1. Informatie m.b.t. het maken van een CV
Algemeen
• Een CV is niet een standaard document welke bij iedere sollicitatie hetzelfde is. Pas je CV aan
op de vacature waar je op gaat solliciteren.
• Een CV wordt in eerste instantie in zo’n 8 seconden gescand, zorg er dus voor dat informatie
overzichtelijk is en de belangrijkste informatie direct opvalt.
• Controleren en corrigeren van je cv is misschien het belangrijkste deel van het hele proces.
De grammatica, spelling en interpunctie moeten foutloos zijn. Het corrigeren van je eigen werk
is moeilijk. Vraag daarom of iemand anders dit wil doen. Kijk niet alleen naar tekstuele fouten,
maar vraag je ook af of de beschrijvende stukken logisch in elkaar zitten. Vertrouw niet alleen
op een spellingchecker.
De basis voor je cv
Uit je cv moet duidelijk blijken dat je de juiste man of vrouw bent voor deze baan. Een goed cv bevat:
• een heldere, overzichtelijke opmaak
• een actieve, nauwkeurige beschrijving
• alleen informatie die specifiek op de functie betrekking heeft
• duidelijk en beknopt taalgebruik
• geen fouten
• maximaal twee pagina's
Opbouw CV
Personalia
Je begint je cv met je adresgegevens: naam, woonplaats, telefoonnummer en e-mailadres,
geboortedatum en –plaats en burgelijke staat.
Persoonskenmerken
Beschrijf in 2 a 3 zinnen wie je bent, hiermee moet je de interesse van de lezer trekken, waardoor
hij/zij verder wil lezen. Hierin noem je dan ook je kwaliteiten/vaardigheden die goed aansluiten bij de
vacature waar je op solliciteert.
Werkervaring
Begin met de meest recente banen of functies. Deze omschrijving ziet er volgt uit:
Functienaam
Het gebruik van de officiële naam kan misleidend zijn. Als dat het geval is kun je de titel anders
verwoorden, in een omschrijving die je rol nauwkeuriger beschrijft.
Verantwoordelijkheden
Dit is het belangrijkste onderdeel. Probeer je woorden slim te kiezen, zodat je tekst beknopt en toch
informatief is. Gebruik opsommingstekens en bedenk dat het alleen maar de bedoeling is de aandacht
van de personeelsfunctionaris te trekken. Tijdens het gesprek kan een en ander uitgebreider aan bod
komen.
1

2. Tips:
• Vermijdt jargon
• Vermeld duidelijk waar je verantwoordelijk voor was
• Kwantificeer en maak je beweringen waar mogelijk concreet
• Gebruik positieve en krachtige taal
Opleidingen en cursussen
Noem alleen je meest recente opleidingen en eventuele cursussen die voor de nieuwe functie relevant
zijn.
Je hoogste beroepsopleiding is de belangrijkste en moet als eerste worden genoemd. Als je wilt, kun
je hierna de overige opleidingen noemen die je hebt doorlopen (bijv. diploma marketing management).
Je middelbare school (bijv. vwo) bewaar je voor het laatst. Eventueel andere relevante cursussen
noem je daaronder. Vermeld bij al je afgeronde opleidingen duidelijk wanneer je het diploma hebt
behaald.
Interesses en aanvullende informatie
Het noemen van persoonlijke interesses kan ruimteverspilling zijn, tenzij deze informatie de
personeelsfunctionaris interesseert en relevant is voor je beroepsprofiel. Uit het voorzitterschap van
de plaatselijke voetbalclub kunnen bijvoorbeeld je leidinggevende kwaliteiten en organisatievermogen
worden afgelezen
Gegevens die je kunt weglaten
• Gegevens van banen langer dan tien jaar geleden
• Minutieuze details van recentere banen
• Redenen waarom je een vorige baan hebt verlaten
• Je huidige salaris en eerder verdiende salarissen
• Examens waarvoor je bent gezakt
2

3. Tips tegen valkuilen
Een overzicht van potentiële valkuilen en suggesties om hier iets aan te doen.
