Iedere ondernemer heeft Intellectueel Eigendom. Alleen is hij of zij zich daarvan vaak niet bewust. Na deze workshop weet je dat bescherming niet altijd duur, ingewikkeld en alleen voor grote bedrijven is. IE-rechten geven je een voorsprong op de concurrentie en voegen waarde toe aan je bedrijf.

1. Hoe bescherm ik mijn idee of merk?
Marleen Kuiper
Voorlichter (BBIE)

2. Marleen Kuiper
1971
Ondernemer
Voorlichter
IE
Communicatie
Social media

3. Wat doet het BBIE?
 Registreren van merken en modellen, vastleggen van ideeën
 Voorlichting
 Geen juridische adviezen

4.  2010: wet merken BES
 www.caribie.nl

5. Benelux Vereniging voor merken- en
modellenrecht
 Juridische specialisten/adviseurs
 Keurmerk
 www.bmm.eu

6. Wat is Intellectueel Eigendom?
 Verzamelnaam
IE beschermt bedenkers
tegen mensen die
meeliften
op en profiteren van het
werk van anderen

7. Auteursrecht

8. Modelrecht
Merkenrecht
Octrooirecht

9. Te registreren IE-rechten
De ontwerper, de ondernemer of de bedenker heeft het
recht pas op het moment dat het is geregistreerd in een
officieel register.




Merkrecht
Modelrecht,
Octrooirecht
Kwekersrecht

10. ‘Gratis’ IE-rechten
Ontstaan op het moment van creatie. Geen
registratieverplichting.




Auteursrecht en naburige rechten
Handelsnaamrecht
Niet geregistreerd Gemeenschapsmodel
Databank

11. Kenmerken IE-rechten
 Monopolierecht
 Territoriale bescherming
 Geen wereldwijd identiek systeem,
maar door diverse nationale wetten
en internationale overeenkomsten
geregeld
 Op een product kunnen meerdere
rechten van toepassing zijn

12. Auteursrecht:
Tekening
Foto’s, handleiding
Merk: naam en logo
motief: 2D
Model: 3D
Octrooi:
techniek

13. En wat nog meer?





Vertrouwelijke informatie
Know-how
Bedrijfsgeheim
Geheimhoudingsovereenkomst
Contract

14. Waar praten we dan over?
Vertrouwelijke informatie:
 Klantenlijst
 Marketingplan voor de komende jaren
Know-How
 ‘Technische’ kennis van een medewerker
Bedrijfsgeheimen
 Formule voor Coca-Cola
 Proces om optimale condities te creeëren

15. Intellectueel Eigendom = waardevol bezit
• Door niet bewust om te gaan met je IE, loop je als ondernemer
een risico.
• Een ander kan profiteren van jouw concurrentievoordeel.
• Hoe beter je je IE beschermt, des te makkelijker het is om je rechten
te handhaven.
• Let ook op dat je niet de IE-rechten van een ander schaadt.

16. Abstract idee is niet
te beschermen!

17. Goed idee? i-DEPOT!
 i-DEPOT:
 Elektronisch bewijsmiddel
 Voorziet idee van datumstempel
 Vergelijkbaar met akte
notaris, maar dan in elektronische
vorm.
Het i-DEPOT komt niet in de plaats van een
intellectueel eigendomsrecht.

18. Wanneer i-DEPOT indienen?
 IE rechten zonder formele eisen.
- Auteursrecht.
- Niet geregistreerd Gemeenschapsmodel.
 Wanneer je vrijuit wilt onderhandelen met mogelijke
partners
 Als je je idee geheim wilt houden
 Als je idee nog in ontwikkeling is (eerste stap
registratieproces)

19. Uitgewerkt idee beschermen

20. Auteursrecht
 Het tastbare resultaat van een idee
 Oorspronkelijk voor literatuur en kunstwerken.
 Nu van toepassing op alle originele producten, dus
ook alledaagse voorwerpen (bril, snijplank,
motief….).
 Moet origineel/ creatief zijn
 En het persoonlijke stempel van de maker dragen

21. Auteursrecht: Wat is beschermd?
Uit: IP4Inno Module
2c

22. Auteursrecht: wat is beschermd?
Uit: IP4Inno Module
2c
Design cover
muziek:
• compositie
• songtekst
• optreden
• uitzending
illustratie
album title
band name

23. Auteursrecht: Wat is beschermd?
 Originele werken: literaire werken, kunst,
drama of muziekwerken.
 Afgeleide werken: i.e. films, photographs,
translations, editions, collages, adaptations
etc.
 En: typografiën, geluidsopnames,
uitzendingen, optredens

24. Auteursrecht: welk recht heb je?
 Het alleenrecht om het beschermde werk
openbaar te maken (beschikbaar stellen aan
het publiek)
 Het alleenrecht om het beschermde werk te
verveelvoudigen
 Persoonlijkheidsrechten
 Tot 70 jaar na dood
van de maker

25. Wie is de rechthebbende?
Jij:
• Als je het werk gemaakt/ gecreëerd hebt
• Als je als freelancer bent ingehuurd voor een
opdracht
De werkgever:
• Als het werk gecreëerd is in dienstverband

26. Auteursrecht: wat kan ik doen!
 Dateer je werk en gebruik het copyright symbool of andere
symbolen als ze van toepassing zijn.
 In het geval van een geschil, moet je bewijs kunnen
overleggen dat je de originele auteur bent. Het i-DEPOT kun
hiervoor goed gebruiken.
 Andere preventieve maatregelen:
Bijvoorbeeld een watermerk, bijhouden logboek
 In geval van inbreuk: verzoek de inbreukmaker om te
stoppen of een licentie te nemen.

