บรรยายในงานประชุม เรื่อง "นักท่องเที่ยวสูงวัย: อนาคตใหม่ การท่องเที่ยวไทยพร้อมหรือยัง?" วันที่ 20 มิถุนายน 2557 ณ สถาบันวิจัยสังคม มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ผลการศึกษาจากแผนงานวิจัย เรื่อง "การบริหารและการจัดการการท่องเที่ยวในภาคเหนือตอนบนเพื่อรองรับนักท่องเที่ยวสูงอายุ" โดย สถาบันวิจัยสังคม มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ข้อมูลเพิ่มเติม ติดต่อ Tel: 053-942571 E-mail: tourism.sri.cmu@gmail.com

1. “รูกันไหม ผูสูงอายุชอบทองเที่ยวแบบไหน?”
การประชุม “นักทองเที่ยวสูงวัย : อนาคตใหม การทองเที่ยวไทยพรอมหรือยัง ? ”
วันที่ 20 มิถุนายน 2557
ณ หองประชุมใหญ อาคารรวมวิจัยและบัณฑิตศึกษา สถาบันวิจัยสังคม มหาวิทยาลัยเชียงใหม
สุรีย บุญญานุพงศ
สถาบันวิจัยสังคม

2. อายุเทาไหร ? ถึงจะไดเปนนักทองเที่ยวสูงวัย
สหประชาชาติ “ 60 ป ขึ้นไป ” เพราะระบบ
ราชการใหหยุดทํางานประจําไปใชเงินตอบ
แทนที่ราชการจายให
การทองเที่ยวแหงประเทศไทย “55 ป”
เพราะบริษัทสวนใหญใหออกจากตําแหนง
ประจําแลวมอบเงินสะสมใหไปใชตามใจชอบ

3. ตัวแทนนักทองเที่ยวผูสูงอายุที่ใหขอมูล
 คนไทย 403 ตัวอยาง
 ตางชาติ 245 ตัวอยาง
 ชาวตะวันออก 103 ตัวอยาง
 ชาวจีน 70 ตัวอยาง
 ชาวญี่ปุน 33 ตัวอยาง
 ชาวตะวันตก 142 ตัวอยาง

4. อายุเทาไหร ? ที่ยังเที่ยวกันอยู
 นักทองเที่ยวสูงวัยทั้งชาวไทยและตางชาติที่เดินทางทองเที่ยว
สวนใหญ(ประมาณรอยละ 64) อายุ 55 -64 ป
รองลงมา (ประมาณรอยละ 29) คือ อายุ 65-75 ป
นักทองเที่ยวสูงวัยที่อายุ 75 ปขึ้นไปมีรอยละ 7
นักทองเที่ยวสูงวัยคนไทยที่เดินทางทองเที่ยว รอยละ 66 อายุ
55 -64ป รอยละ 26 อายุ 65-75ป รอยละ 8 อายุ 75 ปขึ้นไป
นักทองเที่ยวสูงวัยตางชาติที่เดินทางทองเที่ยว รอยละ 60 อายุ
55 -64 ป รอยละ 34 อายุ 65-75 ป รอยละ 6 อายุ75 ปขึ้นไป

5.  นักทองเที่ยวสูงวัยชาวตะวันออกที่เดินทางทองเที่ยว เปน...
* นักทองเที่ยวชาวจีน รอยละ 71 อายุ 55 -64 ป
รอยละ 19 อายุ 65- 75 ป รอยละ 10 อายุ 75 ปขึ้นไป
* นักทองเที่ยวชาวญี่ปุน รอยละ 33 อายุ 55 -64 ป
รอยละ 64 อายุ 65- 75 ป รอยละ 3 อายุ 75 ปขึ้นไป
นักทองเที่ยวสูงวัยชาวตะวันตก รอยละ 61 อายุ 55 -64 ป
รอยละ 34 อายุ 65- 75 ป รอยละ 5 อายุ 75 ปขึ้นไป

