Штангілі терең сорапты қондырғы

1. Штангілі терең
сорапты
қондырғы

2. V. ШТСҚ сальникті, ремерді ауыстыру,
редуктордағы майды тексеріп, ауыстыру
жұмыстары

3. Тәрбиелік:
Оқушыларды
ұқыптылыққа
тәрбиелеу, өз
мамандығына
қызығушылығын
арттыру
көпшілікке
баулу
Дамытушылық:
Сұрақтар қою арқылы
оқушылардың өздігінше
ойлау, оған жауап іздеу,
ізденушілігін арттыру.
Сорапты тиімді
пайдаланудағы
қабілеттіліктерін дамыту.
Білімділік:
Оқушыларға
тақырыптың мәнін
ашып, штангалы
терең сорапты
қондырғы мен
таныстырып оның
жұмыс істеу
принципін
түсіндіру.

4. Штангалы терең сорапты қондырғы
Жер үсті жабдықтары Жер асты жабдықтары
Тербелмелі станок (ТС), Сорапты компрессорлы
Саға жабдықтар құбыр(СКҚ), сорап
штангалары(СШ), әртүрлі
қорғаныс жабдықтары

7. Жұмыс істеу принципі
Механикалық тәсілдердің ең бір негізгісі-
скважиналарды тереңдік сорабымен
пайдалану тәсілі болып табылады. Бұл
тәсілмен тереңдігі 3500 метрге
дейін,өнімі тәулігіне 400 т/тәул. беретін
скважиналарды пайдалануға болады.
Тереңдік сорабы ретінде арнайы
құрылысы бар плунжерлі сорапты
қолданады. Ол қоз-ғалысқа штангілер
тізбегімен келтіріледі.
Қондырғы екі бөліктен тұрады: жер
үсті және жер асты жабдықтарынан.
Плунжерге ерсілі-қарсылы қозғалыс
штангілер арқылы беріледі.

9. Теңселмелі станоктың қозғалысын тереңдік сораптың плунжеріне беру
үшін сораптық штангілерді қолданады.
Штангі дегеніміз – көлденең қимасы шеңбер тәрізді болаттан жасалған
стержень.
Штангілердің диаметрі: 16,19,22,25 мм.
Екі шеті отырғызылған, бастарына квадрат пен бұрандасы бар.
Квадрат кілт салу үшін жасақталған.

10. Скважинадан мұнай шығатын терең сораптың сыртқы
ұзын цилиндрден жасалған, оның ішінде, жоғары төмен
жүріп тұратын плунжер бар. Мұның жоғары басында
айдаушы клапан – шарик қондырылған. Плунжер жоғары
көтерілгенде, оның асты босап, қуыс болып қалады. Сорғыш
клапанның астындағы сұйық зат көтеріліп, босаған қуысқа
құйылады, бұл кезде айдаушы клапан үстіндегі сұйық заттың
қысымымен жабулы тұрады; енді плунжер төмен қарай
жүргенде, өзінің салмағымен астындағы сұйық затты
қысады, ол сұйық зат астындағы сорғыш клапанды қысады,
сорғыш клапан орнына түсіп жабылады, айдаушы клапан
астындағы сұйық заттың қысуымен ашылып, сол арқылы
жоғары сорап-компрессор трубасына көшеді.
Плунжер екінші рет жоғары көтерілгенде астындағы
сұйық зат тағы көтеріледі, сол кезде плунжердің үстіндегі
сұйық зат айдаушы клапанның итеруімен жоғары
скважинаның аузына қарай көтеріледі.

11. Штангілік сораптың жұмысына зиянды
әсер етеін факторлар олармен күресуЗияндыфакторлар
Газ әсері
Сұйықтықтың сорапттан ағып кетуі
Теңселу саны және плунжердің жүру
жолы
Тығыздамалы шток және плунжердің
жүру жолының сәйкессіздігі

12. Күресу жолдары
Плунжердің төмененінде айдау клапанын орнатып
cораптың зиянды кеңістігін азайту. Плунжердің жүру
ұзындығын өсіру. Сұйықтықтың динамикалық деңгейінен
төмен сораптың батыру тереңдігін өсіру. Сораптың
аузына арнайы құрылғыларды орнату. (газды зәкір)
Цилиндрмен плунжердің арасынан сұйық ағып кетпеу
үшін сорап цилиндрінің ішкі бетіне плунжер дұрыс
отырғызу керек. Отырғызу дәрежесі скважинаны
пайдалану жағдайына байланысты
- Температура; - мұнайдың тұтқырлығы
СКҚ тізбегін скважинаға түсіру кезінде олардың
бұралуын бұрандасын және сыртқы бетін мұқият
бақылу қажет.
Плунжер жүрісінің санын үлкейте беруге болмайды.
Минутына 15-18 теңселу шектелу саны болып есептеледі.