• Te gering arbeidsverleden: Verwijs naar stages of naar werk dat niet direct relevant is, maar
waaruit je toewijding blijkt. Benadruk dat je vaardigheden bezit die belangrijk zijn voor de
functie waarop je solliciteert.
• Loopbaanwijziging: Geef positieve redenen om van richting te willen veranderen, leg nadruk
op je vastberadenheid. Zorg ervoor dat je verleden relevant klinkt.
• Onvoldoende opleiding: Leg de nadruk op ervaring en praktische vaardigheden. Als je aan
het studeren bent of halverwege een cursus, vermeld dat dan. Als je er zonder opleiding
gekomen bent, breng dit dan positief.
• Buitenlandse opleiding: Probeer het lokale equivalent van je opleiding vast te stellen en
vermeld dit. Noem anders de lengte van de studie, het aantal vakken en de onderwijsinstelling
om het niveau van de opleiding aan te tonen.
• Gaten in je cv: Als je een periode niet gewerkt hebt om te reizen of vanwege andere
bezigheden, is dit tegenwoordig aanvaardbaar; probeer te accentueren hoe de ervaring in je
voordeel heeft gewerkt. Een informele studie, de zorg voor het gezin of het herstel van een
ziekte zijn goede redenen om een tijdje niet gewerkt te hebben.
• Ontslag genomen bij je vorige werkgever: Als je momenteel geen werk hebt, zal de
personeelsfunctionaris willen weten waarom je bij je vorige werkgever bent weggegaan. Als je
steeds voor een korte periode voor een bedrijf hebt gewerkt, kan de werkgever bang zijn dat
je bij hem hetzelfde zal doen; zorg ervoor dat je tijdens het gesprek een goede verklaring
hebt.
• Ontslagen zijn: Noem dit nooit in je cv. Zelfs succesvolle bestuursvoorzitters worden wel
eens ontslagen. Laat dit nooit ten koste gaan van je zelfvertrouwen. De details kunnen indien
nodig tijdens het gesprek worden besproken.
• Te veel ervaring: Dat kan frustrerend zijn, maar je kunt de ervaring in je voordeel gebruiken.
Als je ouder bent dan de leeftijd waarnaar de werkgever zoekt, laat hem dan inzien hoe je
ervaring in het voordeel van het bedrijf kan werken.
• Te veel korte banen: De werkgever zal zich ongetwijfeld afvragen hoe lang je zult blijven.
Werk op contractbasis is een excuus voor een 'bont' cv. Ook kun je verschillende korte banen
onder één noemer brengen (bijv. freelance adjunct-hoofdredacteur: bedrijf XYZ, bedrijf ABC,
bedrijf DEF). Persoonlijke ontwikkeling is uitstekend te begrijpen als je vermeldt dat je je in je
oorspronkelijke richting niet gelukkig voelde. Dat je 'hebt rondgekeken' is geloofwaardig, mits
je de werkgever kunt verzekeren dat je inmiddels zeker bent van je nieuwe richting.
Checklist cv
 Ziet je cv er visueel aantrekkelijk uit?
 Is het consistent en toegeschreven naar de betreffende functie?
 Heb je grammatica, interpunctie en spelling gecontroleerd?
 Zijn alle eigennamen juist gespeld en compleet?
 Is alle informatie die je in dit cv hebt vermeld, relevant voor deze sollicitatie?
3

4. Informatie m.b.t. het reageren op een vacature
Algemeen
• Bel altijd naar aanleiding van de vacature met de genoemde contactpersoon. Probeer extra
informatie over de functie te achterhalen. In je brief kan je mooi verwijzen naar het telefonisch
contact en kan je aansluiten op de aanvullende informatie die je hebt verkregen.
• Je begeleidende brief kan het verschil uitmaken tussen een voet tussen de deur of de deur
voor je neus dichtgegooid krijgen. Een begeleidende brief wordt niet als beleefdheid
meegestuurd, maar dient als introductie.
• De brief is bedoeld als aanvulling op je cv en om extra informatie over jezelf te verschaffen.
De begeleidende brief is de eerste indruk die een potentiële werkgever van je krijgt.