6. คุณลักษณะของนักทองเที่ยวสูงวัยแตละชาติ
นักทองเที่ยวสูงวัยทุกชาติ สวนใหญมีการศึกษาระดับปริญญา
นักทองเที่ยวสูงวัยทุกชาติ มีงานอาชีพทําหลังเกษียณ / ยังทํางานหลังเกษียณ
นักทองเที่ยวสูงวัยทุกชาติ มีรายไดจากหลายแหลง
นักทองเที่ยวสูงวัยชาวญี่ปุนมีสัดสวนของแหลงรายไดที่มาจากการออม(ดอกเบี้ย
/ คาเชา) สูงที่สุด(27%)
นักทองเที่ยวสูงวัยชาวไทยมีสัดสวนของแหลงรายไดที่มาจากการออม(ดอกเบี้ย /
คาเชา) ต่ําที่สุด(13%)
นักทองเที่ยวสูงวัยชาวไทยสวนใหญมีรายได 5,000 – 30,000 บาทตอเดือน
นักทองเที่ยวสูงวัยชาวจีนสวนใหญมีรายได 10,000 – 50,000 บาทตอเดือน
นักทองเที่ยวสูงวัยชาวญี่ปุนสวนใหญมีรายได มากกวา 50,000 บาทตอเดือน
นักทองเที่ยวสูงวัยชาวตะวันตกสวนใหญมีรายได 30,000 – 50,000 บาทตอ
เดือน

7. ปญหาสุขภาพกับการเดินทางทองเที่ยว
นักทองเที่ยวสูงวัยทุกชาติ สวนใหญ มีปญหาสุขภาพ คลาย
ๆ กัน คือ มีปญหาเรื่องความดันโลหิต ปญหาขอและกระดูก
ปญหาโรคหัวใจ และโรคประจําตัวอื่น ๆ
นักทองเที่ยวสูงวัยทุกชาติ ตอบวา สุขภาพไมเปนอุปสรรค
ในการเดินทางทองเที่ยว

8. ไปเที่ยวบอยมั้ย ?
 นักทองเที่ยวสูงวัยทุกชาติตอบวา ชอบเที่ยว
 เที่ยวบอย ปละ 2-3 ครั้ง
ชอบไปเที่ยวในประเทศ หรือตางประเทศ
o นักทองเที่ยวสูงวัยชาวไทยสวนใหญชอบเที่ยวในประเทศ
o นักทองเที่ยวสูงวัยชาวจีนสวนใหญชอบเที่ยวตางประเทศ
o นักทองเที่ยวสูงวัยชาวญี่ปุนสวนใหญชอบเที่ยวทั้งในประเทศและ
ตางประเทศ
o นักทองเที่ยวสูงวัยชาวตะวันตกสวนใหญชอบเที่ยวตางประเทศ

9. ไปเที่ยวแลวไดประโยชนอะไร ?
 นักทองเที่ยวสูงวัยชาวไทย ไดพักผอนใหสุขภาพดี ไดฟนความหลัง
กับเพื่อน ไดชมธรรมชาติ ไดสรางสัมพันธกับลูกหลานในบรรยากาศ
ใหม ๆ
 นักทองเที่ยวสูงวัยชาวจีน ไดชมธรรมชาติ ไดเรียนรูวิถีชีวิต/
วัฒนธรรม ไดพักผอนใหสุขภาพดี
 นักทองเที่ยวสูงวัยชาวญี่ปุน ไดชมธรรมชาติ ไดเรียนรูวิถีชีวิต/
วัฒนธรรม ไดพักผอนใหสุขภาพดี
 นักทองเที่ยวสูงวัยชาวตะวันตก ไดเรียนรูวิถีชีวิต/วัฒนธรรม ได
พักผอนใหสุขภาพดี ไดชมธรรมชาติ

