geert Hofstede, 1991)
Qua các định nghĩa về văn hoá có thể hiểu nói đến văn hoá là nói đến con
người – nói tới những đặc trưng riêng chỉ có ở loài người, nói tới việc phát huy
những năng lực và bản chất của con người nhằm hoàn thiện con người.
Văn hoá có mặt trong tất cả hoạt động của con người dù nó là những suy tư
thầm kín, những giao tiếp ứng xử cho đến các hoạt động kinh tế, chính trị và xã hội.
Hoạt động văn hoá là hoạt động sản xuất ra các giá trị vật chất và tinh thần nhằm
giáo dục con người khát vọng hướng tới chân-thiện-mỹ và khả năng sáng tạo trong
đời sống.
Theo nghĩa hẹp, văn hoá là những hoạt động và giá trị tinh thần của con
người. Trong phạm vi này có thể hiểu văn hoá khoa học và văn hoá nghệ thuật được
coi là hai thành phần chính của hệ thống văn hoá.

11. 7
Theo phạm vi hẹp hơn nữa, văn hoá được coi như một ngành văn hoá – nghệ
thuật để phân biệt với ngành kinh tế - kỹ thuật.
Như vậy, khái niệm văn hoá rất rộng, trong đó những giá trị vật chất và tinh
thần được sử dụng làm nền tảng định hướng cho lối sống, đạo đức, tâm hồn và hành
động của mỗi dân tộc và các thành viên để vươn tới cái đúng, tốt, đẹp trong mối
quan hệ giữa người với người, giữa con người với tự nhiên và xã hội.
Tóm lại: văn hoá chính là toàn bộ những giá trị vật chất và tinh thần mà loài
người sáng tạo ra trong quá trình lịch sử phát triển của xã hội loài người. Mỗi quốc
gia, dân tộc lại tồn tại một nền văn hoá riêng và nền văn hoá đó cũng không ngừng
vận động và phát triển. Trong các tổ chức cũng có văn hoá riêng của mình, các
doanh nghiệp cũng tồn tại văn hoá doanh nghiệp.
1.1.2 Khái niệm văn hoá doanh nghiệp
Trong một xã hội rộng lớn, mỗi doanh nghiệp được coi là một xã hội thu
nhỏ. Một dân tộc có nền văn hoá chung thì các doanh nghiệp cũng cần xây dựng
cho mình một nền văn hoá riêng mà đó chính là những hệ thống mẫu mực về giá trị
đặc trưng, hình tượng, phong cách được tổ chức tôn trọng và được truyền từ người
này sang người khác, thế hệ này sang thế hệ khác. Chúng có ảnh hưởng quan trọng
đến hành vi của các thành viên trong doanh nghiệp. Khi gặp các vấn đề nan giải,
khó khăn, những hệ thống mẫu mực về giá trị này có tác dụng chỉ dẫn các thành
viên tổ chức cách thức ra quyết định phù hợp với phương châm hành động của tổ
chức. Khái niệm được sử dụng để phản ánh những hệ thống này được gọi với nhiều
tên khác nhau như văn hoá công ty (Corporate Culture), văn hoá tổ chức
(Organizational Culture) hay văn hoá kinh doanh (Business Culture).
Vào những năm 1970, sau sự thành công rực rỡ của các công ty Nhật Bản,
các công ty Mỹ bắt đầu tìm hiểu nguyên nhân dẫn tới những thành công đó. Cụm từ
“Corporate Culture/Organizational Culture” (văn hóa doanh nghiệp) đã được các
chuyên gia nghiên cứu về tổ chức và các nhà quản trị sử dụng để chỉ một trong
những nguyên nhân chủ yếu dẫn đến sự thành công của các công ty Nhật trên khắp
thế giới.

12. 8
Các nghiên cứu của Ouchi cho ra đời thuyết Z và các công trình nghiên cứu
của Hofstede đầu thập kỷ 80 của thế kỷ XX đã khái quát hóa thành một phương
pháp quản lý mới, nền tảng của văn hóa doanh nghiệp.
