1. Jak pomóc dziecku w radzeniu
sobie z trudnymi emocjami?
Agnieszka Misiuk
agnieszka.misiuk@interia.pl

2. 2
I MODELOWANIE
1. Naśladownictwo – „lustro”;
2. Style wychowawcze:
a) Autorytarny;
b) Pobłażliwy;
c) Autorytatywny;
d) Niezaangażowany*;
II USTALANIE GRANIC W ZACHOWANIU DZIECKA
1. Cechy granic:
Określają akceptowalne zachowania oraz związki między ludźmi;
Wspomagają rozwój dzieci;
Dają poczucie bezpieczeństwa;
2. Dynamika wytyczania granic;
3. Rodzaje granic:
• Zbyt wąskie – zbyt duża kontrola zachowań dziecka;
• Zbyt szerokie - niedostateczna kontrola;
• Niestabilne – zmienna kontrola;
• Zrównoważone – zrównoważona kontrola**.
III KONTRAKT (spisany wspólnie z dzieckiem)
*Szczegółowy opis stylów wychowawczych w: Boyd D., Bee H., Psychologia rozwoju człowieka. Wyd. Zysk i S-ka, Poznań 2008,s.238-239, Smykowski B., Wiek przedszkolny.
Jak rozpoznać ryzyko i jak pomagać. (W:) A. I. Brzezińska (red.) Psychologiczne portrety człowieka, Wydawnictwo GWP, Gdańsk 2005,s.246-248;
** MacKenzie R., Kiedy pozwolić? Kiedy zabronić? Dzieciom od 2 do 16 lat. Jasne reguły pomagają wychowywać. Wyd. GWP, Gdańsk, 2001, s. 17-33.

3. 3
I AKTYWNE SŁUCHANIE (gotowość werbalna i niewerbalna)
II PARAFRAZA
„Jeśli dobrze cię zrozumiałam,…”
„Masz na myśli...”
III ODZWIERCIEDLENIE
„Wydaje mi się, że się rozzłościłeś”
„Zdaje się, że jest ci przykro z tego powodu”
„Wydajesz się być zdenerwowana, gdy mówisz o tej sprawie”
IV KOMUNIKAT „JA”
„Złości mnie, kiedy tak głośno słuchasz muzyki, ponieważ nie mogę rozmawiać przez telefon”
„Denerwuję się, kiedy widzę nieposprzątane zabawki na twoim biurku w trakcie odrabiania
lekcji. Proszę abyś je pochowała”
V 6 KROKÓW METODY BEZ PORAŻEK
1. Rozpoznanie i nazwanie konfliktu;
2. Znalezienie możliwych rozwiązań;
3. Krytyczna ocena możliwych rozwiązań;
4. Podjęcie decyzji – wybór najlepszego do przyjęcia rozwiązania;
5. Wypracowanie sposobów realizacji tego rozwiązania;
6. Ocena wybranego rozwiązania*
*Gordon T., Wychowanie bez porażek. Rozwiązywanie konfliktów między rodzicami a dziećmi. Instytut Wydawniczy Pax,
Warszawa 2003, s. 224-230;

4. 4
I BAJKA TERAPEUTYCZNA
Kozłowska A. Zaczarowane bajki, które leczą. Dla dzieci i dorosłych.
Kołyszko W. Smok Lubomił i tajemnice złości.
Kołyszko W. Garść radości, szczypta złości
Kołyszko W. Pogromca potworów i magia strachu.
Łaba A., Bajki rymowane w biblioterapii.
Molicka M. Bajkoterapia.
Molicka M. Bajki terapeutyczne.
Moszyńska A. Hipopotam.
Zubrzycka E. Po co się złościć?
II METODA INDUKCJI
1. Indukcja pozytywna
Jestem dumna, że sam zaproponowałeś pomoc koledze w nauce. Dzięki temu łatwiej mu będzie
narobić zaległości i opanować nowy trudny materiał.
2. Indukcja negatywna
Gdy będziesz przezywał kolegę będzie mu przykro i nie będzie już chciał siedzieć z tobą w
ławce i wspólnie się bawić*.
III TECHNIKA PODRÓŻY W CZASIE
Podróż w przeszłość
„Ostatnio udało nam się wyjść ze sklepu bez płaczu. Ale wtedy było miło”
Podróż w przyszłość
„Jak będziemy następnym razem robili zakupy to ustalimy, co będziesz mógł sobie kupić do
zjedzenia” **
* Misiuk A., Rozwój zdolności do współpracy dzieci w młodszym wieku szkolnym. (W:) I. Adamek, M. Grochowalska, E. Żmijewska (red.) Relacje i konteksty (w) edukacji
elementarnej. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego, Kraków 2010, s.117;
** Poćwiardowska B., Wspomaganie rozwoju kompetencji wychowawczych rodziców dzieci w wieku przedszkolnym (w druku)

5. 5
…Aby radzić sobie ze złością mojego dziecka mogę….
Podstawa- postawa… (spokój, zrozumienie, empatia, zgoda na wyrażanie
złości, próba wczucia się w sytuację dziecka, skupienie się na wyborach i
zachowaniu, czas…)
Zamiast karania… ( uczucia- oczekiwania- sposób na „naprawienie zła” –
propozycja wyboru*)
W codzienności… (granice, mówienie o uczuciach, indukcja, chwalenie,
„Jestem z siebie dumna, ponieważ…”, uprzedzanie, dawanie dziecku możliwości
decydowania…)
Jeszcze inaczej…
• „Rozdeptany gniew”
• „Zabazgrana złość”
• „Wykrzyczane emocje”
* Faber A., Mazlish E., Jak mówić, żeby dzieci nas słuchały. Jak słuchać, żeby dzieci do nas mówiły; Wydawnictwo Media Rodzina, Poznań 1992 s.124

6. 6
Literatura, którą polecam:
Gordon T., Wychowanie bez porażek. Rozwiązywanie konfliktów
między rodzicami a dziećmi; Instytut Wydawniczy Pax, Warszawa
2003;
Faber A., Mazlish E., Jak mówić, żeby dzieci nas słuchały. Jak
słuchać, żeby dzieci do nas mówiły; Wydawnictwo Media Rodzina,
Poznań 1992;
MacKenzie R., Kiedy pozwolić? Kiedy zabronić? Dzieciom od 2 do 16
lat. Jasne reguły pomagają wychowywać; Wydawnictwo GWP,
Gdańsk 2001;
Poćwiardowska B., Wspomaganie rozwoju kompetencji
wychowawczych rodziców dzieci w wieku przedszkolnym (w druku)
Kast- Zahn A., Każde dziecko może się nauczyć reguł : jak ustanowić
granice i wytyczyć zasady postępowania od niemowlaka do dziecka
w wieku szkolnym; Wyd. Media Rodzina, Poznań 1999.

7. Kontakt
ul. Mydlarska 4
30-703 Kraków
Biura
ul. Wiśniowa 36 m. 2
02-520 Warszawa
ul. Iwana Pawłowa 1/1
53-604 Wrocław
ul. Kościuszki 31a/8
10-503 Olsztyn
sekretariat@ud.edu.pl
www.uniwersytetdzieci.pl
Dziękuję za uwagę!

8. 8
Wykład został zrealizowany
dzięki pomocy finansowej przyznanej przez: