Przegląd rynku biurowego, handlowego i magazynowego w Polsce. Więcej informacji: http://www.ey.com/PL/pl/Industries/Real-Estate/Przewodnik-po-Polskim-Rynku-Nieruchomosci-2014
Rynek nieruchomości w Polsce 2014 - Trendy i nowe obszary inwestowania
1. Rynek nieruchomości w Polsce 2014
trendy i nowe obszary inwestowania
15 kwietnia 2014 roku
Anna Kicińska | Partner | Grupa Rynku Nieruchomości EY
Śniadanie prasowe
2. 1
Kraje uczestniczące w badaniu
1
Przewodnik Rynku Nieruchomości EY (2014)
Barometr Inwestycyjny Rynku Nieruchomości EY
Wprowadzenie
► Austria
► Belgia
► Francja
► Hiszpania
► Holandia
► Szwecja
► Turcja
► Ukraina
► Wielka Brytania
► Włochy
► Luksemburg
► Niemcy
► Polska
► Rosja
► Szwajcaria
4. 3
Rynek biurowy w Polsce
11,5%
5%
12,5%
11%
14,5%
13,5%
9%
17,0%
0
5
10
15
20
25
30
0
500 000
1 000 000
1 500 000
2 000 000
2 500 000
3 000 000
3 500 000
4 000 000
4 500 000
Podaż
Czynsze
Pustostany
Podsumowanie
► 6,8 mln m² aktualna podaż
► Do końca 2014 roku ponad
7 mln m²
► 570 000 m² nowej powierzchni
w 2013
► 600 000 m² nowej powierzchni
w 2014
► Warszawa stanowi 2/3 podaży biur
w Polsce (4,1 mln m²)
► Kraków największym rynkiem
regionalnym (0,63 mln m²)
► Pustostany 12%
► Najwyższe pustostany w Szczecinie
(17%)
► Najniższe w Krakowie (5%)
► Najniższe czynsze w Łodzi
ok. 12 EUR/m²/m-c
► Najwyższe czynsze w centralnych
lokalizacjach W-wy
ok. 24 EUR/m²/m-c
► Stopy kapitalizacji: 6,25% - 7,5%
(EUR/m² )(m² )
5. 4
Rynek handlowy w Polsce
Podsumowanie
► 12,2 mln m² aktualna podaż
(403 centra handlowe)
► Średnie nasycenie wynosi
ok. 530 m² / 1000 mieszkańców -
największe nasycenie w aglomeracji
poznańskiej, najmniejsze
w aglomeracji śląskiej
► 700000 m² nowej powierzchni
w 2013 roku w Polsce
► 800 000 m² w budowie
► Pustostany 2% - 5%
► Czynsze w miastach regionalnych:
25 - 50 EUR/m²/m-c
► Czynsze w Warszawie: 50 -100
EUR/m²/m-c
► Stopy kapitalizacji: 5,75% - 8%
*
(EUR/m² )(m² )
6. 5
Rynek magazynowy w Polsce
Podsumowanie
► 7,8 mln m² podaż (ok. 35% rynku
magazynowego region Warszawy)
► Rok 2013 rekordowy pod względem
transakcji najmu – ok. 2,2 mln m²
(największa transakcja – Amazon
ok. 300 000 m²)
► Czynsze najwyższe w miejskiej
strefie Warszawy 4,5-5,8
EUR/m²/m-c, najniższe w Polsce
Centralnej 2,4-4 EUR/m²/m-c
► Pustostany 10,6%
► Najwyższe w Regionie Warszawskim:
14,8%
► Najniższe w Regionie Trójmiejskim:
2,5%
► Stopy kapitalizacji: 7,5%-8,5%
(EUR/m² )(m² )
14,8
9,4
4,6
12,5
10,0
2,5
9,8
7,5
0
2
4
6
8
10
12
14
16
0
500 000
1 000 000
1 500 000
2 000 000
2 500 000
3 000 000
Podaż
Czynsze min
Pustostany
7. 6
1,85
1,13 1,11
0,35
0,62
1,15 1,10 1,06
2,70
1,60
0,44
0,24
1,00
1,20
1,05
1,32
0,20
0,10
0,14
0,05
0,22
0,15 0,50
0,6
3,4
Inne 0,42
Wolumen transakcji w Polsce 2006-2013
Handel Biura Magazyny
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013
2,5
4,75
2,8
1,79
0,7
2,0
2,7
► Polska jest jednym z najważniejszym rynków inwestycyjnych
w regionie Europy Centralnej i Wschodniej
► W 2013 roku wolumen transakcji osiągnął najwyższy poziom po
rekordowym roku 2006 (dominował sektor handlowy)
► Kapitał pochodzi przede wszystkim z Niemiec i innych krajów
Europy kontynentalnej jak również z Wielkiej Brytanii i USA
► W 2013 roku zawarto jedną z największych transakcji
w historii polskiego rynku inwestycyjnego - sprzedaż
Centrum Handlowego Silesia City Center w Katowicach za
kwotę 412 mln EUR
► Wielu inwestorów wyraża bardzo duże zainteresowanie
rynkiem nieruchomości w Polsce, analitycy przewidują
wzrost wolumenu transakcji pod warunkiem, że na rynek
trafi odpowiednia liczba atrakcyjnych nieruchomości
9. 8
2%
6%
3%
3%
13%
11%
13%
16%
11%
19%
23%
27%
28%
27%
30%
33%
35%
41%
50%
74%
63%
64%
58%
61%
71%
77%
70%
50%
70%
55%
26%
55%
47%
45%
13%
24%
23%
26%
22%
10%
3%
22%
15%
41%
10%
9%
5%
Rynek transakcyjny w 2014 roku
Wzrost wolumenu transakcji
Zdecydowanie się zgadzam Zgadzam się Nie zgadzam się Zdecydowanie się nie zgadzam
Luksemburg
Wielka Brytania
Holandia
Hiszpania
Belgia
Szwecja
Ukraina
Rosja
Niemcy
Włochy
Turcja
Polska
Francja
Austria
Szwajcaria
Podsumowanie
Większość europejskich inwestorów
przewiduje wzrost wolumenu transakcji
w 2014 roku (za wyjątkiem Szwajcarii)
Pozytywna zmiana nastrojów
inwestycyjnych w Hiszpanii i we
Włoszech w porównaniu do badania
z 2013 roku
(odpowiednio 84% vs. 17% dla Hiszpanii
i 70% vs. 20% dla Włoch)
Zdecydowana większość ankietowanych inwestorów przewiduje wzrost
wolumenu transakcji w 2014 r.