Đầu thập kỷ 90 của thế kỷ XX người ta bắt đầu đi sâu nghiên cứu tìm hiểu về
những nhân tố cấu thành cũng như những tác động to lớn của văn hóa đối với sự
phát triển của một doanh nghiệp. Đã có rất nhiều khái niệm văn hóa doanh nghiệp
được đưa ra nhưng cho đến nay vẫn chưa có một định nghĩa nào được chính thức
công nhận. Sau đây là một số khái niệm về văn hóa doanh nghiệp mang tính phổ
biến.
“Văn hóa doanh nghiệp là một hệ thống những ý nghĩa, giá trị, niềm tin chủ
đạo, nhận thức và phương pháp tư duy được mọi thành viên của một tổ chức cùng
đồng thuận và có ảnh hưởng ở phạm vi rộng đến cách thức hành động của các
thành viên”. (Nguyễn Mạnh Quân, 2007).
Theo Schwartz H và Davis S.M thì “Văn Hóa là nếp tin và kỳ vọng chung
của tất cả mọi thành viên một tổ chức. Những niềm tin và kỳ vọng này hình thành
những chuẩn mực đầy quyền uy trong việc định hình hành vi của cá nhân và tập thể
trong tổ chức”. (Schwartz H and Davis S.M, 1981).
Dù có rất nhiều định nghĩa khác nhau về văn hóa doanh nghiệp nhưng định
nghĩa phổ biến và được chấp nhận rộng rãi là định nghĩa của Edgar Schien: “Văn
hóa doanh nghiệp là tổng hợp những quan niệm chung mà các thành viên trong
công ty học được trong quá trình giải quyết các vấn đề nội bộ và xử lý các vấn đề
với môi trường xung quanh”. (Edgar H. Schein, 2004).
Từ các định nghĩa khác nhau về văn hóa doanh nghiệp có thể thấy được các
đặc điểm chung như sau: Văn hóa doanh nghiệp thể hiện sự đồng thuận trong quan
điểm, sự thống nhất trong cách tiếp cận và trong hành vi của các thành viên trong
một tổ chức. Nó giúp phân biệt văn hóa giữa tổ chức này với tổ chức khác Văn hóa
doanh nghiệp chính là những hệ thống, giá trị, phương pháp tư duy chỉ dẫn cho các
thành viên trong tổ chức cách thức và phương châm ra quyết định khi phải đối đầu
với những vấn đề nan giải của tổ chức. Chính vì vậy mà văn hóa doanh nghiệp còn
mang tính bản sắc riêng hay “bản sắc văn hóa riêng” của một tổ chức mà mọi người

13. 9
có thể xác định được và thông qua đó có thể nhận ra được quan điểm và triết lý đạo
đức của một tổ chức, doanh nghiệp Văn hóa doanh nghiệp là biểu hiện của đạo đức
kinh doanh của một tổ chức.
Từ những khái niệm trên có thể hiểu Văn Hóa Doanh Nghiệp (VHDN) chính
là hệ thống các ý nghĩa và niềm tin được chia sẻ bên trong một tổ chức, có ảnh
hưởng mạnh đến cách thức hành động của các thành viên trong tổ chức. Nó thể hiện
ý thức chung của tổ chức. Trong một doanh nghiệp sẽ tồn tại hệ thống hay các
chuẩn mực về giá trị, biểu tượng, nghi lễ, quan niệm, tập quán ứng xử được hoàn
thiện theo thời gian. Những giá trị được chia sẻ này ảnh hưởng mạnh đến nhận thức
và cách thức ứng xử của nhân viên. Khi gặp phải khó khăn hay rắc rối trong công
việc thì văn hóa doanh nghiệp sẽ tác động đến khả năng làm việc của nhân viên và
cách thức họ khái quát, xác định, phân tích, giải quyết vấn đề.
1.2 Các thành phần cấu thành văn hóa doanh nghiệp
Văn hóa Doanh Nghiệp được cấu thành bởi hai thành phần đó là các biểu
tượng trực quan của VHDN và các biểu trưng phi trực quan của VHDN.
1.2.1 Các biểu tượng trực quan của văn hóa doanh nghiệp
1.2.1.1 Kiến trúc đặc trưng
Những kiến trúc đặc trưng của một tổ chức gồm kiến trúc nội thất và ngoại
thất công sở.
