sanal sınıflar

1. Gürkan AKKAN
Uzaktan Eğitim Yüksek
Lisans Programı
(Online)

2. SANAL SINIF
Farklı yerlerde bulunan öğrencilerin aynı zamanda bir öğreten rehberliğinde bir
araya geldikleri, görsel, işitsel ve metinsel olarak çift yönlü iletişimi sağlayan
çeşitli iletişim araçlarının kullanıldığı, gerçekte bir araya getirilmesi zor ve
pahalı olan öğelerin bir araya getirildiği, sanal şekilde yaratılmış çevrimiçi
öğrenme ortamı.

3. SANAL SINIF YÖNETİMİ
Farklı yerlerde bulunan öğrencilerin eşzamanlı olarak öğreten rehberliğinde
bir araya geldikleri, etkinliklerin bilgi teknolojileri aracılığı ile gerçekleştirdiği
eşzamanlı çevrimiçi ortamlarda öğrenmenin gerçekleştirilebilmesi için gerekli
olanak ve süreçlerin, düzeninin, kurallarının sağlanması ve sürdürülmesi.

4. EĞİTİM TEKNOLOJİLERİNDE GELİŞİM
Bilişim teknolojilerinin ucuzlaması ve yaygınlaşması bilgi akışını hızlandırmış,
zaman, mekân ve mesafe algılamalarını değiştirmiş, her alanda değişim
sürecine ivme kazandırmıştır (Yurdabakan, 2002, s.63). Bilgisayar ve iletişim
teknolojisindeki hızlı gelişmeler sonucunda bilginin temel üretim faktörlerinden
biri durumuna gelmesi, yeni koşullar doğrultusunda eğitime yön verilmesini
gerekli kılmıştır.

5. EĞİTİM TEKNOLOJİLERİNDE GELİŞİM
Yakın geçmişte gündeme gelen uydu teknolojileri derslere daha uzak
yerlerden erişimi olası kılarken; aynı anda çok sayıda insanı bir araya
getirebilen telekonferans sistemlerinin ortaya çıkması ve bu yeni
teknolojilerin gücünün kullanılmasıyla, uzaktan eğitimde eğitimci ve öğrenci
arasındaki etkileşim yeni boyutlar kazanmıştır.
Bunlara ek olarak, İnternetin gelişmesi ve giderek yaygınlaşması
ise, uzaktan eğitimde kullanılan teknolojilerde, eğitimci ve öğrenci
iletişimdeki olanaklarda köklü değişikliklere neden olmuş ve yeni alternatifler
yaratmıştır

6. Sanal sınıflar ile örgün sınıflar arasında, İLETİŞİMDE KULLANILAN aracı
unsurlar açısından bakıldığında farkları şu şekilde özetleyebiliriz
• Göz teması yerine, ses ve video,
• Vücut dili yerine, elektronik posta, ikonlar,
• Yüz mimikleri yerine, yazılı mesajlaşma,
• El kaldırma ve söz isteme yerine, sanal el kaldırma ve söz isteme,
• Tahta ve tebeşir yerine, ders materyal ve sunumları, içerik araçları ve
• Ders kitapları ve materyaller yerine, yazılım ve elektronik kaynaklar olması.

7. Sanal sınıflar ile örgün sınıflar arasında, ÖĞRENME KURALLARI
açısından bakıldığında farkları şu şekilde özetleyebiliriz
• Sessizlik kuralı yerine, konuşma serbestliği,
• Öğrencilerin oturma planı yerine, öğrenciler bilgisayar ekranı karşısında
olması,
• Toplu diyalog yerine özel ve toplu diyalog imkanı,
• Fiziksel varoluş yerine, sanal varoluş ve
• Eşzamanlı varoluş yerine eş zamanlı ve eş zamansız varoluş olması.

8. Sanal sınıflar ile örgün sınıflar arasında, ORTAM VE ÇEVRE unsurları
açısından bakıldığında farkları şu şekilde özetleyebiliriz;
• Merkezi fiziksel sınıf ortamı yerine dağıtılmış sınıf ortamı ve
• Merkezi coğrafi çevre yerine, dağılmış sanal çevre olması