10. การไปเที่ยวของนักทองเที่ยวสูงวัย
ไปเที่ยวครั้งละ กี่วัน ?
 นักทองเที่ยวสูงวัยชาวไทย สวนใหญ 1-3 วัน
รองลงมา คือ 4 - 7 วัน
 นักทองเที่ยวสูงวัยชาวจีน สวนใหญ 8-15 วัน
รองลงมา คือ 4 - 7 วัน
 นักทองเที่ยวสูงวัยชาวญี่ปุน สวนใหญ 8-15 วัน
รองลงมา คือ 16 -30 วัน
 นักทองเที่ยวสูงวัยชาวตะวันตก สวนใหญ 8 -30 วัน
รองลงมา คือ 30 วันขึ้นไป

11. ชอบไปเที่ยวชวงวันไหน ?
นักทองเที่ยวสูงวัยชาวไทย และชาวจีนชอบเที่ยว
ชวงเทศกาลงานประเพณี รองลงมา คือ เที่ยววัน
ธรรมดา(วันทํางาน)
นักทองเที่ยวสูงวัยชาวญี่ปุนชอบเที่ยววันธรรมดา
(วันทํางาน)รองลงมา คือ เที่ยวชวงเทศกาลงาน
ประเพณี
นักทองเที่ยวสูงวัยชาวตะวันตก ชอบเที่ยวชวง
เทศกาลงานประเพณีรองลงมา คือ เที่ยววัน
ธรรมดา (วันทํางาน)

12. ชอบไปเที่ยวฤดูไหน ?
นักทองเที่ยวสูงวัยชาวไทย และชาวญี่ปุน
สวนใหญชอบเที่ยวทุกฤดู รองลงมา คือ
ชอบเที่ยวในฤดูหนาว
นักทองเที่ยวสูงวัยชาวจีน สวนใหญชอบเที่ยว
ทุกฤดู รองลงมา คือ ชอบเที่ยวในฤดูรอน
นักทองเที่ยวสูงวัยชาวตะวันตก สวนใหญชอบ
เที่ยวฤดูหนาว รองลงมา คือ เที่ยวทุกฤดู

13. ชอบไปเที่ยวกับใคร ?
 นักทองเที่ยวสูงวัยชาวไทย สวนใหญชอบไปเที่ยวกับลูกหลาน
และญาติ รองลงมา คือ เที่ยวกับคูสมรส เที่ยวกับเพื่อนสนิท
 นักทองเที่ยวสูงวัยชาวจีน สวนใหญชอบไปเที่ยวกับลูกหลาน
และญาติ รองลงมา คือ เที่ยวกับเพื่อนสนิท เที่ยวกับคูสมรส
 นักทองเที่ยวสูงวัยชาวญี่ปุน สวนใหญชอบไปเที่ยวกับคูสมรส
รองลงมา คือ เที่ยวคนเดียว เที่ยวกับเพื่อนสนิท
 นักทองเที่ยวสูงวัยชาวตะวันตก สวนใหญชอบไปเที่ยวกับคู
สมรส รองลงมา คือ เที่ยวคนเดียว เที่ยวกับลูกหลานและ
ญาติ เที่ยวกับเพื่อนสนิท

14. กิจกรรมทองเที่ยวที่ชื่นชอบและตองการใหจัดไวในโปรแกรม
 กิจกรรม 2 อันดับแรกที่นักทองเที่ยวสูงวัยทุกชาติ ตองการใหมีรายการทองเที่ยว
คือ การเที่ยวชมธรรมชาติ และชมโบราณสถาน
 กิจกรรมรองลงมาที่นักทองเที่ยวสูงวัยชื่นชอบ
 นักทองเที่ยวสูงวัยชาวไทย ชื่นชอบการแสดงทางวัฒนธรรม การไป
ไหวสิ่งศักดิ์สิทธิ์ การชมวิถีชีวิต ซื้อสินคาพื้นเมือง การกินอาหาร
พื้นเมือง
o นักทองเที่ยวสูงวัยชาวจีน ชื่นชอบการกินอาหารพื้นเมือง การชมวิถีชีวิต
การนวดสปา ซื้อสินคาพื้นเมือง กินอาหารยอดนิยม ไหวสิ่งศักดิ์สิทธิ์ การ
แสดงทางวัฒนธรรม
o นักทองเที่ยวสูงวัยชาวญี่ปุน ชื่นชอบการกินอาหารยอดนิยม การชมวิถีชีวิต
การแสดงทางวัฒนธรรม การนวดสปา การกินอาหารพื้นเมือง การเลนกีฬา
นักทองเที่ยวสูงวัยชาวตะวันตก ชื่นชอบการชมวิถีชีวิต การกินอาหารพื้นเมือง
การซื้อสินคาพื้นเมือง การนวดสปา การแสดงทางวัฒนธรรม การไหวสิ่ง
ศักดิ์สิทธิ์