Phần lớn các doanh nghiệp thành công hoặc đang phát triển muốn gây ấn
tượng đối với mọi người về sự khác biệt, thành công và sức mạnh của họ bằng
những công trình kiến trúc đặc biệt. Những công trình kiến trúc này được sử dụng
như biểu tượng và hình ảnh về doanh nghiệp. Có thể thấy thực tế những ví dụ minh
họa ở các công trình kiến trúc của nhà thờ, trường đại học tại các nước Phương Tây
và Mỹ. Các công trình này được tổ chức, doanh nghiệp chú trọng như một phương
tiện thể hiện tính cách đặc trưng của tổ chức, doanh nghiệp.
Những thiết kế nội thất cũng rất được các doanh nghiệp, tổ chức quan tâm.
Từ những vấn đề rất lớn như tiêu chuẩn về màu sắc, kiểu dáng đặc trưng, thiết kế
nội thất như mặt bằng, quầy, bàn ghế, phòng, giá để hàng, lối đi, dịch vụ, trang phục

14. 10
của nhân viên…đến các chi tiết nhỏ như đồ ăn, vị trí công tắc điện, thiết bị và vị trí
của chúng trong phòng vệ sinh…Tất cả đều được sử dụng để tạo ấn tượng thân
quen, thiện chí và được quan tâm.
Thiết kế kiến trúc được các tổ chức, doanh nghiệp rất quan tâm vì các lý do sau:
- Kiến trúc ngoại thất có thể ảnh hưởng quan trọng đến hành vi con người về
phương diện cách thức giao tiếp, phản ứng và thực hiện công việc. Ví dụ như
kiến trúc nhà thờ tạo ấn tượng quyền lực, kiến trúc chùa tạo ấn tượng thanh
bạch, thoát tục, thư viện gây ấn tượng thông thái tập trung cao độ.
- Công trình kiến trúc có thể được coi là một “linh vật” biểu thị một ý nghĩa, giá
trị nào đó của một doanh nghiệp, tổ chức kinh tế xã hội. Ví dụ như tháp Eiffel
của Pháp, tháp đôi của Malaysia, tháp truyền hình của một số nước, Văn miếu
Quốc Tử Giám và Chùa Một Cột của Việt Nam…đã trở thành hình ảnh, biểu
tượng đặc trưng về một giá trị tinh thần quốc gia, địa phương.
- Kiểu dáng kiến trúc trở thành một bộ phận hữu cơ trong các sản phẩm của
doanh nghiệp, tổ chức.
- Trong mỗi công trình kiến trúc đều chứa đựng những giá trị lịch sử gắn liền
với sự ra đời và trưởng thành của doanh nghiệp, các thế hệ nhân viên.
1.2.1.2 Nghi lễ, nghi thức
Một trong số những biểu trưng của văn hóa doanh nghiệp là nghi lễ. Đó là
những hoạt động đã được dự kiến từ trước và chuẩn bị kỹ lưỡng dưới hình thức các
hoạt động, sự kiện văn hóa xã hội chính thức, nghiêm trang, tình cảm được thực
hiện định kỳ hay bất thường nhằm thắt chặt mối quan hệ tổ chức và thường được tổ
chức vì lợi ích của người tham dự. Những nhà quản trị có thể sử dụng nghi lễ như
một cơ hội tốt để giới thiệu về những giá trị được tổ chức coi trọng. Đó cũng là dịp
đặc biệt để nhấn mạnh những giá trị riêng của tổ chức, tạo cơ hội cho mọi thành
viên cùng chia sẻ cách nhận thức về những sự kiện trọng đại, để nêu và khen tặng
những tấm gương điển hình đại biểu cho những niềm tin và cách thức hành động
cần tôn trọng của doanh nghiệp. Có bốn loại nghi lễ cơ bản đó là: chuyển giao, củng
cố, nhắc nhở và liên kết.

15. 11
- Chuyển giao có thể là những buổi lễ khai mạc giới thiệu thành viên mới, chức
vụ mới hay lễ ra mắt. Lễ nghi này tạo thuận lợi cho việc thâm nhập vào những
cương vị mới, vai trò mới.
