2. Khởi nghiệp
Làm thuê tại
các doanh
nghiệp
Sinh viên
tốt nghiệp
Đổi mới - Sáng tạo
3. Cá nhân có ý định tự mình có một công việc kinh doanh
riêng, tự mình quản lý và trả lương cho mình.
Bạn đã sẵn sàng Khởi nghiệp?
4. Khởi nghiệp là quá trình
nhận biết cơ hội, phát triển
ý tưởng, thành lập doanh
nghiệp, vận hành, duy trì và
phát triển kinh doanh,
nhằm mục đích sinh lợi.
KHỞI NGHIỆP LÀ GÌ?
5. CÁC KHÁI NIỆM
Khởi nghiệp
Thành lập một doanh
nghiệp để kinh doanh
trong một lĩnh vực nào
đó để sinh lợi.
Start-up (Khởi nghiệp Đổi mới Sáng tạo)
là quá trình khởi nghiệp dựa trên ý tưởng sáng tạo,
tạo ra sản phẩm mới; hoặc sản phẩm cũ nhưng có
điểm khác nổi trội, ưu việt hơn so với những sản
phẩm, dịch vụ đã từng có trên thị trường trong các
điều kiện cực kỳ không chắc chắn và chủ yếu dựa
trên nền tảng công nghệ.
9. Khách hàng
• Không phải chờ taxi lâu.
• Mức giá rẻ hơn so với taxi truyền thống: ứng dụng
Grab đã tính toán luôn cước phí sau khi bạn chọn
điểm đến, khách hàng chỉ phải trả đúng bằng số
tiền đó cho tài xế sau khi hoàn thành chuyến đi.
• Chủ động nắm bắt lộ trình: Grab thể hiện chỉ
đường trong suốt chuyến đi, từ vị trí của tài xế
đến đón bạn cho đến khi kết thúc chuyến đi.
• Hiển thị thông tin tài xế: Việc nắm được thông tin
tài xế sẽ giúp bạn yên tâm hơn khi giao bản thân
cho một người cầm lái.
Sự khác biệt giữa Grap và Taxi truyền thống
Tài xế
• Thêm 1 nguồn thu nhập.
• Giờ giấc làm việc linh hoạt, có thể làm
bán thời gian hoặc bất kì khi nào họ
thích.
• Quy trình thanh toán đơn giản.
• Những ai thích lái xe có thể vừa kiếm
tiền vừa theo đuổi sở thích.
11. Tính vượt trội: ý tưởng kinh doanh nhằm tạo
ra lợi thế cạnh tranh cho một tổ chức kinh
doanh hay cá nhân, vì vậy ý tưởng phải nhấn
mạnh ưu điểm cụ thể nào đó về sản phẩm,
dịch vụ hơn hẳn mọi thứ kinh doanh hiện có.
Tính độc đáo: đây là yếu tố nổi bật nhất, thể
hiện tính sáng tạo của một ý tưởng kinh
doanh.
Tính mới mẻ: đây là yếu tố thể hiện nhất giá
trị của một ý tưởng kinh doanh. Chúng cần
phải là ý tưởng tiên phong, chưa có trên thị
trường.
Tính thực dụng: Các ý tưởng kinh doanh
sáng tạo tìm kiếm trong thực tế các nhu cầu
của khách hàng và đáp ứng chúng. Các nhà
khởi nghiệp vì vậy thường chú trọng các hoạt
động lấy ý kiến khách hàng để cải tiến sản
phẩm.
Một ý tưởng kinh doanh sáng tạo sẽ có những đặc điểm sau đây:
Ý tưởng Đổi mới sáng tạo
12. Vậy thì, chúng ta sẽ tìm được ý
tưởng từ đâu? Thật ra, nó không
khó như bạn nghĩ. Bạn có thể tìm
được ý tưởng từ nhiều nguồn
khác nhau.
Ý tưởng ở khắp mọi nơi!
13. Ý tưởng ở khắp mọi nơi!
• Một công việc bạn đã hoặc đang làm trước đây hoặc đang làm bây giờ.
• Trường học. Điều gì đó trong lớp học bạn đã hoặc đang tham gia.
• Điều gì bạn giỏi, như tài năng đặc biệt hoặc sở thích.