27. Auteursrechtinbreuk? Nijntje vs
Kathy

28. Wie is de eigenaar van de website
bij het maken in opdracht?
 Degene die de website heeft gemaakt, heeft
het auteursrecht. De opdrachtgever krijgt
automatisch toestemming tot het gebruik voor
het doel van de opdracht.
 Het betekent niet dat je het logo dat gemaakt
is voor de website, ook mag gaan gebruiken
op briefpapier.
 Je kunt hier in een contract vanaf wijken.

29.  Hoe heeft u de naam van uw product of dienst beschermd?
 Waarom heeft u de naam niet beschermd?

30. Hoe bent u beschermd?
Reacties:
 Bedrijfsnaam en logo vastgelegd bij KvK
 Ik voer mijn handelsnaam en ontleen daarmee bescherming aan de
handelsnamenwet en andere regelgeving
 Gecontroleerd in het register KvK
Handelsnaamregistratie biedt geen merkbescherming

31. Hoe bent u beschermd?
Reacties:
 Internet domeinnaam geregistreerd, zowel .NL als .COM
 Merknaam gelijk aan internetnaam
 Alleen door het vastleggen van de naam als website
Domeinnaamregistratie biedt geen merkbescherming

32. Hoe bent u beschermd?
Reacties:
 Vastgelegd bij een reclameadviesbureau
 Vastgelegd bij de notaris
 Via copyrightteken
 De naam is een eigennaam en heeft nog geen bescherming nodig
 Ik ben te klein en de naam is uniek waardoor ik sterker sta
Alleen merkregistratie in een officieel Merkenregister biedt merkbescherming

33. Waarom heeft u de naam niet beschermd?
Reacties:
 Bescherming kost tijd en geld en verloopt
 Blijft moeilijk te realiseren en kostbaar
 Omdat de kosten van misbruik bestrijden onbetaalbaar zijn
 De KvK vertelde dat de naam te algemeen is om te beschermen
Een merkregistratie kost 240 euro, eenmalig voor een periode van 10 jaar
Een merkregistratie kan onbeperkt verlengd worden

34. Wat is een merk?
 Een merk is een teken waarmee u waren (producten) of diensten
onderscheidt van die van uw concurrenten
Emoties
Associaties
Jouw merk bestaat in het hoofd van je klanten

35. Wat is een merk?
 Mensen willen zich met
een merk associëren

36. Wat is een merk?
 Wat je bent
 Waar je voor staat

37. What is branding?

38. Wat is een merk (wet)?
 Een merk is een symbool, een teken, een naam, een
woord, een letter, een ontwerp of een combinatie van
deze die het mogelijk maakt een product of dienst te
onderscheiden van en te herkennen ten opzichte van
haar concurrenten.

39. Woordmerken
 Fantasienaam:
 Naam, voornaam:
 Handelsnaam:
Lady Gaga, Afrojack, Google
Dio, Daryl van Wouw, Albert
Heijn, Björn Borg, Bikkemberg,
Lost Boys, Philips, Commpositie

40. Merkbeeld

41. Combinatie woordmerk/ merkbeeld

42. ‘Aparte’ merken
 Vormmerk
 Kleurmerk
 Geurmerk
 Klankmerk

43. Tien merkentips
Tip 1: Kies een onderscheidende merknaam
De belangrijkste redenen om een merk te weigeren zijn:
 Het merk is beschrijvend
 Het merk mist onderscheidend vermogen
 Het merk is misleidend
 Het merk is een vlag, wapen of ander officieel embleem van de staat of
internationale organisatie die geregistreerd staat volgens artikel 6ter
van het Verdrag van Parijs
 Het merk in strijd is met openbare orde en goede zeden.

