THỰC TRẠNG GIẢM BẠCH CẦU HẠT TRUNG TÍNH MẮC PHẢI VÀ DI TRUYỀN Ở TRẺ EM.Bạch cầu là những tế bào có chức năng chống lại các tác nhân lạ xâm nhập vào cơ thể bằng các cơ chế khác nhau như thực bào, khử độc, sản xuất kháng thể, giải phóng các chất truyền tin hoá học, các enzyms …Mỗi loại bạch cầu thực hiện chức năng khác nhau nhằm bảo vệ cơ thể một cách thống nhất và có hiệu quả [4].
Bạch cầu hạt trung tính (BCHTT) có vai trò rất quan trọng trong hệ thống miễn dịch của cơ thể [99]. Khi số lượng BCHTT của cá thể giảm sẽ tăng nguy cơ bị nhiễm trùng. Giảm BCHTT được đặc trưng bởi giảm số lượng tuyệt đối của BCHTT trong máu ngoại vi. Tuỳ theo từng lứa tuổi, tiêu chuẩn xác định giảm BCHTT khác nhau: Đối với trẻ dưới 1 tuổi: số lượng BCHTT ≤ 1000BC/mm3(1G/l); trẻ ≥1 tuổi: số lượng BCHTT ≤ 1500BC/mm3 (1,5G/l) được xác định là giảm [7], [59]. Giảm BCHTT ở trẻ em được phân loại dựa theo mức độ nặng của bệnh như sau: nhẹ (1 – 1,5G/l); vừa (0,5 – 1,0G/l), nặng (0,2 – 0,5G/l) và rất nặng (≤ 0,2G/l) [7]. Theo thời gian, giảm BCHTT được chia thành hai nhóm: giảm BCHTT cấp tính và mạn tính (giảm BCHTT kéo dài trên 3 tháng)
Thuc trang giam bach cau hat trung tinh mac phai va di truyen o tre em
1. LUANVANYHOC.COM TẢI LUẬN VĂN,LUẬN ÁN TIẾN SĨ Y
HỌC, TÌM TÀI LIỆU THEO YÊU CẦU LH 0915.558.890
THỰC TRẠNG GIẢM BẠCH CẦU HẠT TRUNG TÍNH MẮC PHẢI VÀ DI
TRUYỀN Ở TRẺ EM.Bạch cầu là những tế bào có chức năng chống lại các tác nhân
lạ xâm nhập vào cơ thể bằng các cơ chế khác nhau như thực bào, khử độc, sản xuất
kháng thể, giải phóng các chất truyền tin hoá học, các enzyms …Mỗi loại bạch cầu thực
hiện chức năng khác nhau nhằm bảo vệ cơ thể một cách thống nhất và có hiệu quả [4].
Bạch cầu hạt trung tính (BCHTT) có vai trò rất quan trọng trong hệ thống miễn dịch
của cơ thể [99]. Khi số lượng BCHTT của cá thể giảm sẽ tăng nguy cơ bị nhiễm trùng.
Giảm BCHTT được đặc trưng bởi giảm số lượng tuyệt đối của BCHTT trong máu ngoại
vi. Tuỳ theo từng lứa tuổi, tiêu chuẩn xác định giảm BCHTT khác nhau: Đối với trẻ
dưới 1 tuổi: số lượng BCHTT ≤ 1000BC/mm3(1G/l); trẻ ≥1 tuổi: số lượng BCHTT ≤
1500BC/mm3 (1,5G/l) được xác định là giảm [7], [59]. Giảm BCHTT ở trẻ em được
phân loại dựa theo mức độ nặng của bệnh như sau: nhẹ (1 – 1,5G/l); vừa (0,5 – 1,0G/l),
nặng (0,2 – 0,5G/l) và rất nặng (≤ 0,2G/l) [7]. Theo thời gian, giảm BCHTT được chia
thành hai nhóm: giảm BCHTT cấp tính và mạn tính (giảm BCHTT kéo dài trên 3 tháng)
[50].
MÃ TÀI LIỆU CAOHOC.2020.00082
Giá : 50.000đ
Liên Hệ 0915.558.890
Ngoài ra, giảm BCHTT còn có thể được phân theo bẩm sinh hay mắc phải dựa vào cơ
chế bệnh sinh…[160]. Các nguyên nhân gây giảm BCHTT mắc phải ở trẻ em là do
nhiễm trùng, do một số loại thuốc, hoá trị liệu và bệnh lý về máu… Giảm BCHTT bẩm
sinh là nguyên nhân hiếm gặp ở trẻ em nhưng thường có biểu hiện nhiễm trùng tái diễn,
nhiễm nấm, một số trường hợp nhiễm trùng nặng đe doạ tính mạng, có thể có hoặc
không kèm theo các rối loạn miễn dịch [131]. Giảm BCHTT di truyền xảy ra khi các
gen mã hoá bạch cầu hạt trung tính bị đột biến có tỷ lệ mắc gần 1/200.000 [76]. Một số
gen đột biến liên quan đến giảm BCHTT như: ELANE, HAX1, G6PC3, WAS…[14],
[15], [86]. Đặc điểm lâm sàng của giảm BCHTT ở trẻ em rất đa dạng: từ nhiễm2 2
khuẩn nhẹ đến nhiễm khuẩn tái diễn, mức độ nặng đe doạ đến tính mạng. Trẻ mang gen
đột biến thường gây giảm nặng BCHTT và các biểu hiện lâm sàng xuất hiện sớm là
nhiễm trùng nặng ở các cơ quan: hô hấp, da, mô mềm…thậm chí là nhiễm trùng máu,
sốc nhiễm trùng dẫn tới tử vong [39],
[85], [108], [114].