9. SANAL SINIFLARDA EĞİTİM ÇEŞİTLİLİĞİ
UZAKTAN EĞİTİM
Kaynak ve alıcıların öğrenme-öğretme süreçlerinin büyük bir
bölümünde birbirlerinden ayrı (uzak) ortamlarda bulunduğu, alıcılarına
“öğretim yaşı, amaçları, zamanı, yeri ve yönetimi” vb. konusunda
“bireysellik”, “esneklik” ve “bağımsızlık” olanağı tanıyan, öğrenme-
öğretme süreçlerinde yazılı ve basılı materyaller, işitsel araçlar
(telefon, radyo), görsel-işitsel teknolojiler (televizyon, video) ve yüz
yüze eğitim (akademik danışmanlık) gibi materyal, araç, teknoloji ve
yöntemlerin kullanıldığı, kaynak ile alıcılar arasındaki iletişim ve
etkileşimin ise televizyona ve bilgisayara dayalı etkileşimli/tümleşik
teknolojilerle sağlandığı planlı ve sistematik bir eğitim teknolojisi
uygulamasıdır (Uşun, 2006).

10. SANAL SINIFLARDA EĞİTİM ÇEŞİTLİLİĞİ
Önceki slayt ta yapılan tanımlardan yola çıkarak uzaktan eğitimde
sanal sınıflarda ne tarz eğitimler verilebilir sorusuna bir yanıt aramak
gerekirse Türkiye ve Çeşitli ülkelerdeki uygulamaları incelediğimizde
tüm temel bilim alanlarında uzaktan eğitim yöntemi ile sanal sınıflarda
verilen eğitimlerde teorik kısımlarının var olduğu uygulama
eğitimlerininse geleneksel sistemden kaynaklanan bazı
alışkanlıklardan dolayı yavaş yavaş yaygınlaştığı görülmektedir.
Türkiye de zorunlu eğitim olmasından dolayı Uzaktan Eğitim
uygulamaları daha çok önlisans, lisans ve yüksek lisans seviyelerinde
görülmektedir. Yüksek lisans sonrası doktora eğitimi için henüz bu
uygulamalar bulunmamakla beraber çeşitli girişimler başlamıştır.

11. SANAL SINIFLARDA EĞİTİM ÇEŞİTLİLİĞİ
Sanal sınıf eğitimlerinde Yeniliklerin yayılması kuramından yola
çıkarsak , hemen tüm toplumların merak konusu olmakla birlikte, bu
yönde yapılan çalışmalar oldukça yeni ve sınırlıdır. (Rubin) , bu
çalışmaların, daha çok, iletişim, antropoloji, sosyoloji ve pazarlama
alanlarında yoğunlaştığını belirtmektedir. Bu kadarı ile bile, yeniliklerin
yayılması konusunda oldukça güvenilir kuramsal temeller
oluşturulmuştur. Ancak, bu bilinenlerden pratikte yararlanma oranı
henüz oldukça sınırlıdır.

12. SANAL SINIFLARDA EĞİTİM ÇEŞİTLİLİĞİ
Türkiye’de üniversitelerdeki sanal eğitim uygulamaları Orta Doğu
Teknik Üniversitesi Enformatik Enstitüsü bünyesinde yapılan
çalışmalarla başlamış ve zaman içinde hız kazanmıştır. Enstitü’den
Prof. Dr. Neşe Yalabık, kurumlarının, kitlelerin enformatik konusunda
eğitilmesinde gerekli strateji ve planların yapılması için YÖK tarafından
görevlendirildiğini belirtmektedir.

13. SANAL SINIFLARDA EĞİTİM ÇEŞİTLİLİĞİ
Türkiye’de üniversitelerdeki uzaktan eğitim programlarına
baktığımızda daha çok sosyal bilimler alanlarında programlar olduğu
görülmektedir fakat son yıllarda teknolojinin de gelişmesi ile birlikte fen
bilimleri ve mühendislik alanında da uzaktan eğitim uygulamaları
görülmektedir. Bunlardan birkaç örnek verecek olursak .

14. SANAL SINIFLARDA EĞİTİM ÇEŞİTLİLİĞİ
Türkiye’de üniversitelerdeki uzaktan eğitim programlarına
baktığımızda daha çok sosyal bilimler alanlarında programlar olduğu
görülmektedir fakat son yıllarda teknolojinin de gelişmesi ile birlikte fen
bilimleri, mühendislik ve sağlık alanında da (ender de olsa) uzaktan
eğitim uygulamaları görülmektedir. Bunlardan birkaç örnek verecek
olursak .