44. Merk komt in aanmerking voor registratie:
Het merk werd o.a. ingediend voor:
JA / NEE
 tijdschriften, kranten, boeken en andere periodieken
 foto's, posters, stickers, folders, brochures en andere drukwerken
 advertentiebemiddeling en reclame, verspreiding van reclame- en promotiemateriaal
 publiceren, uitgeven, uitlenen en verspreiden van tijdschriften, boeken, kranten, periodieken en andere drukwerken
The boat house Scheveningen
Het merk werd. ingediend voor:
 diensten van een restaurant
JA / NEE

45. Merk komt in aanmerking voor registratie:
Het betreft het merk JODEN voor badinstallaties, waterspoelinstallaties en kranen
JA / NEE
De afbeelding rechts is weergegeven om het product duidelijk te maken
JA / NEE
Het merk UAE werd ingediend voor opleidingen en juridische diensten

46. Merk komt in aanmerking voor registratie:
‘N STUC BETER
Het merk werd o.a. ingediend voor:
 verven, vernissen, lakken; roestwerende middelen en houtconserveringsmiddelen
JA / NEE
 bouw; reparaties; installatiewerkzaamheden, met inbegrip van diensten van stukadoors
JA / NEE
Het merk werd ingediend voor:
 medische diensten
 chirurgische dienstverlening
 medische diagnostiek

48. Kijk uit voor merkenmissers

49. Tip 2: Controleer of de (bedrijfs)naam al is geregistreerd
 In welke databases zoeken?
 Voor welke producten en/ of diensten?
 Identiek of overeenstemmend?
 Geeft een indicatie; zoekresultaat niet 100 % sluitend.
Zoek ook in het handelsregister van de KvK en in het register
van domeinnamen (SIDN)

51. Territoriale bescherming

52. Tip 3: Registreer uw (bedrijfs)naam als merk
 Online indienen via www.boip.int of via post of fax
 Binnen 4 – 5 maanden een officieel registratiebewijs
 Status aanvraag volgen in het merkenregister
Belangrijkste aandachtspunten procedure:
 Classificatie
 Toetsing op absolute gronden
 Oppositie

53. Registreren buiten Benelux
 In 27 landen EU → Office for Harmonization in the Internal Market
(OHIM), Spanje. Website: www.oami.europa.eu
 Uitbreiding registratie vanuit Benelux naar 80 landen → World
Intellectual Property Organization (WIPO), Zwitserland.
Website: www.wipo.int

54. Waarom een merkregistratie?
 Zonder registratie geen recht op een merk
 Merkregistratie is geldig voor de hele Benelux
 Logo kan ook onder een merkregistratie vallen
 Meer mogelijkheden om op te treden tegen inbreuk dan bij een
handelsnaam
 Makkelijker om op te treden tegen oneerlijk gebruik bedrijfsnamen in
Google Adwords

55. Merk & Conflict

56. Tip 4: Zorg dat u uw logo rechtenvrij kunt gebruiken
 Degene die het logo heeft gemaakt, heeft het auteursrecht. De
opdrachtgever krijgt automatisch toestemming tot het gebruik voor
het doel van de opdracht.
 Het betekent niet dat je het logo dat gemaakt is voor de website,
ook kunt gaan gebruiken op briefpapier.
 Je kunt hier in een contract vanaf wijken.
 Maak daarom vooraf goede afspraken

57. Tip 5: Laat weten dat uw merk geregistreerd is
 Gebruik het
teken
 Maak op uw site een link naar het Merkenregister

58. Tip 6: Gebruik uw merk wanneer u kunt

59. Tip 7: Bereid u goed voor
 Brand design is een vak apart
(positionering bedrijf, huisstijl, imago,
reputatie)
 Onderschat mogelijke, juridische
valkuilen niet
 Overweeg om een merkengemachtigde
in te schakelen via www.bmm.eu

60. Tip 8: Een goede basis is belangrijk
 Een merk heeft ondersteuning nodig
 Zorg voor een goed product of een betrouwbare dienst als
fundament voor uw merk
 Zorg voor draagvlak binnen uw bedrijf of organisatie

61. Tip 9: Blijf alert!
Na registratie:
 Is de registratie nog up-to-date?
 Bewaak uw merk
 Treed op tegen inbreuk

62. Tip 10: Werk aan een sterk merk
 Investeer in de relatie met je klanten
 Je klanten zijn je beste ambassadeurs
 Doe aan webcare

63. Wat is een model?
Een model is het uiterlijk van een product of een deel
daarvan. Het gaat dus om de uiterlijke vormgeving van
twee- of driedimensionale voorwerpen, zoals dessins,
meubelen of auto’s.

64. Wat is een model?
Tekening is tweedimensionaal
Model is driedimensionaal
• Nieuw (“respijttermijn” = 12 mdn)
• Eigen karakter
Geen inhoudelijke
toetsing
(uitgezonderd
openbare orde &
goede zeden)
Geen verplichting
tot gebruik

65. Welke registratievormen bestaan er?
 Beneluxmodel
 Geregistreerd Gemeenschapsmodel
 Niet-geregistreerd Gemeenschapsmodel
 Internationaal model

66. Inbreuk?
• Zeepdispenser Aldi
• Senseo Philips

67. Model & Conflict

70. Meer informatie?
Websites:
Informatiecentrum BBIE:
www.boip.int
070 3491242
www.oami.europa.eu
info@boip.int
www.wipo.int
Twitter: @BOIPnews/ @MarleenBBIE
www.tmview.eu
Hartelijk dank voor jullie aandacht!