15. ใครหาขอมูลและวางแผนการทองเที่ยว
 นักทองเที่ยวสูงวัยชาวไทยและและชาวจีน สวนใหญ
ลูกหลานและคนในครอบครัว รองลงมา คือ คูสมรส
หรือเพื่อนที่จะไปเที่ยวดวยกัน
 นักทองเที่ยวสูงวัยชาวญี่ปุน สวนใหญคูสมรส รองลงมา
คือ ลูกหลานและคนในครอบครัว
 นักทองเที่ยวสูงวัยชาวตะวันตก สวนใหญคูสมรส
รองลงมา คือ เพื่อนที่จะไปเที่ยวดวยกัน

16. ตองการขอมูลอะไรบางในการวางแผนทองเที่ยว
 ขอมูลสําคัญ 3 เรื่องที่นักทองเที่ยวสูงวัยทุกชาติตองการ คือ
ขอมูลทั่วไปเกี่ยวกับสถานที่ทองเที่ยว พาหนะเดินทาง และที่
พักแรม
 ขอมูลอื่น ๆ ที่นักทองเที่ยวสูงวัยทุกชาติตองการ คือ
ระยะเวลาเดินทาง สภาพถนนไปสูสถานที่ทองเที่ยว และ
กิจกรรมที่นาสนใจในแหลงทองเที่ยว
 ขอมูลที่นักทองเที่ยวสูงวัยตางชาติ ตองการ คือ สภาพอากาศ
และสิ่งที่ควรปฏิบัติและไมควรปฏิบัติในสถานที่ทองเที่ยว

17. แหลงขอมูล 3 แหลงสําคัญที่ใช
 นักทองเที่ยวสูงวัยชาวไทย ถามขอมูลจากบุตรหลาน/ญาติ
รองลงมา คือ ถามเพื่อน/ คนรูจัก และฟงจากวิทยุ/โทรทัศน
 นักทองเที่ยวสูงวัยชาวจีน ถามขอมูลจากบุตรหลาน/ญาติ
รองลงมา คือ หาจากเวปไซคนําเที่ยว และนิตยสารนําเที่ยว
 นักทองเที่ยวสูงวัยชาวญี่ปุน หาจากเวปไซคนําเที่ยว รองลงมา
คือ ถามเพื่อน/ คนรูจัก และอานจากนิตยสารนําเที่ยว
 นักทองเที่ยวสูงวัยชาวตะวันตกหาจากเวปไซคนําเที่ยว
รองลงมา คือ ถามเพื่อน/คนรูจัก และอานจากนิตยสารนําเที่ยว

18. การบริการที่นักทองเที่ยวสูงวัยอยากได
อาหารที่จัดไวบริการ
 นักทองเที่ยวสูงวัยชาวไทย อยากใหจัดอาหารเพื่อสุขภาพ
รองลงมา คือ อาหารทองถิ่น
 นักทองเที่ยวสูงวัยชาวจีน อยากใหจัดอาหารเพื่อสุขภาพ
รองลงมา คืออาหารทองถิ่น
 นักทองเที่ยวสูงวัยชาวญี่ปุน อยากใหจัดอาหารธรรมดา
รองลงมา คือ อาหารทองถิ่น
 นักทองเที่ยวสูงวัยชาวตะวันตก อยากใหจัดอาหารทองถิ่น
รองลงมา คือ อาหารเพื่อสุขภาพ

