BIẾN ĐỔI ĐIỆN TIM LIÊN QUAN ĐẾN RỐI LOẠN ĐIỆN GIẢI BS. TRẦN TUẤN VIỆT-Viện Tim mạch quốc gia Bộ môn Tim mạch – ĐH Y Hà Nội Rối loạn điện giải • Rối loạn điện giải là yếu tố tiềm ẩn nhiều nguy cơ gây tử vong ở bệnh nhân suy tim • Rối loạn điện giải rất thường gặp ở bệnh nhân suy tim do những thay đổi trong cơ chế bệnh lý của suy tim cũng như do chính các thuốc điều trị suy tim. • Thường gặp nhất là rối loạn Kali, natri và Magie máu • Rối loạn Natri và Magie máu thường biểu hiện rất hạn chế thông qua ECG

1. BIẾN ĐỔI ĐIỆN TIM
LIÊN QUAN ĐẾN RỐI LOẠN ĐIỆN GIẢI
BS. TRẦN TUẤN VIỆT
Viện Tim mạch quốc gia
Bộ môn Tim mạch – ĐH Y Hà Nội

2. Rối loạn điện giải
• Rối loạn điện giải là yếu tố tiềm ẩn nhiều nguy cơ gây tử
vong ở bệnh nhân suy tim
• Rối loạn điện giải rất thường gặp ở bệnh nhân suy tim do
những thay đổi trong cơ chế bệnh lý của suy tim cũng
như do chính các thuốc điều trị suy tim.
• Thường gặp nhất là rối loạn Kali, natri và Magie máu
• Rối loạn Natri và Magie máu thường biểu hiện rất hạn
chế thông qua ECG

3. Hạ Kali máu

4. Hạ Kali máu

5. Kali máu thấp làm tăng tỉ lệ tử vong ở BN suy tim
Serum Potassium Levels and Outcome in Acute
Heart Failure, (Am J Cardiol 2017;119:290 - 296

6. Nên lựa chọn ngưỡng Kali máu nào?
What Is the Optimal Serum Potassium Level in
Cardiovascular Patients?
J Am Coll Cardiol 2004; 43:155–61

7. • Biến đổi điện tim thường không có tương quan chặt chẽ với
mức độ hạ Kali máu.
• Khi hạ Kali máu nhẹ (3,0 – 3,5 mmo/l)  thường không có
biểu hiện trên điện tim.
• Hạ Kali máu nặng < 3,0 mmol/l  nên làm điện tâm đồ để
xem có rối loạn nhịp hay không.

8. Biến đổi ECG khi hạ Kali máu
• Đoạn ST chênh xuống nhẹ,
• Sóng T dẹt, hoặc đảo ngược
• Sóng U tăng biên độ cao lên rõ rệt.
• Một số RL nhịp thất có thể xuất hiện: ngoại tâm thu, tim
nhanh thất, rung thất, block nhĩ thất.
• Hạ Kali máu ở BN đang dùng Digoxin có thể làm tăng nguy cơ
ngộ độc Digoxin.

9. Biểu hiện điển hình của hạ Kali máu

11. Tăng Kali máu

12. Tăng Kali máu
• Tăng Kali máu khi Kali > 5,5 mmol/L
• Do suy giảm chức năng thận ở BN suy tim hoặc do thuốc điều
trị suy tim: thuốc UCMC/UCTT, lợi tiểu giữ Kali, …
• Làm tăng tỉ lệ rối loạn nhịp và rối loạn dẫn truyền trong tim ->
tăng tỉ lệ tử vong ở bệnh nhân suy tim

13. Tăng Kali máu
• Tăng Kali máu có thể dẫn tới ức chế nút xoang và dẫn truyền
qua nút nhĩ thất -> rối loạn nhịp chậm.
• Tăng Kali máu tiến triển có thể gây rung thất, vô tâm thu
• Biến đổi trên điện tâm đồ hoàn toàn không có tương quan
chặt chẽ với mức độ tăng Kali máu -> 1 BN có ECG gần như
bình thường vẫn có thể ngừng tim đột ngột vì Kali máu cao

14. Biểu hiện ECG
• Sóng T cao, nhọn (dấu hiệu sớm, thường gặp)
• P rộng và dẹt
• PR dài
• QRS giãn rộng
• Nhịp chậm xoang, nhịp bộ nối
• Kali tăng quá cao mà không xử trí  Rung thất, vô tâm thu

15. Sóng T cao nhọn

16. Phức bộ QRS giãn rộng

17. Nhịp bộ nối

18. Cơn tim nhanh thất đa hình thái

19. Case lâm sàng
• BN nam 58 tuổi, chẩn đoán Hẹp 2 lá – Suy tim – Suy thận cấp
do ngộ độc thuốc nam
• Kali máu: 9,4 mmol/l

20. Nhịp tự thất rời rạc

21. Sau cấp cứu hạ Kali máu về bình thường

22. KẾT LUẬN
• Biến đổi điện tâm đồ do rối loạn điện giải ở bệnh nhân suy tim
chủ yếu liên quan tới tăng hoặc giảm Kali máu
• Tăng/giảm Kali máu đều tiềm ẩn nguy cơ rối loạn nhịp tim
nặng nề -> tăng nguy cơ tử vong.
• Không có mối tương quan chặt chẽ giữa những rối loạn trên
điện tâm đồ với mức độ tăng/giảm kali máu

23. Thank You !