• Trải nghiệm hằng ngày của bạn. Có bao giờ bạn để ý đến một sản phẩm
hay dịch vụ nào chưa đáp ứng được nhu cầu?
14. Khi có ý tưởng mới, hãy đối chiếu ý tưởng mới của bạn với 5 điểm sau đây:
Ý tưởng ở khắp mọi nơi!
1. Một sản phẩm hoặc dịch vụ hoàn toàn mới. Chưa ai từng đưa sản phẩm này ra thị
trường.
2. Cải tiến một sản phẩm hoặc dịch vụ hiện có.
3. Sản phẩm hoặc dịch vụ cho một thị trường sẵn có nhưng chưa đáp ứng hoàn toàn
được các nhu cầu.
4. Bán sản phẩm cho khách hàng theo những cách mới.
5. Kết hợp nhiều sản phẩm hoặc dịch vụ để mang lại cho khách hàng trải nghiệm tốt
hơn.
15. Bây giờ bạn đã sẵn sàng chuyển từ ý tưởng
sang một “sản phẩm mẫu”.
Ý tưởng ở khắp mọi nơi!
Một khi bạn đã có sản phẩm
mẫu, bạn nên đưa nó cho
khách hàng tiềm năng để
xem phản hồi của họ.
16. Bạn sẽ sử dụng những câu hỏi như cái gì, làm thế nào, vì sao và khi nào. Những từ
này rất hiệu quả bởi vì chúng khiến khách hàng tiềm năng của bạn phải kể chi tiết.
Ví dụ để sản xuất 1 chiếc túi mẫu mới, chúng ta có thể hỏi:
• Bạn thường mang bao nhiêu thứ trong túi xách của mình?
• Bạn cảm thấy thế nào khi để điện thoại ở bên ngoài túi? Liệu nó có an toàn
không?
• Bạn có muốn thay đổi điều gì ở chiếc túi bên ngoài không?
• Vì sao bạn mua, hoặc không mua, chiếc túi này?
• Bạn thường sẽ mua một chiếc túi mới khi nào?
Ý tưởng ở khắp mọi nơi!
17.
18.
19. Nếu hỏi 50 người về sản phẩm, có thể bạn sẽ nhận được 50 ý kiến
khác nhau. Không phải tất cả các ý kiến này đều có giá trị như
nhau.
Hơn ai hết, khách hàng là người biết rõ nhất
điều gì là tốt nhất cho chính bản thân họ.
Ý tưởng ở khắp mọi nơi!
20. Ví dụ về ý tưởng sáng tạo
Pop.Up: chiếc xe điện bay 2 chỗ của
Airbus
• Airbus sáng tạo ra chiếc xe ý tưởng độc
đáo này: một chiếc xe điện 2 chỗ ngồi có
thể bay được nhờ một máy bay không
người lái (drone). Được đặt tên là Pop.Up,
chiếc xe có thể di chuyển được quãng
đường dài 100km.
• Khi bạn di chuyển trên chiếc xe nhưng
gặp phải tắt đường? Không sao cả, bạn có
thể gọi drone tới, và chiếc máy bay không
người lái với tám cánh quạt sẽ tách phần
cabin của xe khỏi bánh và biến nó trở
thành chiếc xe bay.
• Không có dấu hiệu nào cho thấy Pop.Up
sẽ trở thành hiện thực, song đây là một
phần trong chương trình phát triển các
phương tiện cất và hạ cánh thẳng đứng
của Airbus để sử dụng trong các đô thị.
21. HOẠT ĐỘNG NHÓM
• Mỗi nhóm 4 sinh viên
• Mỗi nhóm lựa chọn 1 thương hiệu ô tô. Thảo luận về những đặc điểm
của sản phẩm đó: Khách hàng mục tiêu (Đối tượng sử dụng)? Những ưu
điểm, hạn chế cần khắc phục?
• Đưa ra ý tưởng mới cùng với các thiết kế sản phẩm, có thể là cải tiến và
bổ sung thêm những tính năng khác biệt (sử dụng hình vẽ để thể hiện).