- Củng cố được thể hiện bằng các buổi lễ phát phần thưởng nhằm củng cố các
nhân tố hình thành bản sắc và tôn thêm vị thế của thành viên.
- Nhắc nhở được thể hiện qua các buổi sinh hoạt văn hóa, chuyên môn, khoa
học nhằm duy trì cơ cấu xã hội và làm tăng thêm năng lực tác nghiệp của tổ
chức.
- Liên kết được thể hiện qua những buổi lễ hội, liên hoan, tết nhằm khôi phục và
khích lệ sự chia sẻ tình cảm, sự thông cảm để giúp gắn bó các thành viên với
nhau và với tổ chức.
Nghi lễ thường được tiến hành theo một cách thức nhất định, các nghi thức
thường được thiết kế một cách kỹ lưỡng và sử dụng như những hình thức chính
thức để thực hiện nghi lễ. Đặc điểm về hình thức và nội dung của nghi thức không
chỉ thể hiện những giá trị và triết lý của văn hóa doanh nghiệp mà tổ chức muốn
nhấn mạnh, chúng còn thể hiện quan điểm và cách tiếp cận của người quản lý. Mức
độ nghiêm túc trong việc thực hiện nghi thức là dấu hiệu phản ánh nhận thức của
các thành viên trong tổ chức về ý nghĩa và tầm quan trọng của các giá trị và triết lý
đối với họ.
1.2.1.3 Logo, biểu tượng
Một trong các công cụ biểu thị đặc trưng của văn hóa doanh nghiệp là biểu
tượng. Biểu tượng là một thứ biểu thị cho cái không phải là chính nó nhưng có tác
dụng giúp mọi người nhận ra hay hiểu được thứ mà nó biểu thị. Các công trình kiến
trúc, lễ nghi, giai thoại, khẩu hiệu đều chứa đựng những đặc trưng của biểu tượng,
bởi thông qua những giá trị vật chất cụ thể, hữu hình, các biểu trưng này đều truyền
đạt những giá trị, ý nghĩa tiềm ẩn bên trong cho mọi người tiếp nhận theo các cách
thức khác nhau. Một biểu tượng khác là logo hay một tác phẩm sáng tạo được thiết
kế để thể hiện hình tượng của một tổ chức, một doanh nghiệp bằng ngôn ngữ nghệ
thuật phổ thông. Các biểu tượng vật chất này thường có sức mạnh rất lớn vì chúng
hướng tới sự chú ý của người nhìn thấy nó vào một vài chi tiết hay điểm nhấn cụ thể

16. 12
có thể diễn đạt được giá trị chủ đạo mà tổ chức, doanh nghiệp muốn tạo ấn tượng,
lưu lại hay truyền đạt cho người thấy nó. Logo là loại biểu trưng đơn giản nhưng
lại có ý nghĩa rất lớn nên được các tổ chức, doanh nghiệp rất chú trọng.
1.2.1.4 Câu chuyện, giai thoại và tấm gương điển hình
Khi triển khai các hoạt động thực tiễn, thường xuất hiện những sự kiện, tấm
gương điển hình cho việc thực hiện thành công hay thất bại một giá trị, triết lý mà
doanh nghiệp có thể sử dụng làm bài học kinh nghiệm hay minh họa điển hình, mẫu
mực, dễ hiểu về văn hóa doanh nghiệp. Mẩu chuyện là những câu chuyện được thêu
dệt từ những sự kiện có thực điển hình về những giá trị, triết lý của văn hóa doanh
nghiệp được các thành viên trong doanh nghiệp thường xuyên nhắc lại và phổ biến
cho những thành viên mới. Một số mẩu chuyện trở thành những giai thoại do những
sự kiện đã mang tính lịch sử và có thể được khái quát hóa hoặc hư cấu thêm. Trong
các mẩu chuyện kể thường xuất hiện những tấm gương điển hình, đó là những hình
mẫu lý tưởng về hành vi phù hợp với chuẩn mực và giá trị văn hóa trong doanh
nghiệp. Tấm gương điển hình có thể được nhân cách hóa thành huyền thoại với
những phẩm chất và tính cách của nhiều tấm gương điển hình hay kỳ vọng về
những giá trị và niềm tin trong tổ chức. Các mẩu chuyện có tác dụng duy trì sức
sống cho các giá trị ban đầu của tổ chức và giúp thống nhất về nhận thức của tất cả
các thành viên.