De ideale sollicitatiebrief
Een begeleidende brief moet beknopt zijn en liever niet langer dan drie alinea's. Er moet in staan wat
je voor de werkgever wilt doen en waarom jij juist geschikt bent voor deze baan. De brief moet er in
ieder geval voor zorgen dat je cv wordt gelezen.
De stijl van de begeleidende brief moet redelijk formeel en zakelijk zijn en passen bij het cv dat je
meestuurt. De brief moet worden getypt in een duidelijk lettertype en op een goede kwaliteit wit of
crèmekleurig papier worden afgedrukt, bij voorkeur hetzelfde papier dat je gebruikt voor het cv. Als je
je brief en cv per e-mail verstuurt, zorg er dan voor dat ze er zakelijk uitziet.
Waarom moet je de baan krijgen?
Na de openingsalinea volgt de alinea waarin de werkgever kan lezen waarom je geschikt bent voor de
functie en wat je kwalificaties zijn. Waarom moet hij jou aannemen? Dit is het belangrijkste deel van
de begeleidende brief. Hier beslist een werkgever of hij naar je cv kijkt of niet.
Je moet hier twee of drie van je belangrijkste pluspunten noemen en concrete informatie geven over je
opleidingen en ervaring. Noem punten waarvan je zeker weet dat ze verband houden met de baan
waarnaar je solliciteert.
Positieve afsluiting
Laat je brief aan het einde niet als een nachtkaars uitgaan, met alleen maar een nietszeggend 'Met
vriendelijke groet' of 'Hoogachtend'. Beëindig de brief met sterke, proactieve bewoordingen. Je doel is
te worden uitgenodigd voor een sollicitatiegesprek, dus: 'Graag zou ik mijn brief nader toelichten in
een persoonlijk gesprek. Ik zie uit naar uw spoedige reactie.'
Sluit je brief af met 'Met vriendelijke groet'.
Vijf tips
• Richt de brief altijd aan een concreet persoon, of je nu solliciteert naar een baan of een open
sollicitatie verstuurt. Het maakt geen goede indruk 'geachte heer' te schrijven als de manager
die je aanschrijft een vrouw is. Als je niet weet aan wie je de brief moet richten, neem dan
contact op met het bedrijf om de naam van de juiste persoon te achterhalen. Vraag ook hoe
zijn of haar naam gespeld wordt.
• In de openingsalinea moet je de lezer laten weten waarom je hem schrijft. Als je schrijft om te
solliciteren op een vacature binnen het desbetreffende bedrijf, moet je duidelijk maken om
welke functie het gaat en waar je de advertentie hebt gezien. Noem naam en datum van de
publicatie waarin de advertentie stond. Bij open sollicitaties moet je schetsen wat voor soort
werk je zoekt.
• Het is zaak dat je interesse toont in de functie waarnaar je solliciteert en dat je laat zien dat
je al het nodige over de werkgever weet. Je kunt informatie over het bedrijf verzamelen door
bijvoorbeeld op de website van het bedrijf te kijken, de vakliteratuur door te nemen en kranten
te 'scannen' op algemene informatie.
4

5. • Leg uit waarom je juist bij dit bedrijf wilt werken en benadruk wat je voor het bedrijf kunt
betekenen. Vermijd bewoordingen als 'Ik denk dat ik binnen uw onderneming veel ervaring
kan opdoen' of 'Dit is een gebied van mijn deskundigheid dat ik altijd al wilde ontwikkelen'. De
werkgever zal je aannemen om wat je voor het bedrijf kunt doen, niet om wat je denkt er te
kunnen leren. Vermijd gebruik van clichés.
• Trap geen open deuren in, zoals: Ik schrijf u om te solliciteren naar de functie; Zoals u kunt
zien in mijn cv, enz. Begin elke alinea liever met andere bewoordingen om vervolgens direct
ter zake te komen, bijv. Ik heb er alle vertrouwen in dat mijn juridische ervaring me een
geschikte kandidaat maakt voor deze functie en voeg mijn cv bij voor nadere informatie.
Check op volledigheid
Een checklist om te controleren of je brief alles bevat wat hij moet bevatten:
• Aan wie moet je het cv sturen.
• Heb je de brief juist geadresseerd?