• Thời gian chuẩn bị: 90 phút
• Thời gian thuyết trình, phản biện, kết luận: 1 tiết
Hinweis der Redaktion
Có thể thấy, startup là một danh từ để chỉ doanh nghiệp đang ở giai đoạn đầu của việc phát triển kinh doanh. Những dự án kinh doanh này thường được khởi đầu bởi 1-3 người sáng lập, những người tập trung vào việc tận dụng nhu cầu thị trường bằng việc phát triển một số sản phẩm, dịch vụ hoặc một công nghệ nào đấy khả thi.
Khi mới bắt đầu thành lập, các công ty thường đi kêu gọi tài trợ góp vốn từ một doanh nghiệp, một nhà đầu tư mạo hiểm, hoặc vay một khoản tiền để giúp công ty có số vốn để phát triển kinh doanh. Một ví dụ điển hình có thể thấy là chương trình thực tế Shark Tank – Thương vụ bạc tỷ, những người tham gia chính là các startup.
Bạn mở hãng taxi, đó không phải gọi là khởi nghiệp vì thị trường taxi truyền thống đã được thiết lập lâu đời. Bạn có thể “sáng tạo” bằng cách cho ra đoàn taxi toàn xe Mercedes, nhưng đó vẫn chưa phải là Start-up.
Nhưng nếu bạn mở ra Grab thì đó là khởi nghiệp. Grab có tiềm năng tăng trưởng rất cao vì biến mọi chiếc xe trên thế giới trở thành taxi của mình, và mô hình đó có thể “copy và paste” ở khắp thế giới. Kết quả là Grab đang phá vỡ (disrupt) thị trường taxi tại nhiều quốc gia.
Bạn vẫn có thể khởi nghiệp với cà phê, nhưng nếu bạn mở tiệm cà phê kiểu truyền thống, đó không phải là start-up. Bạn có thể tạo khác biệt bằng cách tuyển nhân viên toàn người mẫu chân dài, hay biến quán cà phê thành kỳ quan thế giới, nhưng đó vẫn không phải là start-up. Có thể doanh thu của bạn tăng cao, trong 1 năm ra đời thêm 1 tiệm, 5 năm sau sẽ có 10 tiệm, đó có thể được gọi là “đế chế”, franchise, chuỗi cà phê, v.v… nhưng không phải là start-up. Vì yếu tố “disruptive” vẫn còn thiếu và tăng trưởng vẫn chưa đủ cao.
Nhưng nếu bạn tạo ra một mô hình tiệm cà phê hoàn toàn mới chưa đâu có, và có thể nhân rộng ra hàng trăm phiên bản trong vòng vài năm thì đó là khởi nghiệp. Đây là hai ví dụ giả định của khởi nghiệp cà phê:
1. Tạo apps giúp người dùng đặt mua cà phê giao tận nhà/văn phòng. Bạn có thể là nhà cung cấp cà phê, hoặc kết nối các tiệm cà phê ăn huê hồng. Trong thời gian ngắn, apps có thể hoạt động cả quốc gia. Nếu thành công, mô hình và apps này có thể nhân rộng ra toàn thế giới trong vòng vài năm. (Lời bình: Bạn có thể bán cả triệu ly cà phê mỗi ngày, và thay đổi cách vận hành của thị trường cà phê).
2. Tạo một website kết nối những người thích uống cà phê mỗi sáng. Với một nhóm khoảng 100 nghìn người đăng ký mua cà phê một lúc sẽ đem lại giá cả rẻ hơn 40%, tiết kiệm rất nhiều tiền cho người dùng.
Sử dụng công nghệ
Giao hàng Now, Grab Food là "on demand" (theo nhu cầu). Nghĩa là phải giao ngay cho khách hàng trong thời gian ngắn: nhanh, ưu đãi giảm giá, tiết kiệm thời gian -> đáp ứng nhu cầu KH
Nhu cầu khách hàng ở đây là gì?
Khách hàng có thể tham khảo bình luận, review, hình ảnh trước khi đặt món.
Dữ liệu quán dồi dào, phải nói là hầu như là đầy đủ quán nhất trong tất cả app.
Giao diện app trực quan, người dùng có thể ghi chú, hoặc thêm topping theo từng món.
Có nhiều phương thức thanh toán như ví điện tử AirPay, thanh toán thẻ.