1.2.1.5 Ngôn ngữ và khẩu hiệu
Một dạng biểu trưng quan trọng khác thường được sử dụng để gây ảnh
hưởng đến văn hóa công ty là ngôn ngữ. Nhiều tổ chức, doanh nghiệp đã sử dụng
những câu chữ đặc biệt, khẩu hiệu, ví von, ẩn dụ hay một sắc thái ngôn từ để truyền
tải một ý nghĩa cụ thể đến nhân viên của mình và những người hữu quan.
Ví dụ: T.J Watson, con trai của người sáng lập ra công ty International Business
Machines (IBM) đã sử dụng một cách ẩn dụ “vịt trời” để mô tả những nhân viên
mà IBM cần tuyển dụng. Quan điểm của ông là “Bạn có thể biến vịt trời thành vịt
nhà, chứ không thể biến vịt nhà thành vịt trời”, Hình ảnh “vịt trời” được sử dụng
để thể hiện quan điểm cần tôn trọng cách nhìn nhận và tránh nguy cơ thuần hóa các
nhân viên IBM.

17. 13
Khẩu hiệu là hình thức dễ nhập tâm và được không chỉ nhân viên mà cả
khách hàng và nhiều người khác trích dẫn. Khẩu hiệu thường ngắn gọn, hay sử
dụng các ngôn từ đơn giản, dễ nhớ do đó đôi khi có vẻ sáo rỗng về hình thức. Khẩu
hiệu là cách diễn đạt cô đọng nhất của triết lý hoạt động, kinh doanh của một tổ
chức, một công ty. Vì vậy, chúng cần được liên hệ với bản tuyên bố sứ mệnh của
một doanh nghiệp để hiểu được sự tiềm ẩn của chúng.
Ví dụ: Viettel “hãy nói theo cách của bạn”. Mobifone “Mọi lúc mọi nơi”.
Vinaphone “không ngừng vươn xa”.
1.2.1.6 Các ấn phẩm điển hình
Những ấn phẩm điển hình là một số những tư liệu chính thức có thể giúp
những người hữu quan có thể nhận thấy được rõ hơn về cấu trúc văn hóa của doanh
nghiệp. Chúng có thể là bản tuyên bố sứ mệnh, báo cáo thường niên, tài liệu giới
thiệu về tổ chức, doanh nghiệp, sổ vàng truyền thống, ấn phẩm định kỳ hay đặc biệt,
tài liệu quảng cáo giới thiệu sản phẩm và doanh nghiệp, các hồ sơ hướng dẫn sử
dụng, bảo hành…
Những tài liệu này có thể giúp làm rõ mục tiêu của tổ chức, phương châm
hành động, niềm tin và giá trị chủ đạo, triết lý quản lý, thái độ đối với người lao
động, doanh nghiệp, người tiêu dùng, xã hội. Chúng cũng giúp các nhà nghiên cứu
so sánh, đối chiếu đồng nhất giữa những biện pháp được áp dụng với những triết lý
được doanh nghiệp tôn trọng. Đối với những đối tượng bên ngoài đây chính là
những căn cứ để xác định tính khả thi và hiệu lực của văn hoá doanh nghiệp, đối với
những người bên trong đây là những căn cứ để nhận biết và thực thi văn hoá doanh
nghiệp.
1.2.1.7 Lịch sử phát triển và truyền thống
Lịch sử và truyền thống của một tổ chức là những biểu trưng về những giá
trị, triết lý được chắt lọc, trong quá trình hoạt động được các thế hệ khác nhau của
doanh nghiệp tôn trọng và giữ gìn, chúng được doanh nghiệp sử dụng để thể hiện
những giá trị chủ đạo và phương châm hành động được kiên trì theo đuổi. Vai trò
lịch sử phát triển và truyền thống đối với việc xây dựng các đặc trưng văn hoá mới
của một tổ chức thể hiện ở việc cho chúng ta hiểu được đầy đủ quá trình vận động

18. 14
và phát triển của văn hoá, những nguyên nhân và ảnh hưởng của chúng đến quá
trình vận động và thay đổi về văn hoá doanh nghiệp.