• Blijkt uit de brief enthousiasme voor de functie?
• Laat je in de brief blijken dat je de werkgever begrijpt?
• Maak je in de brief duidelijk wat je de werkgever te bieden hebt?
• Sluit je de brief positief af?
• Heb je dubbel gecontroleerd of de brief geen spelfouten en/of grammaticale fouten bevat?
5

6. Informatie m.b.t. het sollicitatiegesprek
Algemeen
• Bereid je goed voor op het sollicitatiegesprek, lees informatie (b.v. website) over de
werkgever, bedenk welke vragen er in het gesprek gesteld kunnen worden en wat hierop jouw
antwoord zou zijn en welke vragen wil je zelf stellen.
• Het is waarschijnlijk overbodig om te vermelden dat het belangrijk is om op tijd te komen voor
het gesprek. Beter een kwartier te vroeg dan vijf minuten te laat. Want daarmee maak je wel
een hele slechte eerste indruk.
• Tijdens het sollicitatiegesprek is niet alleen wat je vertelt belangrijk, maar ook hoe je het
vertelt. Al geef je nog de beste antwoorden en stel je de meest intelligente vragen, als je erbij
zit als een zoutzak komt jouw boodschap niet over.
Probeer in het gesprek
• Jezelf te verkopen door je sterke kanten te accentueren en je zwakke kanten wat af te
zwakken.
• Op je houding te letten. Zit je rechtop? Friemel je niet aan je haar?
• Kort en bondig te formuleren. Zorg ervoor dat de ondervrager je niet hoeft terug te fluiten. Dit
gebeurt als je te diep op een bepaald onderwerp ingaat of te lang over iets uitwijdt. Antwoord
echter niet alleen met 'ja' of 'nee'.
• Vragen concreet te beantwoorden aan de hand van relevante informatie en (praktijk-)
voorbeelden. Hiervoor kun je de STAR-methode gebruiken.
• Zelf vragen te stellen.
• Zo veel mogelijk jezelf te zijn. Wring je niet in allerlei bochten en gedraag je niet geforceerd.
Presentatie
• Zorg voor een actieve, maar ontspannen houding, zowel staand, zittend als lopend. Ga niet
onderuitgezakt, maar ook niet op het puntje van je stoel zitten.
• Het is beter om je armen ontspannen op de tafel of losjes op je schoot te leggen. Probeer niet
met je armen over elkaar te zitten. Je maakt hierdoor een gesloten en onzekere indruk.
• Gebaren maken is prima. Ze kunnen je woorden onderstrepen waardoor ze het gesprek
verlevendigen, maar probeer niet met je handen te praten. Te veel gebaren leiden af van de
inhoud.
• Kijk je gesprekspartner(s) recht in de ogen, maar staar niet. Als het gesprek met meerdere
personen plaatsvindt, zorg dan dat je met iedereen oogcontact houdt. Als er meer dan één
gesprekspartner is, kijk dan naar degene die aan het woord is. Daarmee versterk je de indruk
open en eerlijk te zijn.
• Ben je bewust van je zenuwtrekjes. Lach niet voortdurend, klik niet met je pen en blijf van de
pluisjes op je mouw af.
• Luister nauwkeurig naar iedere vraag en probeer geen overhaaste antwoorden te geven.
Vraag door als je iets niet begrijpt en denk gerust even na als de vraag erg moeilijk of lastig is.
Je laat hiermee zien dat je niet 'zomaar' iets roept en je geeft vaak een beter doordacht
antwoord.
• Toon interesse in het standpunt van de ander, wees positief en vriendelijk zonder al te veel te
slijmen. Een beetje slijmen mag, maar overdrijf het niet.
• Let op de lichaamstaal van je gesprekspartner(s), zoals knikken, fronsen en op het horloge
kijken.
• Let op je stemgebruik. Praat niet te hard of te zacht en let op de snelheid waarmee je spreekt.
• Voorkom het gebruik van stopwoorden en articuleer duidelijk.
• Als laatste belangrijke punt: Probeer zoveel mogelijk jezelf te zijn. Het is prima om jezelf wat
beter voor te doen, maar beperk het. Je gesprekspartner prikt daar zo doorheen.