Thường xuyên có nhiều ưu đãi riêng cho từng quán
Hỗ trợ đặt nhóm
Khung giờ hoạt động 24/7
Xây dựng đội ngũ shipper chuyên nghiệp (thùng giữ nhiệt, đồng phục,...)
Nhiều doanh nghiệp gặp khó khăn vì họ không hành động theo nguyên tắc này: Bạn phải phát triển một sản phẩm hoặc dịch vụ mà khách hàng muốn hoặc cần.
Trước năm 2014, thị trường Việt Nam vốn đang bị thống trị bởi các hãng taxi quyền lực như Mai Linh, Vinasun và chưa có bất kỳ đối thủ nào. Vì vậy, sự xuất hiện của Grab như một “làn gió” mới, khiến vị thế của mô hình taxi truyền thống bị lung lay.
Tạo sự khác biệt về chi phí
Khi áp dụng mô hình kinh tế chia sẻ, tận dụng nguồn lực sẵn có làm tiền đề phát triển, Grab đã tối ưu hoá chi phí vận hành. Mô hình kinh doanh của Grab tận dụng những nguồn lực có sẵn trên thị trường như xe, tài xế, thời gian hoạt động của tài xế. Vì vậy, họ thường không mất nhiều chi phí cho việc trả lương cho nhân sự cố định hoặc mua xe riêng như loại hình truyền thống.
Về bản chất, Grab chỉ đóng vai trò là trung gian kết nối tài xế với hành khách. Họ không có trách nhiệm bảo trì xe hay trả lương cho nhân sự. Điều này giúp Grab tiết kiệm được rất nhiều chi phí liên quan. Nhờ đó, cước phí di chuyển của Grab cũng thấp hơn hẳn so với các hãng taxi. Chính sự khác biệt về giá đã giúp Grab trở thành sự lựa chọn của nhiều người.
1. Tìm ra lí do chính đáng cho việc bắt đầu ý tưởng
Đây có thể được coi là bước khó nhất khi mọi thứ đều còn nằm trong “vòng tròn mơ hồ”. Bước này chính là hãy đưa ra các yếu tố khác nhau của vấn đề và sau đó xem xét mối quan hệ giữa chúng bằng cách tự đặt các câu hỏi để giải quyết những vấn đề liên quan.
Liệt kê các ý tưởng
Nghiên cứu vấn đề
Một phương pháp tập hợp thông tin đầy đủ và chính xác được lưu truyền từ đời này sang đời khác đó là “5W1H”. Bạn chỉ cần tìm kiếm những câu trả lời dựa trên các câu hỏi sau:
Who? – Ai là đối tượng mục tiêu của chiến dịch?
What? – Cái gì sẽ xảy ra hoặc khơi dậy hành động gì từ đối tượng mục tiêu?
When? – Khi nào “What” sẽ xảy ra?
Where? – “What” sẽ xảy ra ở đâu?
Why? – Tại sao điều đó lại diễn ra?
How? – Điều đó sẽ diễn ra như thế nào?
4. Xác định vấn đề
Tìm kiếm những thông tin có sẵn, sử dụng những sự thật đã biết và cân nhắc những điều chưa biết để bắt đầu xây dựng ý tưởng cuối cùng. Hãy áp dụng phương pháp phân tầng vấn đề để mang lại hiệu quả tuyệt đối trong giai đoạn này. Hãy vẽ một cái thang và vấn đề sẽ nằm đâu đó trong cái thang này.
Giai đoạn đầu tiên của tư duy khởi nghiệp này chúng tôi sẽ gọi là “tìm ý tưởng”. Là người trưởng thành, đôi khi chúng ta bị trói buộc vào những gì chúng ta nghĩ có thể hoặc không thể làm được. Hãy nhớ rằng chúng ta đã có bao nhiêu niềm vui, khi còn bé, khi chúng ta không biết có thể hay không thể làm được gì? Những khả năng là vô hạn. Các doanh nhân khởi nghiệp cũng cần năng lượng sáng tạo tương tự.
Sản phẩm hoặc dịch vụ hiện có
Tạo ra một sản phẩm có nhiều tính năng hơn hoặc tốt hơn.
Tạo ra sản phẩm mới có tất cả chức năng của sản phẩm hiện có nhưng với giá thấp hơn.