Ở trên thế giới các công trình nghiên cứu về giảm BCHTT ở người lớn và trẻ em đã
cung cấp các kết quả về nhiều khía cạnh khác nhau [14], [20], [23], [29], [35], [39],
[59]. Chẩn đoán xác định giảm BCHTT di truyền phải dựa vào phân tích đột biến gen.
Tuy nhiên, tại các nước đang phát triển như Việt Nam, xét nghiệm di truyền phân tử
còn khá mới mẻ khiến cho việc chẩn đoán xác định hay chẩn đoán phân biệt bệnh giảm
2. LUANVANYHOC.COM TẢI LUẬN VĂN,LUẬN ÁN TIẾN SĨ Y
HỌC, TÌM TÀI LIỆU THEO YÊU CẦU LH 0915.558.890
BCHTT di truyền gặp nhiều hạn chế. Điều này dẫn đến có trường hợp bệnh nhân bị bỏ
sót chẩn đoán, chẩn đoán muộn [131].
Tại Việt Nam, các nghiên cứu về giảm BCHTT ở trẻ em còn hạn chế, đặc biệt các
nghiên cứu về giảm BCHTT do đột biến gen. Vậy thực trạng giảm BCHTT ở trẻ em
Việt Nam ra sao? Nguyên nhân và phân loại giảm BCHTT ở trẻ em như thế nào? Đặc
điểm lâm sàng và cận lâm sàng của nhóm giảm BCHTT do di truyền có những điều gì
đặc biệt? Đó là những câu hỏi cần lời giải đáp. Xuất phát từ thực tế đó, chúng tôi tiến
hành nghiên cứu đề tài này với các mục tiêu:
1. Xác định tỷ lệ và phân loại giảm bạch cầu hạt trung tính ở trẻ em ngoài giai đoạn sơ
sinh, điều trị tại Bệnh viện Trẻ em Hải Phòng từ 01/01/2017 đến 31/12/2017 và Bệnh
viện Nhi trung ương từ 01/01/2018 đến 30/06/2018.
2. Phân tích đặc điểm lâm sàng, các xét nghiệm thông thường và đột biến gen của các
bệnh nhi bị giảm bạch cầu hạt trung tính di truyền tại hai bệnh viện trên
MỤC LỤC THỰC TRẠNG GIẢM BẠCH CẦU HẠT TRUNG TÍNH MẮC
PHẢI VÀ DI TRUYỀN Ở TRẺ EM
ĐẶT VẤN ĐỀ
…………………………………………………………………………………………
… 1
Chương 1: TỔNG QUAN
……………………………………………………………………………. 3
1.1. Sinh lý bạch cầu hạt trung tính
………………………………………………………. 3
1.2. Vai trò của bạch cầu hạt trung tính trong hệ thống miễn dịch ……………… 5
1.3. Nguyên nhân gây giảm bạch cầu hạt trung tính ………………………………. 11
1.4. Phân loại giảm bạch cầu hạt trung tính …………………………………………..
16
1.5. Giảm bạch cầu hạt trung tính di truyền …………………………………………..
18
1.6. Tình hình nghiên cứu giảm bạch cầu hạt trung tính …………………………. 30
Chương 2: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
……………………… 33
2.1. Đối tượng, địa điểm và thời gian nghiên cứu ………………………………….. 33
2.2. Phươngpháp nghiên cứu
…………………………………………………………….. 34
2.3. Các chỉ số và biến số nghiên cứu
………………………………………………….. 35
2.4. Phươngpháp và kỹ thuật thu thập số liệu ……………………………………….
38
2.5. Quản lý, xử lý và phân tích số liệu…………………………………………………
51
3. LUANVANYHOC.COM TẢI LUẬN VĂN,LUẬN ÁN TIẾN SĨ Y
HỌC, TÌM TÀI LIỆU THEO YÊU CẦU LH 0915.558.890
2.6. Phươngpháp khống chế sai số
……………………………………………………… 51
2.7. Đạo đức nghiên cứu
……………………………………………………………………. 52
Chương 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
………………………………………………………… 53
3.1. Tỷ lệ và phân loại giảm bạch cầu hạt trung tính ở trẻ em ………………….. 53
3.2. Đặc điểm lâm sàng, xét nghiệm thông thường và kết quả phân tích gen
của 5 bệnh nhân giảm bạch cầu hạt trung tính di truyền …………………………. 71
Chương 4: BÀN LUẬN
…………………………………………………………………………….. 91
4.1. Về tỷ lệ và phân loại giảm bạch cầu hạt trung tính tại Bệnh viện Trẻ em
Hải Phòng và Bệnh viện Nhi Trung Ương …………………………………………….
91
4.2. Về đặc điểm lâm sàng, các xét nghiệm thông thường và đột biến gen của
các trường hợp giảm bạch cầu hạt trung tính di truyền …………………………. 106
KẾT LUẬN
…………………………………………………………………………………………
… 123
KIẾN NGHỊ
…………………………………………………………………………………………..
1252