Người quản lý có thể có đóng góp quan trọng vào việc phát triển và duy trì
một nền văn hoá doanh nghiệp mạnh. Sử dụng các biểu trưng trực quan một cách
hữu hiệu là rất quan trọng. Tuyển chọn thành viên mới có năng lực, nhiệt huyết, ý
thức, gắn bó với công việc và giúp họ nhanh chóng hoà nhập với văn hoá doanh
nghiệp là một yêu cầu đối với nhà quản trị để xây dựng một nền văn hoá tích cực.
1.2.2 Các biểu trưng phi trực quan của văn hoá doanh nghiệp
Biểu trưng phi trực quan của văn hoá doanh nghiệp là những dấu hiệu đặc
trưng thể hiện mức độ nhận thức của những người hữu quan về văn hoá doanh
nghiệp. Mức độ nhận thức có thể đạt được ở những cấp độ khác nhau. Mức độ nhận
thức càng cao,tác động của triết lý và giá trị văn hoá doanh nghiệp càng mạnh và
càng có khả năng để chuyển thành động lực và thành hành động. Về cơ bản có thể
chia mức độ nhận thức thành bốn cấp độ từ thấp đến cao như sau: giá trị, thái độ,
niềm tin và lý tưởng.
1.2.2.1 Giá trị
Giá trị là khái niệm liên quan đến chuẩn mực đạo đức và cho con người biết
rằng họ cần phải làm gì. Những cá nhân và tổ chức đánh giá cao tính trung thực,
nhất quán và sự cởi mở cho rằng họ cần hành động một cách thật thà, kiên định và
thẳng thắn.
1.2.2.2 Niềm tin
Niềm tin là khái niệm đề cập đến việc mọi người cho rằng thế nào là đúng,
thế nào là sai. Trong niềm tin luôn chứa đựng những giá trị và triết lý đã nhận thức,
nhưng mức độ nhận thức phát triển ở cấp độ cao hơn. Niềm tin là giá trị được hình
thành một cách vững chắc về một cách thức hành động hay trạng thái nhất định.
Niềm tin của người lãnh đạo trong văn hoá doanh nghiệp được chuyển hoá
thành niềm tin của tổ chức thông qua quá trình nhận thức, một khi hành động trở
thành thói quen và tỏ ra hữu hiệu chúng sẽ chuyển hoá dần thành niềm tin, khi đó
chúng có thể dần trở thành một phần lý tưởng của những con người trong tổ chức

19. 15
đó từ đó các thành viên luôn có xu thế hành động một cách chủ động, tự nguyện
trong hành động luôn thấy rõ trạng thái tình cảm ở mức độ cao hơn qua sự tự giác
và nhiệt tình.
1.2.2.3 Thái độ
Thái độ là chất gắn kết niềm tin và giá trị thông qua tình cảm. Thái độ được
coi là một thói quen tư duy theo kinh nghiệm để phản ứng theo một cách thức nhất
quán mong muốn hoặc không mong muốn đối với sự vật, hiện tượng. Thái độ luôn
cần đến những phán xét dựa trên cảm giác, tình cảm. Thái độ được hình thành theo
thời gian từ những phán xét và những khuôn mẫu điển hình, thay vì từ những sự
kiện cụ thể, thái độ của con người là tương đối ổn định và có những ảnh hưởng lâu
dài đến động cơ của người lao động.
1.2.2.4 Lý tưởng
Lý tưởng là khái niệm thể hiện niềm tin phát triển ở mức độ cao, phát triển ở
mức độ này, trạng thái tình cảm của con người không chỉ là sự tự giác và lòng nhiệt
tình, mà hơn thế nữa còn là sự sẵn sang hy sinh và cống hiến. Đối với văn hoá
doanh nghiệp lý tưởng được định nghĩa là sự vận dụng lý luận vào thực tiễn. Cách
định nghĩa này nhấn mạnh sự chuyển hoá hoàn toàn những giá trị, triết lý của doanh
nghiệp thành những ý nghĩa, giá trị cao cả, căn bản, sâu sắc có khả năng giúp con
người cảm thông, chia sẻ và dẫn dắt con người trong nhận thức, cảm nhận và xúc
động trước sự vật, hiện tượng. Hơn thế nữa, chúng còn được chuyển hoá thành động
lực và thành những hành động cụ thể để thể hiện sự cảm thông, chia sẻ và cống
hiến.