Tạo ra sản phẩm mới bền hơn và đáng tin cậy hơn.
Cung cấp sản phẩm hoặc dịch vụ sao cho khách hàng có thể tiếp cận và sử dụng dễ dàng hơn.
Chúng ta đã xác định rằng sẽ không làm hàng loạt túi dệt mà không nói chuyện với khách hàng trước. Nhưng bạn sẽ muốn làm ít nhất một chiếc túi - sản phẩm mẫu của bạn. Các sản phẩm mẫu, về bản chất, thường không hoàn hảo. Trên thực tế, bạn không muốn chúng hoàn hảo. Bạn muốn sản phẩm mẫu của mình là phác thảo sơ bộ xem chiếc túi dệt có thể trông như thế nào khi nó hoàn thành. Bạn muốn làm túi bằng vật liệu mà bạn nghĩ là thích hợp nhất, và với chi tiết quan trọng là ngăn ngoài để giữ điện thoại di động. Một khi bạn đã có sản phẩm mẫu, bạn nên đưa nó cho khách hàng tiềm năng để xem phản hồi của họ.
Chúng ta đã xác định rằng sẽ không làm hàng loạt túi dệt mà không nói chuyện với khách hàng trước. Nhưng bạn sẽ muốn làm ít nhất một chiếc túi - sản phẩm mẫu của bạn. Các sản phẩm mẫu, về bản chất, thường không hoàn hảo. Trên thực tế, bạn không muốn chúng hoàn hảo. Bạn muốn sản phẩm mẫu của mình là phác thảo sơ bộ xem chiếc túi dệt có thể trông như thế nào khi nó hoàn thành. Bạn muốn làm túi bằng vật liệu mà bạn nghĩ là thích hợp nhất, và với chi tiết quan trọng là ngăn ngoài để giữ điện thoại di động. Một khi bạn đã có sản phẩm mẫu, bạn nên đưa nó cho khách hàng tiềm năng để xem phản hồi của họ.
Chúng ta đã xác định rằng sẽ không làm hàng loạt túi dệt mà không nói chuyện với khách hàng trước. Nhưng bạn sẽ muốn làm ít nhất một chiếc túi - sản phẩm mẫu của bạn. Các sản phẩm mẫu, về bản chất, thường không hoàn hảo. Trên thực tế, bạn không muốn chúng hoàn hảo. Bạn muốn sản phẩm mẫu của mình là phác thảo sơ bộ xem chiếc túi dệt có thể trông như thế nào khi nó hoàn thành. Bạn muốn làm túi bằng vật liệu mà bạn nghĩ là thích hợp nhất, và với chi tiết quan trọng là ngăn ngoài để giữ điện thoại di động. Một khi bạn đã có sản phẩm mẫu, bạn nên đưa nó cho khách hàng tiềm năng để xem phản hồi của họ.
Ô tô là ngành công nghiệp có tính đặc thù riêng, các nhà sản xuất ô tô phải luôn tìm tòi sáng tạo cái mới để thu hút các khách hàng, bên cạnh đó họ vẫn phải giữ lại hoặc “biến đổi” những giá trị truyền thống một cách khéo léo để giữ chân những khách hàng trung thành. Các nhà sản xuất ô tô thường đưa ra một công nghệ mới và nó vấp phải rất nhiều ý kiến chỉ trích từ những người dùng đã quen với những tính năng truyền thống. Tuy nhiên, ngay sau đó những phát minh này trở thành trào lưu để các hãng xe cạnh tranh nhau.
Ô tô là ngành công nghiệp có tính đặc thù riêng, các nhà sản xuất ô tô phải luôn tìm tòi sáng tạo cái mới để thu hút các khách hàng, bên cạnh đó họ vẫn phải giữ lại hoặc “biến đổi” những giá trị truyền thống một cách khéo léo để giữ chân những khách hàng trung thành. Các nhà sản xuất ô tô thường đưa ra một công nghệ mới và nó vấp phải rất nhiều ý kiến chỉ trích từ những người dùng đã quen với những tính năng truyền thống. Tuy nhiên, ngay sau đó những phát minh này trở thành trào lưu để các hãng xe cạnh tranh nhau.