19. การบริการที่นักทองเที่ยวสูงวัยอยากได
การจัดรายการทองเที่ยวสําหรับบริการ
 นักทองเที่ยวสูงวัยชาวไทย อยากใหเนนพักผอน(เที่ยวแคครึ่งวัน)
รองลงมา คือ โปรแกรมการฟนฟูสุขภาพ และการเรียนรูวัฒนธรรม
 นักทองเที่ยวสูงวัยชาวจีน อยากใหเนนพักผอน(เที่ยวแคครึ่งวัน)
รองลงมา คือ การเรียนรูวัฒนธรรม และโปรแกรมการฟนฟูสุขภาพ
 นักทองเที่ยวสูงวัยชาวญี่ปุน อยากใหเนนการเรียนรูวัฒนธรรม
รองลงมา คือ พักผอน(เที่ยวแคครึ่งวัน)
 นักทองเที่ยวสูงวัยชาวตะวันตก อยากใหเนนการเรียนรูวัฒนธรรม
รองลงมา คือ พักผอน(เที่ยวแคครึ่งวัน)

20. การบริการที่นักทองเที่ยวสูงวัยอยากได
 พาหนะที่จัดไวบริการ
 นักทองเที่ยวสูงวัยชาวไทย อยากใหเปนรถที่มีบันไดและประตูที่สามารถขึ้น
ลงรถไดสะดวก รองลงมา คือ มีเครื่องมือ/อุปกรณปฐมพยาบาลประจํารถ
มีเบาะนั่งที่ไมแข็งกระดาง และมีเข็มขัดนิรภัยทุกที่นั่ง
 นักทองเที่ยวสูงวัยชาวจีน อยากใหเปนรถที่มีบันไดและประตูที่สามารถขึ้นลง
รถไดสะดวก รองลงมา คือ มีเบาะนั่งที่ไมแข็งกระดาง มีเข็มขัดนิรภัยทุกที่
นั่ง และมีเครื่องมือ/อุปกรณปฐมพยาบาลประจํารถ
 นักทองเที่ยวสูงวัยชาวญี่ปุน อยากใหเปนรถที่มีบันไดและประตูที่สามารถขึ้น
ลงรถไดสะดวก รองลงมา คือ มีเบาะนั่งที่ไมแข็งกระดาง มีเข็มขัดนิรภัยทุก
ที่นั่ง และมีเครื่องมือ/อุปกรณปฐมพยาบาลประจํารถ
 นักทองเที่ยวสูงวัยชาวตะวันตก อยากใหเปนรถที่มีเบาะนั่งที่ไมแข็งกระดาง
รองลงมา คือ มีเข็มขัดนิรภัยทุกที่นั่ง มีบันไดและประตูที่สามารถขึ้นลงรถได
สะดวก และมีเครื่องมือ/อุปกรณปฐมพยาบาลประจํารถ

21. การบริการที่นักทองเที่ยวสูงวัยอยากได
สิ่งบริการและสิ่งอํานวยความสะดวกในที่พักแรม
 นักทองเที่ยวสูงวัยทุกชาติมีความตองการสิ่งบริการและอํานวย
ความสะดวกในที่พักแรมเหมือนกัน คือ
 อยากใหมีสิ่งอํานวยความสะดวกในการขึ้นลงที่พัก
 หองพักมีสิ่งอํานวยความสะดวกออกแบบสําหรับผูสูงอายุ
โดยเฉพาะหองน้ํา
 สิ่งบริการตางๆ ในที่พักแรมควรออกแบบใหเหมาะกับการใชบริการ
ของผูสูงอายุ
 ที่พักแรมควรมีเครื่องมือ/อุปกรณปฐมพยาบาลประจํา

22. การบริการนําเที่ยวสําหรับนักทองเที่ยวสูงวัย
นักทองเที่ยวสูงวัยทุกชาติมีความตองการเหมือนกัน คือ
 เจาหนาที่นําเที่ยวมีความรูดานการปฐมพยาบาล
 มีการประกันอุบัติเหตุการเดินทาง