Lý tưởng khác với niềm tin trên các phương diện sau.
- Niềm tin được hình thành một cách có ý thức và có thể xác minh nhưng lý
tưởng thì hình thành một cách tự nhiên và khó giải thích.
- Niềm tin có thể được đưa ra diễn giải, tranh luận, đối chứng, trong khi không
thể làm như vậy được đối với lý tưởng vì vậy niềm tin có thể thay đổi dễ dàng
hơn so với lý tưởng.

20. 16
- Niềm tin chỉ là trình độ nhận thức ở mức độ đơn giản hơn trong khi lý tưởng
được hình thành không chỉ từ niềm tin hay đức tin mà còn gồm cả những giá
trị và cảm xúc của con người. Như vậy lý tưởng đã nảy mầm trong tư duy, tình
cảm của con người trước khi người đó ý thức được điều đó, vì vậy chúng là
trạng thái tình cảm rất phức tạp và không thể mang ra đối chứng với nhau.
1.3 Vai trò của văn hoá doanh nghiệp
1.3.1 Vai trò của văn hóa doanh nghiệp đối với doanh nghiệp
1.3.1.1 Văn hoá doanh nghiệp là nguồn lực tạo ra lợi thế cạnh tranh cho doanh
nghiệp.
Mục tiêu của VHDN là nhằm xây dựng một phong cách quản trị mới, hiệu
quả hơn đưa hoạt động của doanh nghiệp vào nề nếp và xây dựng mối quan hệ hợp
tác thân thiện giữa các thành viên của doanh nghiệp, làm cho doanh nghiệp trở
thành một cộng đồng làm việc trên tinh thần hợp tác, tin cậy, gắn bó, thân thiện và
tiến thủ. Trên cơ sở đó hình thành tâm lý chung và lòng tin vào sự thành công của
doanh nghiệp. Do đó, xây dựng được một nề nếp văn hoá lành mạnh tiến bộ trong
tổ chức, đảm bảo sự phát triển của mỗi cá nhân trong doanh nghiệp. Văn hoá và sự
định hướng tới thị trường càng mạnh bao nhiêu thì công ty càng cần ít chỉ thị, mệnh
lệnh, sơ đồ tổ chức, chỉ dẫn cụ thể hay điều lệ bấy nhiêu.
Lợi thế cạnh tranh của doanh nghiệp được xem xét trên các khía cạnh như:
chất lượng sản phẩm, chi phí, sự linh hoạt (trước phản ứng của thị trường), thời gian
giao hàng…Để có được những lợi thế này doanh nghiệp phải có những nguồn lực
như nhân lực, tài chính, công nghệ, máy móc, nguyên vật liệu, phương pháp làm
việc (phương pháp 5M: Man, Money, Material, Machine, Method). Nguồn lực tài
chính, máy móc, nguyên vật liệu đóng vai trò lợi thế so sánh với đối thủ cạnh tranh
trước khách hàng. Nguồn nhân lực đóng vai trò tham gia toàn bộ quá trình chuyển
hoá các nguồn lực khác thành sản phẩm đầu ra, vì vậy có ý nghĩa quan trọng trong
việc quyết định tạo ra những lợi thế cạnh tranh như chất lượng sản phẩm, thời gian
giao hàng…
Tính hiệu quả của doanh nghiệp phụ thuộc rất lớn vào yếu tố VHDN. Nó ảnh
hưởng trực tiếp to lớn đến việc hình thành mục tiêu, chiến lược và chính sách, nó

21. Mã tài liệu : 600075
Tải đầy đủ luận văn theo 2 cách :
- Link tải dưới bình luận .
- Nhắn tin zalo 0932091562