Empfohlen
Weitere ähnliche Inhalte
Was ist angesagt?
Was ist angesagt? (20)
Ähnlich wie Mga kritikong pilipino at dayuhan
Ähnlich wie Mga kritikong pilipino at dayuhan (20)
Kürzlich hochgeladen
Kürzlich hochgeladen (20)
Mga kritikong pilipino at dayuhan
- 1. PREPARED BY: AMPARADO, JESSA MARIE GESTOPA, GLYCERYL LAMELA, CINDY
- 4. Virgilio S. Almario Maituturing na isa sa pinakatanyag na kritiko ng panitikang Filipino. Kilala sa sagisag na Rio Alma na laging kasangkot sa pagbibibigay-kulay sa panulaang Filipino.
- 5. Nagsimulang makilala bilang haligi ng kilusang Modernista ng mga kabataang makata noong kanyang panahon, sumibol ang kanyang mga aklat sa tula, Makinasyon Ilang Tula(1968) at Peregrinasyon at iba pang Tula(1970). Kinilala rin ang kanyang Ang Makata sa Panahon ng Makina(1972), Doktrinang Anakpawis(1979), Walong Dekadang Makabayang Tulang Pilipino(1981), Balagtasismo Versus Modernismo(1984), at iba pa.
- 6. Kasalukuyang tagapamuno ng komisyon ng wikang pambansa.
- 8. Lamberto E. Antonio Itinuturing na isa sa mga tungkong bato ng mga makatang UE, kasama sina Virgilio Almario at Rogelio Mangahas, si Antonio ay makailang ulit ng nagwagi ng gantimpala sa Carlos Palanca Memorial Awards for Literature, hindi lamang sa larangan ng maikling kwento kundi sa tula at panunuring panitikan.
- 10. Isigani R. Cruz Isinilang sa Maynila at kasalukuyang nagtuturo sa De La Salle University, si Cruz ay kilalang mananalaysay at manunulat ng mga dula, at higit sa lahat, isang mapagkakatiwalaang kritiko ng panitikang Filipino. Nagtapos ng bachelors degree in physics sa UP, masters degree in English sa ADMU at doctorate in English sa University of Maryland, USA.
- 11. Dating kolumnista ng mahigit sa 20 pahayagan, sa kasalukuyan ay lingguhang sumusulat ng pitak si Cruz sa Philippine Star at Philippine Starweek. Ang karamihan sa mga akdang napanalunan niya sa Carlos Palanca Memorial Awards for Literature ay mga dula at mga sanaysay sa panunuring pampanitikan sa Filipino at English.
- 12. Lope K. Santos
- 13. Lope K. Santos Makata, manunulat, mananalaysay at nobelista, tinaguriang Makata ng Puso at Ama ng Balarilang Tagalog si Santos na nagtapos sa Escuela de Derecho de Manila, Escuela Normal Superior de Maestros at sa Colegio Filipino.
- 14. Naging direktor ng Surian ng Wikang Pambansa, 1941-1945, gobernador ng Rizal, 1910-1913; gobernador ng Nueva Viscaya, 1918-1920; at senador, 1921-1922. Naisulat niya ang Balarila ng Wikang Pambansa na naging opisyal na batayang aklat sa Filipino. Ang karamihan sa kanyang mga akdang pampanitikan ay naipalathala sa Ang Kaliwangan, Ang Kalapati ng Bayan, Muling Pagsilang, Ang Mithi, Watawat, Pagkakaisa, Mabuhay, atbp.
- 16. Federico Licsi, Jr. Nagwagi ng makailang ulit sa Carlos Palanca Memorial Awards for Literature sa pagsulat ng mga tulang gigising sa kamalayang Pilipino, itinanghal na Makata ng Taon ng 1996 si Licsi. Siya’y may akda ng pitong antolohya ng mga tulang sa Filipino, Ingles at Kastila.
- 18. Rogelio G. Mangahas Kasalukuyang editor sa Filipino ng SIBS Publishing Company, dating propesor sa Filipino si Mangahas sa pamantasang kanyang pinagtapusan, ang UE. Itinanghal sa “Makata ng Taong 1969” sa Talaang Ginto ng Surian ng Wikang Pambansa. Kinilala ng mga kritiko ang kanyang tulang “Duguang Plakard”.
- 20. Fernando B. Monleon Kilala sa sagisag na batubalani, si Monleon ay tinaguriang makatang laureado noong 1968. Nahirang na Mambabalagtas ng Taon noong 1967. Siya’y naging pangalawang patnugot ng Surian ng Wikang Pambansa.
- 22. Clodualdo del Mundo Dating patnugot ng mga magasin Filipino at editorial director ng Liwayway Publishing, si Del Mundo ay may pitak ng Parolang Ginto Sa bisa ng Parolang Ginto ay pumili si Del Mundo ng pinakamahusay na katha buwan-buwan at taun-taon
- 23. Ponciano B P Pineda
- 24. Ponciano B P Pineda Nanungkulang punong Komisyoner sa Wikang Fiipino bago nagretiro, tubong Nueva Ecija ang manananggol, makata, manunulat, propesor sa wika at linggwista si Pineda.