6

7. Voorbeeld vragen
• Kun je iets vertellen over jezelf?
• Waarom heb je gesolliciteerd?
• Wat weet je over onze onderneming?
• Kun je kort door je cv lopen en je belangrijke keuzes toelichten?
• Waarom wil je weg bij je huidige werkgever?
• Wat hoop je aan te treffen bij ons?
• Waarom wil je voor ons werken?
• Wat kun je ons bieden dat anderen niet hebben?
• Waarom zouden wij jou aannemen?
• Je bent eigenlijk te zwaar voor deze functie, wat vind je daar zelf van?
• Wat vind je de belangrijkste eigenschappen bij nieuw aan te stellen medewerkers?
• Heb je ooit mensen moeten ontslaan en hoe heb je dat gedaan?
• Welke trends denk je dat het belangrijkst zijn voor een organisatie als de onze?
• Wat vind je aantrekkelijk in deze functie?
• Wat zijn je verwachtingen van deze functie en onze organisatie?
• Wat vond je het leukst en het minst leuk bij je huidige werkgever of in je huidige baan?
• Waarom heb je zo kort of lang bij die werkgever gewerkt?
• Waarom heb je die opleiding niet afgemaakt?
• Waarom heb je die opleiding gekozen?
• Zou je deze opleiding opnieuw kiezen?
• Wat vind je leuk aan je huidige nevenfuncties?
• Wat beweegt je in je werk?
• Wat zijn je drie sterkste punten?
• Wat zijn je drie zwakste punten?
• Wat zouden anderen als jouw sterke en zwakke punten aangeven?
• Wat vind je belangrijk in de samenwerking met anderen?
• Waar denk je over vijf jaar te zijn?
• Is dat toekomstbeeld reëel, wat moet je daar nog voor doen?
• Ben je ook nog bij andere bedrijven aan het solliciteren?
• Volg je momenteel nog opleidingen?
• Bent je eventueel bereid een opleiding te volgen?
• Wat is precies je taak in je huidige functie?
• Aan wat voor soort medewerkers heb je moeite om leiding te geven?
• Met wat voor mensen heb je moeite om samen te werken?
• Wat voor manager ben je en wat is je managementstijl? Heb je daar voorbeelden van?
• Hoeveel tijd denk je nodig te hebben om je in te werken in deze functie?
• Op welke resultaten die je bereikt hebt, ben je trots en waarom?
• Kun je iets meer vertellen over je hobby's?
• Waarom ben jij de juiste persoon voor deze functie?
• Was je actief in het verenigingsleven op school of op de universiteit?
• Heb je nog vragen aan ons?
7

8. STAR methodiek
Tijdens je sollicitatiegesprek wil je je natuurlijk graag van je beste kant laten zien en aantonen dat jij de
meest geschikte kandidaat voor de betreffende functie bent. Maar, hoe doe je dat concreet en zonder
jezelf neer te zetten als een enorme blaaskaak? De STAR-methode is hiervoor uitermate geschikt,
evenals voor het onderbouwen van beweringen in je sollicitatiebrief. De STAR-methode wordt ook
vaak gebruikt als interviewtechniek tijdens een sollicitatiegesprek.
STAR staat voor: Situatie, Taak, Actie en Resultaat.
Gedrag uit het recente verleden is de beste voorspeller van toekomstig
gedrag.
Dat is de kern van de STAR-methode. Het komt erop neer dat je voorbeelden geeft van feitelijk
(werk-)gedrag dat te maken heeft met het functieprofiel. Daarmee toon je aan dat je de functie waarop
je solliciteert, goed zou kunnen vervullen.
Voorbeeld: als je solliciteert naar de functie van verkoper, dan zou tijdens het sollicitatiegesprek de
volgende vraag aan je gesteld kunnen worden:
"Wat was je meest lastige klant?"
Aan de hand van de STAR-methode kun je deze vraag concreet beantwoorden:
Situatie Wat speelde er? In 2005 was ik als verkoper werkzaam in een doe-het-zelfwinkel. Ik
stond die dag achter de servicebalie. Een klant kwam terug met een
rolgordijn, dat voor hem op maat was gemaakt. Hij wilde het terug
brengen want de afmetingen waren niet correct.