10. 9
Nastroje inwestycyjne - Polska
Inwestorzy postrzegają Polskę jako atrakcyjny rynek
► Wszyscy ankietowani inwestorzy
postrzegają Polskę jako atrakcyjny lub
bardzo atrakcyjny rynek inwestycyjny
w 2014 roku
► Dobre postrzeganie Polski wynikające
z badania przeprowadzonego w 2013
roku (90%) ugruntowały prognozy na
2014 rok (100%)
► 85 % inwestorów postrzega polski
rynek jako atrakcyjny na tle innych
krajów europejskich
33%
67%
0%
45% 45%
10%
Bardzo atrakcyjna Atrakcyjna Średnio atrakcyjna
2014 2013
Polska bardzo atrakcyjnym krajem do inwestowania w nieruchomości na tle
innych rynków europejskich
35%
50%
15%
45%
55%
0%
Bardzo atrakcyjna Atrakcyjna Średnio atrakcyjna
2014
11. 10
Przewidywane trendy cenowe dla Polski
Biura Handel
► Przewidywany wzrost cen atrakcyjnych inwestycji
magazynowych (42%)
► Ceny atrakcyjnych nieruchomości biurowych w najlepszych
lokalizacjach mogą wzrosnąć (56%)
► Ceny inwestycji biurowych położonych w lokalizacjach
peryferyjnych mogą się obniżyć (76%)
► Ceny atrakcyjnych nieruchomości handlowych powinny utrzymać
się na podobnym poziomie (53%) lub wzrosnąć (35%)
56%
25%
19%
5%
50%
45%
6%
18%
76%
Wzrost Bez zmiany Spadek
Lokalizacje mniej atrakcyjneAtrakcyjne lokalizacje Lokalizacje peryferyjne
35%
53%
12%
4%
35%
61%
0% 0%
100%
Wzrost Bez zmiany Spadek
Magazyny
42%
25%
33%
10% 10%
80%
13%
25%
62%
Wzrost Bez zmiany Spadek
12. 11
Przewidywane trendy cenowe dla Europy
CH
UK
SP
F
RUS
SWE
PL
GER
AT
NL
BEL
I
UA
TR
LUX
Biura Handel Mieszkania
Wzrost Bez zmian Spadek
Trendy cenowe dla najlepszych lokalizacji
► Na większości rynków europejskich
inwestorzy spodziewają się stabilizacji
lub wzrostu cen najlepszych
nieruchomości biurowych
► Ceny najlepszych nieruchomości
handlowych powinny pozostać na
stabilnym poziomie lub nieco wzrosnąć
► Inwestorzy przewidują, że ceny
mieszkań mogą się obniżyć lub
pozostać na niezmienionym poziomie
13. 12
Podsumowanie
Transakcje
► Inwestorzy przewidują wzrost wolumenu transakcji w Polsce
w 2014 roku
► Ze względu na ograniczoną dostępność najlepszych aktywów do
inwestowania oraz stabilną sytuację rynkową, kupujący są skłonni
podjąć większe ryzyko inwestycyjne
► Inwestorzy przewidują również powrót do realizacji projektów
spekulacyjnych, szczególnie w sektorze magazynowym
► Zainteresowanie portfelowymi inwestycjami mieszkaniowymi;
brak rozwiniętego rynku portfelowych transakcji mieszkaniowych
w Polsce, ze względu na ograniczony dostęp tego typu projektów
Preferowane obszary inwestycyjne
► Duże zainteresowanie rynkiem mieszkaniowym (ok. 37%
respondentów)
► 1/3 ankietowanych inwestorów zainteresowanych rynkiem
handlowym, mieszkaniowym i biurowym
Preferowane regiony
► Biura: Warszawa, Wrocław, Kraków
► Handel: największe miasta regionalne
► Magazyny: przy głównych szlakach komunikacyjnych
(Wrocław, Poznań, Śląsk)
Rynek e-commerce
► Większość ankietowanych inwestorów przewiduje, że rozwijający
się rynek e-commerce wpłynie na zwiększenie zainteresowania
powierzchnią magazynową
► E-commerce może natomiast negatywnie wpłynąć na
zainteresowanie powierzchnią handlową w mniej atrakcyjnych
lokalizacjach
► Z badania Barometr Inwestycyjny Rynku Nieruchomości wynika,
że e-commerce może mieć wpływ na pracę biur nieruchomości,
45% ankietowanych uważa, że udział tradycyjnych pośredników
w rynku spadnie (zwłaszcza w odniesieniu do sektora
mieszkaniowego)