13. 1. Штанга тізбегінің үзілуіне не себеп болады?
А) Түсетін салмақтың ауыспалығынан, металдың шаршауынан, кернеудің
өсуінен, тізбектің әрдайым тотығу ортасында болуына байланысты
В) Түсетін салмақтың қалыпты болуынан, кернеудің өсуінен, тізбектің
әрдайым тотығу ортасында болуына байланысты
С) Атмосфераның әсерінен
Д) Штанга тізбегі үзілмейді
Е) Салмақтың азауынан, металдың шаршауынан, ток берілмеуінен
2. Ауыр станоктарды теңгеру тәсілі
А) ремен В) құбыр С) роторлық Д) траверса Е) редуктор
3.Теңгергішті теңселмелі станокты қосар алдында нені тексеру керек?
А) Редуктор тежегішін қорғандардың орналастыратын қауіпті аймақта
адам жок екенін
В) электроқозғалтқышын, ремендерін, штангасын, редуктордың
тежегішін.
С) кривошипті, айдау, сору клапандарын, қауіпті аймақта адам жоқ екенін
тексеру
Д) саға жабдықтарын, планшайбаны, манометрді, редуктор тежегішін
Е) Штангіге арналған арқанды алқаны, саға жабдықтарын, тежегіштерін

14. 4. Қозғалысқа келтірілетін электроқозғалтқыштың
механикалық энергиясы айдалатын сұйықтықтың
механикалық энергиясына өзгеруін қамтамасыз ететін
гидравликалық машина
А) Азинмаш 43 А В) Сорап С) Скважина
Д) Теориялық өнім Е) Тұтқырлық
5.Сорап өнімін арттыру үшін
А) ШТСҚ мен жұмыс жасау керек
В) Сораптарды паралель жалғайды
С) сораптың клапандарын тексереді
Д) теориялық және нақты өнімдерді формула арқылы есепету
Е) фонтандық тәсілді пайдаланған дұрыс
6. Сораптың нақты өнім мәнін қалай табылады?
А)
В)
С)
Д)
Е)

15. 7. Теориялық өнімді анықтайтын жалпы формула?
А)
В)
С)
Д)
Е)
8. ШТСҚ қандай тәсілге жатады
А) Фонтанды В) Газлиф тілі С) Жасанды тәсіл Д) Арнайы тәсіл
Е) Механизацияланған
9. Саға арматурасын саңылаусыздандыру үшін не қарастырылған
А) Шток В) Балансир С) планшайба Д) Сальник Е) үш жақты құбыр
10. ШТСҚ қондырғы неше бөліктен тұрады
А) Жер үсті бөліктерінен В) Жер асты бөліктерінен
С) тек қана станоктан Д) саға жабдығынан, сораптан
Е) жер үсті, жер асты

17. Сұрақтар қою арқылы
1. Штангалы сорапты қондырғы қандай тәсіл қатарына
жатады?
2. ШТСҚ қандай жағдайда қолданады?
3. Механикалық тәсілмен қандай тереңдікке дейін, тәулігне
қанша т/тәул өнім беретін скважиналарды пайдалануға
болады?
4. Терең сорабы ретінде арнайы құрылысы бар қандай сорапты
қолданады, ол қозғалысқа қалай келтіріледі?
5. Қондырғы неше бөліктен тұрады?
6. Тереңдік манометрді скважина ішіне қалай түсіріледі
7. ШТСҚ қалай қозғалады?
8. Зәкір деген не?
9. ШТСҚ теңестіру не үшін қажет және қалай теңестіреміз?
10. Сальник қандай қызмет атқарады?

18. Штангіге арналған
арқанды алқа қызметі
қандай?
Штангілік терең
сорапты
қондырығының
құрылысын атаңыз
Скажинаның саға
жабдығын көрсетіп
түсіндіріңіз?
Жер астындағы
газ және құм
қайда
орналасады?
Айдау клапаны
мен сору клапаны
қалай жұмыс
жасайды
Ескерту: Слайдтың көрсетілуі барысында әрбір доп
үш реттен тышқан көмегімен шертіледі. 1-ші сұрақ
пайда болады, 2-ші сұрақ жойылады, 3-ші доп
қақпаға енеді.
Штангілі сорап
қондырғысының жұмыс істеу
принципін түсіндіріңіз.

19. Үйге тапсырма:
• Жаңа тақырыпты оқып келу
• Тақырыпқа байланысты
Сөз жұмбақ, ребус дайындау

21. Пайдаланылған әдебиеттер:
• 1. «Мұнай және газ өндіріп, өңдеу» Ғ.М.
Нұрсұлтанов, Қ.Н. Абайылданов
• 2. «Мұнай-газ ісі» А. Суербаев
• 3. Интернет желісі
«www.drilling.com.»«www.youtube.ru»
сайтарынан
4. Модульдік оқыту технологиясыоқушыны
дамыту құралы ретінде М.М. Жанпейісова
5. “Мұнай кәсіпшілік машиналары мен
механизмдері” М. Сақтағанова