Taak Wat waren je
taken?
Mijn taak was om de klant duidelijk te maken dat maatwerk nooit
wordt terug genomen. Dat was hem ook verteld toen hij het
rolgordijn bestelde. Toen ik hem dit vertelde, werd hij heel kwaad en
wilde mij met het rolgordijn slaan.
Activiteiten Wat heb je concreet
gezegd of gedaan?
Ik bleef kalm en heb de klant op een rustige en vriendelijke toon
duidelijk gemaakt dat ik begrip had voor zijn probleem en het ook
heel vervelend vond, maar dat ik er graag op een normale manier
over wilde praten.
Ik maakt duidelijk dat ik de politie zou bellen, als hij niet zou
kalmeren.
Resultaat Wat gebeurde er
daarna?
De klant werd rustig en het gesprek kon op een redelijk normale
toon worden voortgezet.
8

9. Zelf vragen stellen
Stel een lijst voor jezelf op met vragen die je wilt stellen. Zorg ervoor dat je vragen to-the-point en
helder geformuleerd zijn. Het is verstandig om daarbij iets van jouw kennis over de functie of het
bedrijf door te laten schemeren. Zorg ervoor dat je met je houding oprechte interesse uitstraalt.
Je kunt vragen stellen over:
• De vacature: "Hoe is deze vacature ontstaan?"
• De inhoud van het werk: "U zei zojuist dat u flexibiliteit erg belangrijk vindt. Wat bedoelt u daar
precies mee?"
• De opleidingsmogelijkheden: "Welke opleidingsmogelijkheden biedt uw organisatie?"
• De doorgroeimogelijkheden: "Welke mogelijkheden zijn er om in de organisatie door te
groeien naar andere functies?"
• De ruimte voor eigen initiatief in het werk: "Hoe worden besluiten genomen?"
• De afdeling: "Hoe is de sfeer op de afdeling?"
Naast vragen over de functie of het bedrijf, kun je ook vragen naar het verdere verloop van de
sollicitatieprocedure. Bijvoorbeeld: "Wanneer voert u de laatste sollicitatiegesprekken?"
Zorg ervoor dat je open vragen stelt, waarop je gesprekspartner zelf een antwoord moet formuleren.
Voorkom gesloten vragen waarop de interviewer met "ja" of "nee" kunt antwoorden. Vraag dus niet
"Heeft u een laag personeelsverloop?", maar "Hoe groot is het personeelsverloop?".
9

10. Zelf vragen stellen
Stel een lijst voor jezelf op met vragen die je wilt stellen. Zorg ervoor dat je vragen to-the-point en
helder geformuleerd zijn. Het is verstandig om daarbij iets van jouw kennis over de functie of het
bedrijf door te laten schemeren. Zorg ervoor dat je met je houding oprechte interesse uitstraalt.
Je kunt vragen stellen over:
• De vacature: "Hoe is deze vacature ontstaan?"
• De inhoud van het werk: "U zei zojuist dat u flexibiliteit erg belangrijk vindt. Wat bedoelt u daar
precies mee?"
• De opleidingsmogelijkheden: "Welke opleidingsmogelijkheden biedt uw organisatie?"
• De doorgroeimogelijkheden: "Welke mogelijkheden zijn er om in de organisatie door te
groeien naar andere functies?"
• De ruimte voor eigen initiatief in het werk: "Hoe worden besluiten genomen?"
• De afdeling: "Hoe is de sfeer op de afdeling?"
Naast vragen over de functie of het bedrijf, kun je ook vragen naar het verdere verloop van de
sollicitatieprocedure. Bijvoorbeeld: "Wanneer voert u de laatste sollicitatiegesprekken?"
Zorg ervoor dat je open vragen stelt, waarop je gesprekspartner zelf een antwoord moet formuleren.
Voorkom gesloten vragen waarop de interviewer met "ja" of "nee" kunt antwoorden. Vraag dus niet
"Heeft u een laag personeelsverloop?", maar "Hoe groot is het personeelsverloop?".
9