15. SANAL SINIFLARDA EĞİTİM ÇEŞİTLİLİĞİ
İşletme (Lisans)
İktisat (Lisans)
Tarih (Lisans)
Coğrafya (Lisans)
Sosyoloji (Lisans)
Uluslararası Ticaret
Yerel Yönetimler
Sağlık Ekonomisi ve Farmakoekonomi
Felsefe (Lisans)
Matematik (Lisans)
Kamu Yönetimi (Lisans)
Halkla İlişkiler (Lisans Tamamlama)
Endüstri Mühendisliği

16. SANAL SINIFLARDA EĞİTİM ÇEŞİTLİLİĞİ
Yukarıdaki programlar incelendiğinde her alanda uzaktan eğitim
yöntemiyle sanal sınıflar oluşturula bileceği ve eğitimin bu yönde verile
bileceği görülmektedir. Aşağıda bulunan link incelendiğine Türkiye de
bulunan bazı uzaktan eğitim programları daha detaylı olarak
görülebilecektir.
http://yukseklisans.com.tr/uzaktanegitim.php

17. SANAL SINIFLARDA EĞİTİM KALİTESİNİ
ETKİLEYİCİ FAKTÖRLER
Sanal sınıflarda öğrencilerin öğretim elemanları ya da diğer öğrenciler ile
yüzyüze iletişim kuramıyor olması, öğrencilerde izolasyon ve bağlantı
koplukluğu gibi duygulara neden olabilmektedir. Dolayısıyla öğretim
elemanının öğretimi, erişim için kullanılan araç ve yöntemlere
uyarlayabiliyor olması gerekmektedir. Bu noktada önemli olan kullanılan
teknoloji ya da yöntem değil, öğretim elemanıdır.(Seçil KAYA Sanal Sınıf
Yönetiminde Görev Alacak Öğretim Elemanlarının Eğitim
Gereksinimlerinin Belirlenmesi Doktora Tezi S:82-83)

18. SONUÇ
Yukarıda ki tanımlar ve uzaktan eğitim süreçleri açısından bakıldığında
uzaktan eğitim de sanal sınıf oluşumlarında ders içeriğinden, tasarımı,
öğrenen ve öğreten arasındaki paylaşımlar,Küreselleşen eğitim
sisteminde rekabet unsurları da göz önüne alındığında gelecekte sanal
sınıf prejeksiyonların da her alanda eğitimin verilebileceği hatta tıp
alanında dahi bu eğitimlerin verilmesinde önünde engellerin ve dirençlerin
kalkacağı anlaşılmaktadır. Aşağıda bu konuda birkaç linki sizlerle
paylaşıyorum askeri alanlarda, tıp alanlarında, sosyal bilimler ,fen bilimleri
alanların da yapılmış olan uygulamalar ve bunların gelişimi hakkında
güzel örnekler bulabiliriz.

19. Tıp eğitimi amaçlı
http://sites.duke.edu/tlge_def15/google-earth-for-students/medical-education/
http://www.iamse.org/artman/publish/article_44.shtml
Amerika'da askeri eğitim amaçlı kullanıldığından bahsediyor
http://classroom-aid.com/2012/09/21/using-virtual-worlds-in-education/
Simülasyonla eğitim
http://www.northropgrumman.com/Capabilities/TrainingandSimulation/Pages/
default.aspx
http://www.slideshare.net/FareezaM/best-practices-for-delivering-virtual-
classroom-training

20. Kaynaklar:
I.Sanal Sınıf Yönetimi Sürecinde Görev Alacak Öğretim Elemanlarının Eğitim
Gereksinimlerinin Belirlenmesi. Seçil Kaya. Doktora Tezi, 2011
https://onlineteachingandlearning.wikispaces.com/Learning+Activities+for+Onli
ne+Classes
II.ASTD State of the Industry Report 2012
III. E-öğrenme ve Kurumsal Eğitimde Yeni Yaklaşım – Öğrenim Yönetim
Sistemleri. Nazan Duran, Ata Önal, Ceylan Kurtuluş.
IV.www.masie.com
V.İyi Bir Öğrenme Yönetim Sistemi (ÖYS) İçin Kriter Önerisi, Soner Yıldırım,
Yüksel Göktaş, Nuray Temur, Aslıhan Kocaman.
VI. Jennifer Hoffman 2004, The Synchronous Trainer’s Survival Guide. Pfeiffer:
San Francisco.
VII. Learning Management Systems, Don McIntosh, Trimeritus eLearning
Solutions Inc.
http://www.tojet.net/articles/v3i4/3416.pdf
VIII. Generating Virtual Eye Contacts Through Online Synchronous
Communications in Virtual Classroom Applications, T. Volkan Yüzer,

21. TEŞEKKÜRLER