- 25. Nagtapos ng bachelor of laws sa MLQU, associate in arts degree sa UST, master of arts in linguistics sa University of British Columbia, Vancouver, Canada at doctorate degree sa UST. Nagturo ng ilang taon sa Paaralang Gradwado ng MLQU at sa kasalukuyan ay aktibong lupon ng patnugot ng KAPFIL at PSLF.
- 27. Aristotle
- 28. Aristotle Sa Poetics nakapaloob ang panunuring pampanitikan ni Aristotle. Tatlo ang mahalagang kontribusyon sa Poetics. (1) Ito ang nagpasimuno ng panunuring pampanitikan, (2) Ito ang ginamit ha huwaran at patnubay ng panunuring pampanitikan, (3) Ito’y nag-alay ng isang konkretong teorya ng panitikan na hindi hiram sa mga basal na kaisipan o pilosopyang pang- estetika.
- 29. Pinapanigan ni Aristotle ang panulaan (1) bilang katotohanan at katibayan ng tula bilang institusyon ng kalikasan o bilang isang anyo ng kaalaman, at (2) bilang pangmoral ng katwiran sa isipan.
- 30. Ang panulaan para kay Aristotle ay higit na mataas at pilosopikal kaysa kasaysayan. Ayon sa kanya, takot at habang ang kinakasangkapan sa dalawang batayang damdamin upang maging matagumpay ang trahedya. Sang-ayon si Aristotle na catharis o pagpupurga ang makalilinis sa takot at habag at ginagamit ito upang ipagtanggol ang panulaan.
- 31. Plato
- 32. Plato Isinilang noong 428 B.C. sa Athens, Greece, si Plato ang itinuturing na pangalawang tungkong bato ng sinaunang Gresya, kabilang sina Aristotle at Socrates. May tarlong kontribusyon si Plato sa panunuring pampanitikan: (1) ang anyo at suliranin ng sining, (2) ang inspirasyon ng makata, (3) ang panulaan bilang tagpagturo ng kabutihan at katotohanan.
- 33. Ang itinatag na sistema ni Plato ay malawakang sistema ng pilosopya na matibay ang etikal na pundasyon ng ideang eternal o pormang kumakatawan sa daigdig. Itinatag ni Plato ang Akademya sa Athens bilang institusyon para sa pagkakamit ng sistematikong pilosopikal t syentipikong pananaliksik. Ang kanyang tanging pinag- aalinlanganan ay ang bisang pangmoral sa sining.
- 34. Taliwas kay Aristotle, pinaniniwalas ni Plato na ang tula ay isa lamang panggagagad ng konkretong kalikasan. Bilang resyonalista, pinaniniwalan din ni Plato na “ ang dahilan ay dapat sundan kahit saan maguna.” Nakapaloob sa pilosopiya ni Plato ang etikang rasyonalistiko kayat dikatakatang polotikal ang kanyang pangunahing ambisyon. Dahil dito, ang pinakatanging pangyayaring naganap sa buhay ni Plato ay ang iterbensyon sa politikang Syracusan.
- 35. Itinatag ni Plato ang doktrinang Phaedo na nagsaad ng imortalidad ng kaluluwa. Nakapaloob sa kanyang kaisipan ang aspektong lohikal, epistemolohikal at metapisikal.
- 36. Socrates
- 37. Socrates Isinilang si Socrates noong 470 B.C. Siya, ayon kay Cicero, ang nagbaba ng pilosopiya mula sa langit patungo sa daigdig. Mababasa ang kanyang personalodad at doktrina sa Dialogue at sa Memorabilla of Xenophon. Naniniwala si Socrates sa mitolohyang naglalaman ng mga katotohanang kwento tungkol sa mga Diyos ay imbensyon lamang ng mga makata, gayundin ang imortalidad ng kaluluwa.
- 38. T.S. Eliot
- 39. T.S. Eliot Taglay ang buong pangalang Thomas Stearns Eliot siya ay nakilala dahil sa kanyang sanaysay na Tradisyon at Pansariling Kakayahan na isang kritisismo at ang orihinal ay nasusulat sa Ingles. Kay Eliot, ang tula ay di dapat isalaly sa kahalagahan at kaigtingan ng damdamin o mga bahagi nito kundi samatinding sining na nakapaloob sa pamaraan ng pagkakasulat.
- 40. Sinalungat din niya ang paliwanag ni Wordsworth na nag panulaan ay emosyong nagpapagunita sa katahimikan. Ang paghahanap ng Obhetibong Koroleytib dahil sa pagwawalang bahala sa tao o dehumanisasyon ang nilikha ni Eliot na siyang kumakatawan lamang sa pangkat ng iba’t-ibang pagpapahayag ng damdamin ng tao ukol sa sining.
- 41. Pinaniniwalaan ni Eliot ang dissociation of sensibility matapos niyang sabihing ang mga makata na ating sibilisasyon na narito pa sa kasalukuyan ay dapat maging difficult. Ayon pa sa kanya: The poet must become more and more comprehensive, more allusive, more indirect, in order to force, to dislocate, if necessary language into his meaning.